Lösemi hastası çocuk ebeveynlerinin çocuğun bakımına ilişkin eğitim gereksinimleri ve karşılanması

Abstract

Araştırma, Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi (ÇÜTF) Çocuk Onkoloji-Hematoloji Polikliniğinde izlenen lösemili çocuğu olan ebeveynlerin çocuğun bakımına ilişkin eğitim gereksinimleri ve karşılanması amacıyla kendinden randomize deneysel çalışma olarak yapılmıştır.Araştırmanın evrenini, ÇÜTF Çocuk Onkoloji-Hematoloji polikliniğinde 01 Eylül 2010?01 Mart 2011 tarihleri arasında lösemi tanısıyla izlenen 0?18 yaş arası çocuk ebeveynleri oluşturmuştur. Soruları anlayabilen ve cevaplayabilen, araştırmaya katılmayı kabul eden lösemi tanısını en fazla 2 ay önce almış olan 0?18 yaş arası 45 çocuk ebeveyni araştırmanın örneklemini oluşturmuştur.Veriler araştırmacı tarafından hazırlanan anket formu kullanılarak toplanmıştır. Ebeveynlerin lösemi hastalığı ile ilgili bilgilerini değerlendirmek için uygulanan anket formundan 3 hafta sonra ebeveynlere lösemi ile ilgili eğitim verilmiştir. Eğitimden 3 hafta sonra aynı anket formu son test olarak yeniden uygulanmış ve araştırmacının hazırladığı lösemi ilgili bilgilendirme kitapçığı verilmiştir. Uygulanan ön test ve son test sonrasında ebeveynlere verilen eğitimin etkili olup olmadığı değerlendirilmiştir. Verilerin değerlendirilmesinde SPSS 11.5 ve MedCalc®v11.0.1 paket programı kullanılmıştır.Araştırmaya katılan ebeveynlerin %71,1'inin anneler oluşturmuştur. Annelerin %43,9'u, babaların %56,8'i ilköğretim mezunudur. Annelerin % 86,7'sinin ev hanımı, babaların %33,3'ü serbest meslek sahibidir. Ailelerin %93,3'nün çekirdek ailedir, % 68,9'unun sosyal güvencesi vardır ve %60'ının ekonomik durumları düşüktür. Annelerin yaş ortalaması 35,8, babaların yaş ortalaması 41,4'dır. Lösemi hastası çocukların % 60'ının cinsiyeti erkektir ve % 82,2'sinin tanısının Akut lenfoblastik lösemidir ve yaş ortalamaları 7,6'dır.Çalışmanın sonucunda ebeveynlerin eğitim öncesi ve eğitim sonrasında aldıkları puan ortalamaları arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p=0.001). Lösemi hastası çocuğu olan ebeveynlere verilen eğitim oldukça etkili olmuştur.Anahtar Sözcükler: Kanser, Çocuk Kanserleri, Aile Eğitimi, Hemşire,

This self-randomized experimental study aims to identify and meet the educational needs of parents whose children with leukemia are treated in the Pediatric Oncology-Hematology Policlinic of the Medical Faculty at the University of Çukurova (ÇÜTF) regarding their children?s care.The target population is parents of children with leukemia consulting to the Pediatric Oncology Policlinic of the Medical Faculty at the University of Çukurova between 1st of September 2010 and 1st of March 2011. The participants are 45 parents whose children (aged between 0 and 18) were diagnosed with leukemia at most two months before.The data were collected through a questionnaire form prepared by the researcher in light of the related literature. The questionnaire aiming to identify the knowledge of parents about their children?s illness was administered to the parents. Three weeks later, the participants were provided training on leukemia. The same questionnaire form used before training was administered as post test after the training ended (3 weeks later) and the parents were given a booklet prepared by the researcher which included information about leukemia. The purpose of administering pre and posttest was to evaluate effectiveness of the education provided to the parents. The data were analyzed using SPSS 11.5 and MedCalc®v11.0.1 package programming.All of the parents who participated in the study, 71,1% mothers and 28,9% fathers, were found to be married; and 43,9% of the mothers and 56,8% of the fathers graduated from primary school. As to their jobs, 86,7% of the mothers reported that they were housewives and 33,3% of the fathers were self-employed. Besides, 68,9% of the participants had insurance from the Social Security Institution (SSI). Of all the participants, 93,3% of them had nuclear families and 60% of them defined their socio-economical status as ?low?. Average age of the participants were found 35,8 for the mothers and 41,4 for the fathers, and 7,6 for the children. Sixty per cent of the children were boys and 82,2% of them had acute lymphoblastic leukemia.Results show that there is a statistically significant difference between pretest-posttest average scores of the parents before and after training (p=0,001). Hence, the training provided to the parents regarding their children?s illness was found to be very effective.Key Words: Cancer, Child, Family Education, Nurse