Tiroid hormon testlerinin Mersin ili`ndeki referans aralıklarının indirekt yöntemle belirlenmesi

Abstract

Tiroid fonksiyon testleri, hipotalamus- hipofiz- tiroid bezi aksının işlevlerinin değerlendirilmesi amacıyla rutinde sık istenen ve çalışılan testlerdendir. Hasta test sonuçları bu testlere ait referans aralıkları esas alınarak değerlendirilmektedir. Sınırda çıkan sonuçların dahi tanısal öneminin olduğu bazı klinik durumlar söz konusudur. Bu nedenle, her laboratuvarın coğrafi bölge, ırk, cinsiyet ve yaşa bağlı olarak bu test sonuçlarının değişebilmesi nedeniyle kendi referans aralıklarını belirlemeleri önerilmektedir. Bu çalışmada laboratuvarımıza gelen tiroid fonksiyon testleri istemleri üzerine çalışılan test sonuçlarının verileri kullanılarak indirekt yöntemle kendi referans aralıklarımızı belirlemek amaçlanmıştır.Mersin Üniversitesi Sağlık Araştırma ve Uygulama Hastanesi Klinik Biyokimya Laboratuvarı'nda 15.05.2011 ile 01.11.2013 tarihleri arasında çalışılan tiroid fonksiyon testleri (TSH, sT4, sT3) hasta sonuçlarının verileri kullanılarak indirekt yöntemle referans aralıklarının hesaplanması yapıldı. Anılan tarihler arasında polikliniklerimize başvuran bireylerden 125.643 veri elde edildi. Ancak bu çalışma kapsamı içerisine polikliniklerimize yalnızca bir kez başvuran hastalardan 79.280 veri dahil edildi. Yaşa göre gruplandırmada Sinton yöntemi kullanıldı, ayrıca basit doğrusal regresyon grafikleri oluşturuldu. Uç değerler Tukey yöntemi ve Grubbs testi ile atıldı. Dağılımın tipi Kolmogorov- Smirnov testi ile belirlendi. Cinsiyetler arası farklılık mann-whitney testi ile belirlendi. Normal dağılım göstermeyen parametrelere logaritmik transformasyon uygulandı. Parametrik olmayan parametreler non- parametrik persentil yöntemi ve parametrik olan parametrelere ise normal dağılım varsayımına dayalı yöntem ile referans aralıkları hesaplandı.Çalışmanın sonucunda elde edilen bilgilere göre referans değerlerle üretici firmanın önerdiği değerler arasında benzerlikler vardır. Ancak tam bir örtüşme gözlemlenmedi. Özellikle gebe bireyler ile gebe olmayan kadın bireylerin referans aralıkları farklı olup, gebe bireyler için saptanan referans aralıklarının gebe olmayanlar için kullanılması yanlış değerlendirmelere neden olacaktır.Bu çalışma hastane verileri kullanılarak indirekt yöntemle referans aralığı hesaplanabileceğini göstermiştir. Ancak gerekli veri sayısı, dışlanacak veriler, alt gruplara ayırma ve aşırı uç değerlerin atılması kriterleri ile referans aralığı hesaplarken seçilecek metodun ne olacağı hakkında literatürde henüz yeterli çalışma mevcut değildir. Bilgisayar informasyon sistemlerinin gelişmesi, konu hakkındaki çalışmaların artması, standardizasyonun sağlanması ve direkt yöntemin uygulama zorlukları nedeniyle indirekt yöntemin daha sık başvurulabilecek bir yol olabileceği sonucuna varıldı.Anahtar kelimeler: İndirekt yöntem, Referans aralık, Tiroid fonksiyon testleri.

Thyroid function tests are frequently used to evaluate hypothalamic- pituitary- thyroid axis. Tests results are interpretted with the relevant reference ranges. In some cases test results on the border of the reference ranges may sometimes be related with some clinical conditions. Due to these conditions and geographical, gender, race and age dependent effects on test results every individual laboratory should define their own reference ranges. In this study we aimed ot determine reference ranges of thyroid function tests. The results of tyhroid function test requests in our laboratory had been subjected to the indirect metod for determination.Thyroid function test (TSH, fT4, fT3) results that had been processed in Clinical Biochemistry Department of Mersin University Health Research and Practice Hospital between 15th May 2011- 1st November 2013 had been used to determine reference ranges of relevant test by an indirect method. After exlucing repeating values 79.280 out of 125.643 test results were used in this study. Sinton method had been used for grouping for age and basic linear regression graphs had been created. Outliers had been removed by using Tukey and Grubbs tests. Distribution type of parameters were determined using Kolmogorov- Smirnov test. Differences between the genders were determined using by Mann-Whitney test. Logaritmic trasformation had been applied to parameters that didn't show a normal distribution. Reference ranges had been evaluated with non- parametric percentiles methods for non- parametric parameters and normal distribution assumption- dependent tests for parametric ones.Our findings show that reference range that we obtained are similar to that of manifacturer's, but not overlapping perfectly. It is not appropriate to use reference ranges of pregnant women for interpretation of non pregnant women, where reference range differs between pregnant and non pregnant women.With this study it has been shown that indirect methods can be used for reference range calculation. But with criterias such as sufficient data count, exluding data, subgrouping and excluding outliers there is no sufficient study in literature stating which method to use is lacking. Inconclusion it is beter to use indirect method to determine reference ranges owing to advences in laboratory information system, accumulating data, standartization of systems and difficulties in direct method applications.KeyWords: Indirect method, Reference range, Thyroid function tests.