Atipik antipsikotik alan şizofreni hastalarında insülin direnci, leptin ve adponektin düzeylerinin araştırılması

Abstract

Şizofreni toplumda sık görülen psikiyatrik hastalıklardan biridir. Günümüzde atipik antipsikotik ilaçlar, şizofreni tedavisinde yaygın olarak kullanılmaktadırlar. Tipik antipsikotiklerden farklı olarak şizofreninin negatif belirtileri üzerinde etkili olabildikleri gösterilmiştir. Ancak bu antipsikotiklerin metabolik yan etkileri ile ilgili çok sayıda araştırma ve olgu bildirimleri vardır.Biz bu çalışmamızda; atipik antipsikotiklerden olanzapin, klozapin, risperidon, ketiyapin ile düzenli bir tedavi görmekte olan 58 hastayı ve 58 kişilik kontrol grubunu, bu ilaçlarla oluşabilecek insülin direncini ve leptin-adiponektin düzeylerindeki değişimi saptamak amacıyla değerlendirmeye aldık. Hasta ve kontrol grubunda; açlık kan şekeri (AKŞ), insülin, leptin ve adiponektin düzeyleri saptandı. Yaş, boy, kilo ve bel çevresi ölçümleri yapıldı.Hasta ve kontrol grubunda insülin direnci sıklığı, serum leptin ve adiponektin düzeyleri tespit edildi ve elde edilen değerler ile vücut kitle indeksi (VKİ), bel çevresi, cinsiyet, aile öyküsü gibi parametrelerin ilişkisi araştırıldı.Önceki çalışmalara göre, atipik antipsikotiklerin insülin direnci sıklığını ve adiponektin düzeylerini artırdığı, leptin düzeylerini ise azalttığı bildirilmektedir.Bizim çalışmamızda ise hasta ve kontrol grubu arasında insülin direnci ve leptin düzeyleri arasında fark saptanmazken sadece olanzapin kullanan hastalarda adiponektin düzeyinde istatistiksel olarak anlamlı düşme saptandı. Yaş, VKİ, bel çevresi, aile öyküsü ve cinsiyetin, insülin direnci ve leptin-adiponektin üzerindeki etkileri ise literatür ile uyumlu idi.Sonuç olarak, olanzapin tedavisi alanlarda adiponektin düzeylerini düşük tespit ettik. Klozapin, risperidon ve ketiyapin ile böyle bir ilişki saptamadık. Ayrıca söz konusu atipik antipsikotiklerin kullanımı ile serum leptin düzeyleri arasında da ilişki saptamadık. Bu çalışmada elde ettiğimiz sonuçlar, atipik antipsikotikler arasında yer alan olanzapin, klozapin, risperidon ve ketiyapinin insülin direncini arttırdığı yönünde bir delil sağlamadı.

Investigating insulin resistance, alterations of leptin, adiponectin at the schizophrenia patients using atypical antipsychotics.Schizophrenia is a common psychiatric disorder among the community. Atypical antipsychotics have a common use for the treatment of schizophrenia. They are different from typical antipsychotics because of the effectivity at the negative symptoms of schizophrenia. But there are alot of researchs and case reports about the metabolic side effects of these antipsychotics.In our study, we evaluate 58 patients who are taking regular atypical antipsychotics; olanzapine, clozapine, risperidone, quetiapine and a control group consists 58 persons to determine the insulin resistance and alteration at leptin-adiponectin levels can be caused by atypical antipsychotics. In patient and control groups; fasting blood sugar, insulin, leptin and adiponectin levels were determined. We evaluated the age, weight, height and waist measures of both groups.In patient and control groups; we investigated the frequency of insulin resistance, leptin-adiponectin levels and searched the relationships of the determined data with BMI, waist circumference, sex, family history parameters.According to the previous studies; atypical antipsychotics can increase insulin resistance rate and adiponectin levels but decrease leptin levels.In our study, we didn?t determined any statistically meaningful relationships between insulin resistance and leptin levels in the patient and control group. But we determined a statistically meaningful decrease of adiponectin levels at the patients using olanzapine.The effects of; age, BMI, waist measures, sex, family history of DM on the insulin resistance and leptin-adiponectin levels were similar to the previous studies.As a result we determined a decrease of adiponectin levels at the patients using olanzapine. We didnt find such a relationship with clozapine, risperidone, quetiapine. Besides we didn?t determined any relationship between serum leptin levels and these antipsychotics. The results of our study didnt give any evidence about the increasing of insulin resistance by using atypical antipsychotics; olanzapine, clozapine, risperidone and quetiapine.