Kanser klinik denemelerinde maliyet-etkinlik analizi: Genişletilmiş baskınlık durumunda uygun yöntemin seçilmesi

Abstract

Kanser klinik denemelerinde alternatif tedavi yöntemleri birbirileriyle karşılaştırılarak etkinliği en yüksek tedavi yöntemi belirlenmeye çalışılmaktadır. Bununla birlikte, kanser tedavisinde kullanılan alternatif tedavi yöntemlerinin maliyetleri oldukça yüksektir. Dolayısıyla kanser klinik denemelerinde, maliyet-etkinlik analizleri yapılarak daha maliyet-etkin olan tedavi yöntemlerinin belirlenmesi oldukça önemli bir konudur. Ancak maliyet-etkinlik analizlerinde karşılaşılan genişletilmiş baskınlık durumunda, araştırmacılar hangi tedavi yönteminin daha maliyet-etkin olduğu konusunda karar verememektedir. Ayrıca, genişletilmiş baskınlıkta kalan tedavi yönteminin kullanılıp kullanılmaması konusunda karar vermek de bir sorun olarak ortaya çıkmaktadır. Bu çalışmada, kanser klinik denemelerinde maliyet-etkinlik analizleri yapılarak genişletilmiş baskınlık ortaya çıkma durumu araştırılmıştır. Genişletilmiş baskınlık görülen modeller daha da geliştirilerek detaylı şekilde incelenmiştir. Farklı maliyet ve farklı etkinlik değerleri olan ve hem aynı hem de farklı tedavi başarı oranlarına sahip tedavi yöntemlerinin yer aldığı modeller oluşturulmuştur. Simülasyon çalışmalarıyla bu modellerin sayısı artırılarak maliyet-etkinlik analizleri yapılmıştır. Bu modellerde, genişletilmiş baskınlığın maliyet, etkinlik ve tedavi başarısına göre nasıl değiştiği incelenmiştir. Maliyet-etkinlik analizleri sonucunda, genişletilmiş baskınlıkta kalan tedavi yöntemlerinin beklenen sonucu sağlama olasılıklarının, alternatif tedavi yöntemlerine göre daha düşük olduğu gözlenmiştir. Genişletilmiş baskınlık altında kalan tedavi yöntemlerinin kullanılabilirliğinin değerlendirilmesi için artan maliyet-etkinlik oranına dayalı bir aralık önerilmiştir. Bu aralık ile genişletilmiş baskınlıkta kalan tedavi yöntemlerinin büyük bir bölümü hakkında karar verilmesine yardımcı olacak bir çözüm sağlanmıştır.

In cancer clinical trials, by comparing the alternative treatment methods with each other, the treatment method with highest effectiveness has been tried to be determined. However, alternative treatments for cancer have high costs. Thus, in cancer clinical trials, determining more cost-effective treatment methods by making cost-effectiveness analyses is quite an important topic. Nevertheless, in the cost-effectiveness analyses, researchers can not conclude which treatment method is more cost-effective if encountered an extended dominance. In addition, deciding the treatment method at extended dominance should be used or not emerges as a problem. In this study, the occurrence of extended dominance was investigated by making cost-effectiveness analyses of cancer clinical trials. The models with extended dominance examined in detail, further expanding. Models including treatment methods with different costs and different effectiveness values, and both have the same and different success rates, were created. Cost-effectiveness analyses were conducted by increasing the number of these models by simulation studies. In these models, the changes of the extended dominance were investigated, according to cost, effectiveness and success rate of treatment. In consequence of cost-effectiveness analyses, it has been seen that the treatment methods at extended dominance have lower probabilities to provide expected result than alternative treatment methods. To evaluate the availability of treatment methods at extended dominance, a range based on the incremental cost-effectiveness ratio is proposed. A solution that helps to make a decision about a large part of treatment methods at extended dominance is provided with this range.