Medya sosyolojisi bağlamında televizyon dizilerinde tüketim olgusu ve dizilerin bireylerin tüketim eğilimleri üzerinde etkisi

Abstract

Kapitalist ekonomik sistem geldiği gelişim noktasında toplumsallığa ait pek çok unsuru tüketim ürün ve hizmetlerinin satın alınması yönünde kurgulamakta ve inşa etmektedir. Televizyon dizileri günümüzde, firmaların tüketim mal ve hizmetlerinin pazarlanmasında en etkili satış stratejilerinden biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Televizyon dizileri, insanların tüketim ile ilgili duygularını harekete geçirecek yöntemlerle firmaların tüketim ürünlerini teşhir etmekte, markaların reklamlarını yapmakta ve insanların satın alma eğilimini tetikleyerek endüstriyel sistemin sürekliliğini sağlamaktadır. Bu çalışma, yerli televizyon dizi içerikleri ile tüketim olgusu arasındaki ilişkiyi saptamak ve dizileri izleyen bireylerin tüketim eğilimleri üzerinde etkisinin olup olmadığını incelemeyi amaçlamaktadır. Bu doğrultuda televizyon dizilerinde tüketim olgusunun nasıl sunulduğu, tüketim olgusunun ne derecede yer aldığı vetelevizyon dizilerinin izleyicilerin tüketim eğilimleri üzerindeki etkisi incelenmiştir.Araştırmanın verileri, Türkiye'de özel ve kamu televizyonculuk faaliyeti yapan, TRT1, Kanal D, Show, Samanyolu, Star, Fox ve ATV televizyon kanallarında yer alan 7 yerli dizinin 14 bölümüne ait görüntülerini içeren video kayıtlarından ve Mersin ili merkeze bağlı 4 büyük ilçede (Yenişehir, Toroslar, Mezitli ve Akdeniz) yaşayan 15 yaş üstü yerli dizi izleyen 400 katılımcının,televizyon izleme ve tüketim eğilimleri ile ilgili görüşlerini içeren anket formundan elde edilen verilerden oluşmaktadır.Bu çalışma betimsel bir çalışma olup nicel ve nitel yöntemler bir arada kullanılmıştır. Araştırmanın bulguları televizyon dizilerinde tüketim ürün çeşitliliği ve reklamların sayısının dikkat çekici ölçüde fazla olduğunu, binlerce firmanın tüketim ürün ve hizmetinin dizi karakterleri tarafından kullanılarak tanıtıldığını, dizide ön plana çıkan ürün kategorileri ile reklam kategorileri arasında bir paralellik olduğunu ve televizyon dizi içeriklerinin bireylerin tüketim eğilimlerini etkilediğini göstermiştir.

Capitalist economic system in its current developmental process fictionalizes and constructs many of the societal elements toward the consumption of products and services. Television series today emerge as one of the most effective sales strategies in the marketing of goods and services of companies. Television series display the products of companies by the methods that mobilize the feelings of individuals, advertise the trademarks, and consequently ensure the continuity of the industrial system by triggering the shopping tendencies of individuals.The aim of this study is to determine the relationship between the consumption phenomenon and the contents of television series, and also to investigate the impact of television series contents on the consumption tendencies of individuals. Within this perspective, how and to what extent consumption phenomenon is presented in the series and the impact of the series on the audience's consumption tendencies have been examined.The first part of the data consists of video recordings of the 7 television series and 14 episodes broadcasted at 7 national television channels (TRT1, Kanal D, Show, Samanyolu, Star, Fox and ATV) in Turkey. In addition a questionnaire has been applied to 400 participants who are over 15 years old and living in four districts (Yenişehir, Toroslar, Mezitli ve Akdeniz) of Mersin in order to find out their views on their television watching habits and consumption tendencies.This study is a descriptive one and has employed both qualitative and quantitative methods. The findings have revealed that the variety of consumer products and the number of commercials are remarkably high in the television series, and thousands of products and services have been presented by the characters in the series. In addition, it has been found out that there is a parallelism between the products presented in the series and the advertising categories, and that the contents of the series have affected the consumption tendencies of the individuals.