Diyabetin, implantasyon penceresi dönemindeki fare endometriyumunda laminin ekspresyonuna ve ince yapıya etkisi

Abstract

Bazal membran, epitel doku ile bağ dokusu arasında bulunan ve kas ve yağ hücreleri ile periferik sinir liflerini çevreleyen, yüksek derecede özelleşmiş ekstrasellüler matriksten olusan, ince bir tabakadır. Tüm bazal membranlar, glikoproteinlerden (laminin, nidojen-1 vb.) proteoglikanlardan (heparan sülfat vb.) ve bağ dokusu liflerinden (tip IV, XV ve XVIII kollajen) oluşur. Çok fonksiyonlu bir bazal membran glikoproteini olan laminin; hücre adezyonu, migrasyonu, differansiyasyonu, proliferasyonu gibi çeşitli biyolojik aktiviteler ile ilişkilidir. Laminin-1, alfa-1, beta-1, gama-1 zincirinden oluşur, embriyonun gelişmesinde ve plasenta oluşumunda rol oynar. Diyabet; protein, yağ ve karbonhidrat metabolizmasını etkileyen metabolik bir hastalıktır. Bu çalışmada; implantasyon döneminde fare endometriyumunun ince yapısının, ve diyabetin gebe fare endometriyumunda laminin ekspresyonuna etkisinin incelenmesi amaçlandı.Çalışmada 36 adet, 8-10 haftalık dişi Balb/C fareleri kullanıldı. Fareler kontrol (n=18) ve diyabetik (n=18) olmak üzere iki gruba ayrıldı. Her iki grup ta kendi içinde 2., 4. ve 6. gebelik gününde ötenazi yapılmak üzere 3 alt gruba bölündü. Hayvanlarda diyabet oluşturmak için streptozotosin (200 mg/kg) uygulandı. Elde edilen uterus dokuları ışık mikroskobik immunohistokimyasal yöntemle ve elektron mikroskobik yöntemle incelendi. İmmunohistokimyasal işaretlemede gruplar karşılaştırıldığında, 2. ve 4. günlerde fark görülmezken, diyabet grubunda laminin ekspresyonunda sadece 6. günde ekspresyon artışı saptandı. Elektron mikroskobik incelemelerde diyabetik grupta, luminal epitel hasarı, epitel hücre apikal yüzeyinde pinopodlarda bozulma, mikrovilluslarda kısalma ve kayıp, retiküler laminada artış, bazal laminada kesintiler olduğu gözlendi.Bu veriler doğrultusunda, diyabetin gebelik sürecinde laminin ekspresyonunu etkilediği, endometriyumun ve bazal membranın yapısında değişikliklere neden olduğu ve bunun da implantasyon sürecini bozabileceği görüşüne varıldı.Anahtar Sözcükler: Bazal membran, laminin, diyabet, endometriyum, elektron mikroskopi.

The basal membrane is a highly specialized thin layer composed of extracellular matrix that located between the mesenchymal and epithelium tissues around the muscle, pheripheral nevre. All of the basal membranes contains glicoproteins (laminins, such as Nidogen-1 (N/E-1) known as Entaktin-1), proteoglycans (heparan sulfate) and conective tissue fibers (type IV, XV ve XVIII collagens).Laminin, a multi-functional basal membrane glicoprotein, is associated with several biological activities such as cell adhesion, migration and differentiation. Laminin-1 is composed by alpha-1, beta-1 and gamma-1 chains and takes a role at the embryonic development and placental formation. Diabetes is a metabolic disease which effects protein, adipose and carbohydrate metabolism in the body. In the current study, it is aimed to investigate the endometrium at the implantation window at the ultrastructural level and effects of diabetes on the laminin expression at the endometrium tissue of pregnant mice.At this study, 36 Balb/C mice (8-10 weeks old age) are used. Mice are separated in two groups as control (n=18) and diabetes (n=18). Both main groups are also formed by 3 different sub-groups sacrificed at the 2th, 4th and 6th gestational days. In order to form the diabetes model, a dose of 200 mg/kg body weight streptozotosin is used for each mice. Uterine tissues obtained from light microscopic and electron microscopic methods are used for immunohistochemical analysis.At the immunohistochemical labeling, despite there isn't any difference at the 2th and 4th gestational days, laminin expression has increased only at the 6th day of the gestation in the diabetes group comparing to control. Additionally, luminal epithelial damage, degradation of the pinopods on the apical surface of the epithelial tissue, loss and shortage of the microvilli, thickening of the reticular lamina and interruptions of the basal membrane are observed by ultrastructural examination.Since diabetes effects the laminin expression and causes structural changes on endometrium and basal membrane during pregnancy seen as the results of this study, it is postulated that these changes might impair the implantation period.Key words: Basal membrane, laminin, diabetes mellitus, endometrium, electron microscopy