Sporda batıl davranış ve özyeterlik ilişkisi

Abstract

Bu çalışmanın amacı yurt dışında kullanılan ?Sporda Batıl İnanç ve Davranış Envanteri?ni Türk sporculara uyarlayarak özyeterlik kavramıyla ilişkisini araştırmaktır. Bununla birlikte çalışmada ?Algılanan Özyeterlik Beklentisi Ölçeği? de kullanılmıştırAraştırmaya dört spor branşından (atletizm, tenis, futbol, basketbol) 49 kadın ve 111 erkek sporcu katılmıştır. Orijinal envantere kültüre uygun maddeler de eklenerek madde sayısı 37 olmuştur. Maddeler sporcuların performanslarına katkı sağlandığı düşünülen batıl inanç ve davranışları içermektedir.Test-tekrar test güvenirliği güvenirliği için 44 sporcuya 2 hafta ara ile uygulanan envanterin güvenirlik katsayısı 0,95 olarak bulunmuştur.Araştırmada özyeterlik toplam puanları ve batıl davranış kullanım sıklıkları arasındaki korelasyonun test edilmesinde Spearman rank korelasyonu, bağımsız iki grup karşılaştırmalarında Mann Whitney U testi, bağımsız ikiden fazla grubun karşılaştırılmasında Kruskall Wallis testi ve iki kategorik değişkenin düzeyleri arasındaki ilişkinin test edilmesinde ki-kare analizi kullanılmıştır.Sonuç olarak branşlara göre bakıldığında batıl davranış kullanım sıklıkları bakımından tenis branşındaki sporcularla basketbol branşındaki sporcular arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmuştur. Ayrıca araştırmada cinsiyetler açısından kadın sporcuların erkeklere göre daha fazla batıl davranış kullandıkları, sporda uzmanlık derecesinin özyeterliği etkilediği gözlenmiştir.Genel olarak özyeterlik ve batıl inanç ve davranış kullanımları arasında küçük de olsa bir ilişki bulunmuştur. Bu bulgular envanterin kullanılabilir olduğunu göstermektedir. Ayrıca bu çalışma bu konuda yeni yapılacak çalışmalar için umut vericidir.

The purpose of this study was to adapt ? Superstitious Ritual Questionnaire? which is used in other countries to Turkish athletes and investigate relation with self-efficacy concept.111 male and 49 female athletes from 4 various sports participated in the study. Appropriate items for culture added to original questionnaire increases total item number to 37. Items contain in which athletes use superstitious rituals to help their performance.The test-re test reliability estimates derived from the data 44 athletes who responded to the questionnaire after a lapse of 2 weeks were 0,95. Spearman rank correlation is applied to determine correlation between superstitious ritual usage frequency and self-efficacy total scores, Mann Whitney U test is applied to compare two independent groups, Kruskall Wallis test is applied to compare more than two independent groups and chi-square is applied to test the relation between two categorical variables levels in the study.As a result, there is a significant difference between tennis division athletes and basketball division athletes in superstitious ritual usage frequency. Furthermore it is found that female athletes use superstitious rituals more than male athletes in gender, it is observed that the mastery level of athletes influence self-efficacy scores in the study.In general it is obtained that there is a little relation between self-efficacy and superstitious rituals usage. These findings indicated that this questionnaire would be used for Turkish athletes. In essence this study is hopeful for other investigators to their studies about this subject.