Mersin ili patoloji laboratuvarları çalışanlarında formaldehit maruziyeti ile bellek arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi

Abstract

Patoloji laboratuvarı çalışanlarının çalışma ortamında en sık karşılaştığı kimyasal madde formaldehittir. Bu çalışmada, Mersin ili patoloji laboratuvarları çalışanlarında formaldehit maruziyeti ile ilişkili faktörlerin ve çalışanların formaldehit maruziyeti ile öğrenme ve bellek arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır.Araştırma kesitsel tipte bir çalışmadır. Mersin ilinde bulunan patoloji laboratuvarları çalışanlarının tamamı (n=98) çalışmaya dâhil edilmiştir. Çalışanların formaldehit maruziyeti yaka kartı ölçüm yöntemi ile öğrenme ve bellek durumu ise İşitsel Sözel Öğrenme Testi ile değerlendirilmiştir. İstatistiksel değerlendirmede tanımlayıcı istatistikler ve Kolmogorov- Smirnov, Pearson Ki-Kare, Mann Whitney U, Kruskal Wallis, Student T, Anova ve Wilcoxon İşaretli sıralar testleri kullanılmıştır.Çalışmaya alınan patoloji çalışanlarının yaş ortancası 42.0 yıl ve %63.3'ü kadın ve %51.0'inin öğrenim düzeyi üniversite/yüksekokul idi. Çalışmaya alınan patoloji laboratuvarı çalışanlarının %42.9'unun son bir yıl içinde formaldehit ile çalışırken kaza geçirdiği, %68.4'ünün çalışma ortamında lokal havalandırma ve %73.5'inin çalışma ortamında genel havalandırma sistemi olduğu belirlendi. Çalışanların formaldehit kullanımına bağlı ortaya çıkan en sık belirtiler rahatsız edici koku (%75.3), baş ağrısı (%61.3) ve gözlerde sulanma (%58.1) idi. Çalışanların formaldehit ölçüm sonucu ortancası 0.030 ppm (en düşük=0.004, en yüksek=4.400), öğrenme puan ortalaması 11.2±0.1, kısa süreli bellek puan ortancası 13.0 (en düşük=6.0, en yüksek=15.0), uzun süreli bellek puan ortancası 13.0 (en düşük=7.0, en yüksek=15.0) idi. Çalışma ortamında lokal ve genel havalandırma sisteminin olması formaldehit maruziyetini azalmaktaydı. Çalışanların öğrenme puanları yaş artışı, öğrenim düzeyi artışı, kamuda çalışma, patoloji uzmanı ve laboratuvar teknikeri olma, mikroskopi, makroskopi, boyama ve kesit alma işlerini yapma, lokal havalandırma sistemi olması ve çalışma odasının büyüklüğü ile artmaktaydı. Kısa süreli bellek puanları öğrenim düzeyi artışı, patoloji uzmanı ve laboratuvar teknikeri olma ile artıyordu. Uzun süreli bellek puanları ise öğrenim düzeyi artışı, patoloji uzmanı ve laboratuvar teknikeri olma, mikroskopi, makroskopi, boyama ve kesit alma işlerini yapma, çalışma odasının büyüklüğü ve lokal havalandırma sistemi olması ile artmaktaydı. Patoloji uzmanları ve laboratuvar teknikerlerinin toplam formaldehite maruz kalma miktarı artışı ile öğrenme puanları azalmaktaydı.Mesleki formaldehit maruziyetini azaltmak için çalışma ortamında lokal ve genel havalandırma gibi donanım eksiklikleri tamamlanmalı, çalışanlara işçi sağlığı ve iş güvenliği hizmeti eksiksiz olarak verilmeli, çalışanların günlük mesai süreleri azaltılmalı ve yıllık izin süreleri uzatılmalıdır.

The chemical substance ,most frequently encountered in the work environment by pathology laboratory employees, is formaldehyde. In the study, it was aimed to evaluate the formaldehyde exposure-related factors and the relationship between formaldehyde exposure and learning and memory in the employees of Mersin provincial pathology laboratories.The research is a cross-sectional study. All pathology laboratory employees (n = 98) in Mersin province were included in the study. The formaldehyde exposure of the employees were evaluated with collar card measurement method, and the learning and memory status of those were evaluated with Auditory Verbal Learning Test. Descriptive statistics and Kolmogorov-Smirnov, Pearson Chi-Square, Mann Whitney U, Kruskal Wallis, Student T, Anova and Wilcoxon signed ranks test were used in the statistical evaluation.The age median of the pathology employees, participated in the study, was 42 years, and 63.3% of those were female, 51 percent of the pathology employees was university /highschool graduate. It was found out that 42.9% of the pathology laboratory employees had an accident in the last one year, while working with formaldehyde, a local ventilation system was available in the work environment of 68.4% of those people and a general ventilation system was available in the work environment of 73.5 % of those people. The most common encountered symptoms, depending on the employees' use of formaldehyde were disturbing odor (75.3%), headache (61.3%) and watering of eyes (58.1%). The median of the employees' formaldehyde measurements was 0.030 ppm (lowest = 0.004, highest = 4.400); their learning score average was 11.2 ± 0.1, the median of their short-term memory scores was 13.0 (lowest = 6.0, highest = 15.0) and, the median of their long-term memory scores was 13.0 (lowest = 7.0, highest = 15.0). The presence of local and general ventilation in the work environment reduced formaldehyde exposure. The learning scores of the employees increased with age increase, education level increase, working in the public sector, being a pathologist and laboratory technician, performing microscopy, macroscopy, painting and sectioning operations, the presence of a local ventilation system and the size of the work room. The Short-term memory scores of the employees increased with education level increase, and being a pathologist and laboratory technician. The Long-term memory scores of the employees increased with education level increase, being a pathologist and laboratory technician, performing microscopy, macroscopy, painting and sectioning operations, the size of the work room, and the presence of a local ventilation. The learning scores of the pathology specialists and laboratory technicians decreased with the increase of their total formaldehyde exposure.To reduce occupational formaldehyde exposure, the lack of equipments in the work environment, such as local and general ventilation should be completed, the services for labor-worker's health and job safety-security should fully be provided to the employees, employees' daily working hours must be reduced and annual leave periods should be extended.