Verbascum obtusifolium hub.mor. (scrophulariaceae) bitkisi üzerinde farmakognozik araştırmalar

Abstract

ÖZETÖzbilgin B. Verbascum obtusifolium Hub.Mor. (Scrophulariaceae) Bitkisi ÜzerindeFarmakognozik Araştırmalar. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri EnstitüsüFarmakognozi Programı Yüksek Lisans Tezi, Mersin 2006Verbascum cinsi yeryüzünde 360 kadar tür ile temsil edilmektedir. Cinse aittürler Kuzey yarıkürede ılıman bölgelerde yayılmıştır. Türkiye'de 185'i endemik olmaküzere 233 türü vardır. V. obtusifolium türü Güney Anadolu'da yetişen endemik birtürdür.Bu çalışmada V. obtusifolium bitkisinin topraküstü kısmı ve kaliksinden hazırlananmetanol ekstrelerinin YBSK analizleri ile flavonoitleri, kalitatif ve kantitatif olarakincelenmiştir. Bitkinin topraküstü ve kaliks kısmının metanol ekstrelerinde mirsetin,luteolol, kemferol ve izoramnetin flavonoitleri tespit edilmiştir ve miktar tayinleriyapılmıştır. Toprak üstü kısmın metanol ekstresinde flavonoitlerin % miktarları;mirsetin (0.070267±0.0004807), luteolol (0.071667±0.0002906), kemferol(0.224333±0.0019641) ve izoramnetin (0.023667±0.0014438) olarak saptanmışkenkaliksin metanol ekstresinde ise luteolol (0.428867±0.0007055) ve izoramnetin(0.185933±0.0032049) ana flavonoitler olarak belirlenmiştir.Bitkinin topraküstü kısmın metanollü ve diklorometanlı ekstrelerinin vekaliksin metanollü ekstresinin antioksidan, antibakteriyel ve antiviral aktiviteleri deincelenmiştir. Ekstrelerin antioksidan aktiviteleri iki farklı teknikle yapılmıştır. Serbestradikal süpürücü aktiviteyi belirlemek için DPPH (2,2-difenil-1-pikrilhidrazil radikal)testi ve lipozom lipit peroksidasyonunu belirlemek için TBA (Tiyobarbitürik asit) testikullanılmıştır. Bitkinin topraküstü kısmının metanollü ekstresi yüksek aktivite (IC500.11 mg/ml), kaliks metanollü ekstresi ise orta aktivite (IC50 1.86 mg/ml) göstermiştir.Ekstreler makrodilüsyon yöntemi ile Escherichia coli, Pseudomonas aeruginosa,Staphylococcus aureus, Enterococcus faecalis, Bacillus subtilis bakterileri kullanılarakantibakteriyel aktivite açısından incelenmiştir. Bitkinin metanol ekstresinin S. aureus'akarşı düşük etkili olduğu bunun yanında diklorometan ekstresinin P. aeroginosa ve B.subtilis hariç olmak üzere kullanılan diğer bakterilere hafif etki gösterdiği gözlenmiştir.Çiçek metanol ekstresi ise sadece B. subtilis'e karşı etki göstermiştir.Antiviral çalışma, Herpes Simplex I virüs, Herpes Simplex II virüs ve BovineHerpes virüsleri kullanılarak, Cytopathogenic Effect (CPE) Reduction ve %50 EndPoint Titration Technique (EPTT) testleri ile yapılmıştır. Bitkinin toprak üstü kısmınındiklorometanlı ekstresi Herpes Simplex I ve Herpes Simplex II virüsüne karşı yüksekaktivite gösterirken, Bovine Herpes virüsüne hiçbir ekstresi aktif bulunmamıştır.Anahtar kelimeler: Verbascum obtusifolium, Scrophulariaceae, YBSK, flavonoit,antibakteriyel aktivite, antiviral aktivite, antioksidan aktivite

ABSTRACTÖzbilgin, B., Pharmacognostical Investigation on Verbascum obtusifolium Hub.-Mor.(Scrophulariaceae), Mersin University, Institute of Health Sciences, PharmacognosyProgram, MSC Thesis, Mersin 2006The genus Verbascum (Scrophulariaceae) is represented by more than 360species, distributed throughout temperate areas of the northern hemisphere. There are233 Verbascum species in Turkey, including 185 endemic species. V. obtusifolium Hub.-Mor. is an endemic species grow ina wild South Anatolia. In this study, the methanolicextracts obtained from the aerial parts and calyx of V. obtusifolium were studied byreversed phase high performance liquid chromatography. Four flavonoids wereidentified as myrcetin, luteolol, kaempferol and isorhamnetine in the methanolic extractof aerial parts and calyx. Myrcetin0.070267±0.0004807),luteolol(0.071667±0.0002906),kaempferol(0.224333±0.001961) andisorhamnetine (0.023667±0.0014438,) were detected in the methanolic extract of theaerial parts, whereas luteolol (0.428867±0.0007055), isorhamnetine(0.185933±0.0032049) were determined as the major flavonoids in the calyx extract.The antioxidant, antibacterial and antiviral activities of the aerial parts and calyxextracts of V. obtusifolium were also investigated. Tha antioxidant activities of theextracts were studied by two different tecniques: qualitative DPPH (2,2-diphenyl-1-picrylhydrazyl radical) assay to detect the free radical scavenging activity and the TBAassay to detect liposome lipid peroxidation. The methanol extract obtained from aerialparts of the plant showed a strong antioxidant activity (IC50 0.11 mg/ml), whilemoderate activity (IC50 1.86 mg/ml) was observed in the methanol extract of the calyxwith the lipid peroxidation assay method.The extracts were examined for antibacterial activity against Escherichia coli,Pseudomonas aeruginosa, Staphylococcus aureus, Enterococcus faecalis, Bacillus subtilisbacteria using macrodilution method. While, the dichloromethane extract of aerial partswere slight effective against all the bacteria except for P.aeroginosa and B. subtilis, themethanol extract of aerial parts were slight effective against only S. aureus. Themethanol extracts of calyx parts showed antibacterial activity against only B. subtilis.The antiviral activity of the extracts were determined by Cytopathogenic Effect(CPE) Reduction and %50 End Point Titration Technique (EPTT) tests. Whiledichloromethane extract of aerial parts was high effective against Herpes Simplex I virüsand Herpes Simplex II virüs, all extracts were not effective against Bovine Herpes virüs.Keyword: Verbascum obtusifolium, Scrophulariaceae, HPLC, flavonoit, antibacterialactivity, antiviral activity, antioxidant activity