Kültürel ve doğal mırasın sürdürülebilirliğinde turist rehberlerinin rolu: Kapadokya`yı ziyaret eden yabancı turistler üzerine bır araştırma

Abstract

Doğal ve kültürel miras dünyada en hızlı büyüyen sektörlerden biri olan turizmin temel yapı taşlarından biri sayılmaktadır. Doğal ve kültürel mirasın yok olduğu veya zarar gördüğü bir ortam özellikle bu mirasa bağımlı olan turizm için bir tehdittir. Bu nedenle doğal ve kültürel kaynaklara olan bu bağımlılık turizm sektöründe sürdürülebilirlik kavramını gündeme getirmiştir. Bir ülkenin sahip olduğu kültürel ve doğal mirası ne derece sürdürülebilir olursa o ülke için turizmin sürdürülebilirliğinden de o derece bahsedilebilir. Bu aşamada turizm sektörü içerisinde stratejik öneme sahip olan turist rehberlerine bu mirası koruma bilincinin oluşturulması ve gelecek nesillere aktarılması konularında önemli görevler düşmektedir. Bu doğrultuda hazırlanan tez çalışmasının amacı, kültürel ve doğal mirasın sürdürülebilirliğinde turist rehberlerinin rolüne ilişkin turist algısını ortaya çıkarmaktır.Araştırma tarama modeli türünde tasarlanmıştır. Araştırmanın evrenini Kapadokya'yı ziyaret eden yabancı turistler oluşturmaktadır. Veriler, birçok araştırmacı tarafından geliştirilen ölçekler ile oluşturulan bir anket aracılığıyla toplanmıştır. Anket, kolayda örnekleme tekniği kullanılarak uygulanmıştır. Anket uygulaması 01-31 Temmuz 2015 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Anket uygulaması sonunda kullanılabilir 391 adet anket elde edilmiştir. Analizlerde betimleyici istatistiklerin yanı sıra, güvenilirlik analizi, açıklayıcı faktör analizi, t-testi, Anova testinden yararlanılmıştır. Kültürel ve doğal mirasın sürdürülebilirliğinde turist rehberlerinin rolünü katılımcılar, kültürel etkileşim rolü, kültürel arabulucu ve bilgi aktarıcı rolü ve doğayı koruma rolü olarak 3 boyutta algılamışlardır. Araştırma sonucunda turistlerin turist rehberlerinin kültürel ve doğal mirasın sürdürülebilirliğindeki rolüne ilişkin algılarının eğitim durumları ve geldikleri bölgelere (milliyetlerine) göre anlamlı farklılık gösterdiği fakat cinsiyet ve meslek gruplarına göre anlamlı bir farklılık göstermediği tespit edilmiştir.

Cultural and natural heritage is considered amongst the building blocks of tourism that is one of the fastest growing sectors in the world. As a matter of the fact that tourism depends on this heritage and an environment in which cultural and natural heritage is damaged or destroyed, is a threat for tourism. Therefore, this dependence to natural and cultural sources has made the concept of sustainability a current issue. The sustainability of tourism can be discussed for a country only if the natural and cultural heritage it has, is sustainable. From this point of view, tour guides who have a strategically important place for this sector play a significant role about raising awareness on protecting the heritage and transferring it to next generations. Accordingly, the aim of this thesis, is to reveal the tourist perception about the role of the tourist guide on sustainability of natural and cultural heritage.Research is designed in survey model. Foreign tourists visiting Cappadocia form the research population. The data was collected through a questionnaire formed by scales developed by many researchers. The questionnaire was carried out according to convenience sampling method. The questionnaire was conducted between the dates of 1-31 July 2015. At the end of the conduction, 391 of available questionnaires were obtained. For the analysis; besides the descriptive statistics, reliability analysis, explanatory factor analysis, t-test, anova test were used. Results revealed that participants perceived the role of tour guides on sustainability of natural and cultural heritage in 3 dimensions as; the role of cultural interaction, the role of cultural mediation and information giver and the role of natural conservation. Furthermore, it has been determined that the perceptions of participants about the role of tour guide on sustainability of natural and cultural heritage differ significantly according to their educational statues and nationalities but not their age and occupational groups.