Alzheimer tipi demans ve parkinson hastalığı demansının klinik ve nöropsikiyatrik profillerinin karşılaştırılması

Abstract

Demans, entelektüel yetenekleri silen, bilişsel, davranışsal ve işlevsel gerilemeye yol açan, mesle¬ki ve sosyal alanda kayıplarla giden ilerleyici bir klinik tablodur. Demans tanısı alan olguların %60-80'ini Alzheimer hastalığı (AH) oluşturur1. Parkinson hastalığı Demansı (PHD), Parkinson Hastalığı'nın seyrinde %30-40 oranında görülmektedir2. Bu araştırmada AH ile PHD'nin yakın dönem etkilerini değerlendirerek demans tanısı ve klinik özellikleri için bir profil çıkarılması hedeflenmiştir. Bu çalışma MEÜTF Nöroloji Demans ve Parkinson polikliniklerinde takip edilen hastalarda kesitsel vaka kontrollü çalışma olarak planlanmıştır. Çalışmamızda AH grubunda kadın, PHD'de ise erkek çoğunluktaydı. demografik özellikler açısından gruplar arasında fark saptanmadı. Hasta gruplarının işlevsellik ve GYA skorları kontrol grubuna göre anlamlı şekilde bozuk idi. Buna karşın hasta grupları arasında işlevsellik farkı saptanmadı. Çalışma grupları arasında kognitif test sonuçları incelendiğinde; MMSE, ileri ve geri sayı menzili, hesaplama, soyutlama, anlama, konstrüksiyon skorları hasta grupları, sağlıklı kontrol grubuna göre düşük idi. Hesaplama, sözel akıcılık, kelime listesi ilk öğrenme ve saat çizme testlerinde AH'de PHD'ye göre daha düşük skorlar mevcuttu. Çalışmamızda apati, disinhibisyon, elesyon, irritabilite, anormal motor hareket, uyku ve iştah alanlarında hasta gruplarının skorları kontrol grubuna göre anlamlı şekilde yüksek idi. Depresyon parametresinde hiçbir grup arasında fark yokken, hallüsinasyonda AH'de PHD'ye göre daha yüksek, anksiyete parametresinde ise PHD'de AH'ye göre anlamlı şekilde yüksek skorlar saptandı.AH ve PHD'nin klinik seyir ve nöropsikolojik özellikler açısından ayırt edici yönleri hakkında literatürde çelişkili bilgiler mevcuttur. Bu çalışma hastaların sosyodemografik, kognitif ve nöropsikiyatrik parametreler açıdan değerlendirildiği özgün tasarımı ile klinik seyirde AH için fonksiyonel kayıp (özellikle bellek, görsel uzamsal yetiler ve yürütücü işlevler) paralelinde gelişen nöropsikiyatrik algı bozukluğu ve PHD da ise erken gelişen işlevsel kayıba eşlik eden anlamlı anksiyete bozukluğuna dikkati çekmiş ve klinisyenlere takip etmeleri gereken değişkenler hakkında bir algoritma sunmuştur.

Dementia is a progressive clinical table that removes the intellectual abilities, causes the cognitive, behavioral and functional decline, and loses in occupational and social areas. 60-80% of dementia diagnosis is Alzheimer's disease (AD). Parkinson's disease dementia (PDD), is observed in the course of 30-40% of Parkinson's disease. This research is targeted to extract a profile for the dementia diagnostic and clinical characteristics by evaluating the near-term effects of AD and PDD. This study is planned as a cross-sectional case-control study with follow-up patients at MEÜTF Neurology, Dementia and Parkinson Clinics.In this study, the majority was women in AD group but men are the majority in the PDD group. There was no difference between the groups in terms of demographic characteristics. Functionality and instrumental activities of daily living scores in the patient group is significantly worse that the control group. In contrast, there is no significant difference in functionality between the patient groups. When the cognitive test results between groups are examined, MMSE, forward and reverse number range, calculation, abstraction, understanding, construction scores in the patients groups was lower that the healthy control group. In AD group, calculation, verbal fluency, word list, the early learning and clock drawing test had lower scores than the PDD group. In our study, the scores of apathy, disinhibition, elesyon, irritability, abnormal motor movements, sleep, and appetite areas in the patients group was significantly higher than the scores in the control group. While there was no difference in the depression parameters between all groups, hallucination parameters in AD group is higher than PDD group and hallucinations and anxiety parameters in PDD group show significantly higher scores compared to AD group.In literature, there are conflicting information on the distinctive aspects of AD and PDD in terms of the clinical course and neuropsychological characteristics. With the original design of patients' demographic, cognitive and neuropsychiatric parameters, this study is drawn attention on the neuropsychiatric perception disorder for AD clinical course developed in terms of functional loss (especially memory, visuospatial abilities and executive functions) and significant anxiety disorder for PDD group that accompany the early developing functional losses. It also presented and algorithm on variables that is required to follow by clinicians.