Esansiyel hipertansiyonu olan bireylerin hastalık algıları ile sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve ilaç uyumları arasındaki ilişki

Abstract

Bu araştırma esansiyel hipertansiyonu olan bireylerin hastalık algıları ile sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve ilaç uyumları arasındaki ilişkiyi belirlemek amacı ile tanımlayıcı olarak yapılmıştır.Araştırmanın örneklemini, Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Yılmaz-Mehmet Öztaşkın Kalp Hastanesi kardiyoloji polikliniklerine başvuran fiziksel ve bilişsel sağlık düzeyleri araştırmada uygulanması planlanan formları cevaplamaya uygun ve araştırmaya katılmaya istekli, 18 yaşından büyük ve en az 6 ay önce esansiyel hipertansiyon tanısı almış 375 hasta oluşturmuştur. Araştırmanın verileri, `Kişisel Bilgi Formu`, `Hastalık Algısı Ölçeği`, `İlaç Tedavisine Uyum-Öz Etkililik Ölçeği Kısa Formu` ve `Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği II` kullanılarak toplanmıştır.Verilerin istatistiksel analizde Shapiro Wilk testi, Ki_kare analizi ve Mann Whitney U testi kullanılmıştır. p<0,05 istatistik açıdan anlamlı kabul edilmiştir.Araştırmaya katılan hastaların %67,5'inin kadın, % 41,9'unun 50-59 yaş aralığında, %54,1'inin ilköğretim ve üstü okul mezunu olduğu, çoğunluğunun evli ve çalışmadığı belirlenmiştir. Hastaların % 88,1'nin normal kilonun üzerinde olduğu, %32,8'inin sigara kullandığı ve %83,7'sinin düzenli ilaç kullandığı tespit edilmiştir. Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği toplam ve alt grupları puan ortalamaları düzenli ilaç kullanan/sağlık kontrollerine giden, kan basıncı kontrol altında olan, ilde ve ailesi ile birlikte yaşayan, yüksekokul ve üstü okul mezunu olan kişilerde diğer gruplara göre daha yüksek bulunmuştur (p<0,05). İlaç Tedavisine Uyum-Öz Etkililik Ölçeği toplam puanı kadın, çalışmayan ve düzenli ilaç kullanan bireylerde daha yüksek tespit edilmiştir (p<0,05). Araştırmamıza katılan bireylerin hastalığın başlangıcından beri en fazla baş ağrısı (%86,9) yaşadıkları tespit edilmiştir. Araştırmada esansiyel hipertansiyonu olan hastaların hastalıklarını algılama düzeyleri arttıkça, ilaç tedavisine uyumları ve sağlıklı yaşam biçimi davranışlarını yaşama geçirme oranlarının da arttığı saptanmıştır (p<005).

This research has been done to describe healthy life style behaviors with illness perception of individuals who have essential hypertension and relationship between medicine adaptation.Examplification of research comprises of 375 patients applying Erciyes University Medicine Faculty Yılmaz Mehmet Öztaşkın Heart Hospital Cardiology Policlinics and suitable for filling applications older than 18 and diagnosed essential hypertension at least 6 months ago. Dates of research have been collected as Personal Information Form, Adaptation to Medicine Treatment –Self Efficiency Short Form and Healthy Life Style Behaviors Range II. In statistical analysis, Shapiro Wilk Test, Ki Square Analysis Test, Mann Whitney U have been used p<0,05 has been found meaningful.Patients participating in the research are %67,5 female, %41,9 are 50-59 age frequency, %54,1 primary school and over the majority is married and jobless. It has been determined that %88,1 of patients are over normal weight, %32,8 are smokers and %83,7 are regular medicine users. Healthy life style behaviors range has been found higher at regular medicine users/applying health control, blood pressure under control, living with his family and in city, high school compared to other groups (p<0,05). Adaptation to medicine treatment- self influence range total point has been found higher at female jobless and regular medicine users (p<0,05). Individuals applying to our research mostly have suffered from headache since the beginning of illness (%86,9). In the research the patients having essential hypertension. It has been detected that as they detect their illness, the adaptations of medicine treatment and performing healthy life style behaviors increase (p<0,05).