Akut pankreatitte ağrı ile pankreatit şiddet skorlaması arasında ilişki var mıdır? Pankreatik nekrozu öngörür mü?

Abstract

Akut pankreatit, pankreasın iltihabi bir hastalığıdır. Hastalık sadece pankreası etkileyerek hafif seyredebileceği gibi çoklu organ yetmezliği ve ölümle de sonuçlanabilir. Tıbbi ve gerektiğinde cerrahi tedavi uygulanır. Hastalığın klinik şiddetinin önceden tahmin edilmesi, sistemik antibiyotik, yoğun bakım ünitesi ve cerrahi tedavi gereksinimi belirlenmesi ve planlaması açısından önemlidir. Günümüze kadar bu amaçla çok sayıda skorlama sistemleri geliştirilmiştir. Bunlardan en çok kullanılanları Ranson, APACHE 2 ve Atlanta sınıflamaları; klinik, biyokimyasal ve radyolojik değişkenlere dayanmaktadırlar. Akut pankreatitte şiddetli ve sıklıkla sırta yansıyan vasıfta karın ağrısı vardır. Klinik olarak en sık akut pankreatit belirtisi olan ağrı düzeyinin prognoz öngördürücüsü olarak literatürde fazla çalışılmamış olduğunu saptadık. Akut pankreatitte ağrı birincil olarak inflamasyona bağlı olduğu için inflamasyon düzeyinin göstergesi olabilir. Ağrı düzeyinin ve hastalık süresince değişiminin akut pankreatitte prognoz öngördürücüsü (Atlanta sınıflamasında şiddetli hastaları saptamada) olabileceği düşüncesiyle bir çalışma planladık. Nisan 2011-Nisan 2012 ayları arasında Mersin Üniversitesi Hastanesi gastroenteroloji kliniğimizde yatan toplam 100 akut pankreatit hastası çalışmaya alındı. Türk toplumu için valide edilmiş kısa ağrı dökümü (BPI-Tr) ile ağrı düzeyleri öncelikle sayısal hale getirildi. Bu hasta grubuna ait diğer klinik ve laboratuvar verilerinin klinik şiddeti öngördürücü etkileri de değerlendirilmeye alındı. Günlük en şiddetli, ortalama ağrı düzeyleri ve ağrının hastalık seyri boyunca değişim düzeniyle hastalık şiddeti arasında bir ilişki saptanmadı (sırasıyla p=0,651, p=0,07). Literatürde 96. saatte en yüksek düzeye çıktığı bildirilen serum CRP düzeyi, bizim çalışmamızda ilk 48 saatte öngördürücü saptanmadı. Serum ALT düzeyi ve son yıllarda literatürde ön plana çıkan serum kreatinin düzeyi prognoz öngördürücüsü olarak saptandı. Serum Kreatinin düzeyinin sınıflandırma sistemlerine katılması gerektiğini düşünmekteyiz.Önemli bir hastalık olarak Akut Pankreatitte henüz ideal bir sınıflama sistemine ulaşılamamıştır. Çalışmamızda pankreatik nekroz saptanan hasta sayısı sınırlı olduğu için ağrı ile nekroz ilişkisi değerlendirilemedi. Bu konuda daha ileri çalışmalara ihtiyaç olduğu açıktır.Anahtar Sözcükler: Akut Pankreatit, Ağrı, Şiddet Skoru

Acute pancreatitis is an inflammatory disease of the pancreas. The disease may affect the pancreas, solely, or may be severe as to cause multiple organ failure and death. There is need for medical treatment always and surgery, when necessary. Predicting the clinical severity of the disease is important in terms of identifying and planning, systemic antibiotics, intensive care unit, and surgical intervention needs. A large number of scoring systems have been developed for this purpose up to now. Ranson and APACHE 2 and the Atlanta classifications are the most commonly used ones; based on clinical, biochemical and radiological variables. Severe abdominal pain, often reflected to back, seen in the course of acute pancreatitis. As the most common symptom of acute pancreatitis, issue on pain level as a predictor of prognosis found scarsely in the literature. Is primarily due to inflammation in acute pancreatitis, pain may be indicative of the level of inflammation. We designed a study, therefore, whether the level of pain and the change in the level during illness can predict prognosis in acute pancreatitis, or not. Total 100 hospitalized patients with acute pancreatitis between April 2011 - April 2012 in Mersin University Hospital gastroenterology clinics icluded in the study. First, Brief Pain Inventory- Tr (BPI-Tr) validated for Turkish society used to quantify the pain level. The other clinical and laboratory data of this group also evaluated for their predicting effects for clinical severity. The most severe and mean pain level, pain pattern, were not found to be associated with severity of the disease (p=0.651,p=0.07, respectively). Reported to reach the highest level after 96 h in the literature, serum CRP level was not predictive in our study, for first 48 hours in the course. Serum ALT level and like the literature in recent years,serum creatinine were found to be independent predictors of prognosis. We suggest that serum creatinine level should be involved in classification systems.Acute Pancreatitis is an important disease and not yet reached the ideal classification system. As the number of patients with pancreatic necrosis were low, relationship with the pain and the necrosis couldn't assessed. It is clear that further studies on this subject needed.Key Words: Acute Pancreatitis, Pain, Severity Score