Ebeveynlerin okul öncesi çocuklarının sağlık eğitimine ilişkin gereksinimlerinin belirlenmesi

Abstract

Bu araştırma, ebeveynlerin okul öncesi çocuklarının sağlık eğitimine ilişkin gereksinimlerinin belirlenmesi amacıyla Nisan 2017- Haziran 2017 tarihleri arasında, tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Araştırmaya, Mersin İli'nin dört farklı ilçesinde (Akdeniz, Mezitli, Toroslar, Yenişehir), Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı Cennetana Anaokulu, Mezitli Anaokulu, Vilayetler Hizmet Birliği Anaokulu ve Yenişehir Belediyesi Anaokulu'na devam eden ve araştırmaya katılmaya gönüllü olan 366 çocuğun ebeveyni katılmıştır. Araştırma verileri araştırmacı tarafından geliştirilen ebeveyn bilgi formu ve 2013 yılında Emine Hande Aydos tarafından geliştirilen Okul Öncesi Çocuklar İçin Sağlık Eğitimi Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Elde edilen veriler SPSS 20 (Statistical Package for the Social Scienses for Windows) paket programı kullanılarak değerlendirilmiştir.Araştırmaya katılan ebeveynlerin yaş ortalaması 33,94±6,113 yıldır. Ebeveynlerin en az 1, en çok 8 olmak üzere ortalama çocuk sayısının 2,5±1,26 olduğu belirlenmiştir. Araştırmaya katılan annelerin % 27,9'u lise ve dengi okul mezunu ve % 73'ü çalışmamaktadır. Babaların ise %32,5'i üniversite mezunu, % 23,8'i serbest meslekle uğraşmaktadır. Ebeveynlerin çocuk sayısı 2,49± 1,262 ve % 35'i orta düzeyde aylık gelire sahiptir. Ebeveynlerin %72,1'inin en uzun süre yaşadığı yerleşim birimi şehirdir. Çocukların yaş ortalaması 5,25±0,768 yıl olup, 47,3'ü kız,%52,5'i erkektir. Çocukların %44,8'i 1 yıldır okul öncesi eğitime devam etmektedir.Araştırma sonucunda ebeveynin yaşı ile Beslenme, Ruh Sağlığı ve Sosyal İlişkiler alt ölçekleri; annenin öğrenim durumu ile Kişisel Güvenlik ve İlk Yardım alt ölçeği; ailenin aylık ekonomik gelir düzeyi ile Kişisel Güvenlik ve İlk Yardım, Temizlik ve Öz Bakım alt ölçekleri; ebeveynin çocuk sayısı ile Temizlik ve Öz Bakım, Uyku alt ölçekleri arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki saptanmıştır. Ebeveynin en uzun süre yaşadığı yerleşim yeri değişkenine göre Okul Öncesi Çocuklar İçin Sağlık Eğitimi Ölçeği ortalama puanlarında anlamlı bir fark olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.Çocuğa ait değişkenlerden, yaş ile Kişisel Güvenlik ve İlk Yardım, Temizlik ve Öz Bakım, Ruh Sağlığı ve Sosyal İlişkiler, İhmal ve İstismar alt ölçek ortalama puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki olduğu belirlenmiştir. Çocuğun cinsiyeti ile Kişisel Güvenlik ve İlk Yardım, Beslenme, Temizlik ve Öz Bakım, İhmal ve İstismar alt ölçekleri arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki saptanmıştır. Çocuğun okul öncesi eğitime devam etme süresi ile Kişisel Güvenlik ve İlk Yardım ve Ruh Sağlığı ve Sosyal İlişkiler alt ölçek puanı arasında anlamlı bir ilişki olduğu belirlenmiştir.Anahtar Kelimeler: Okul öncesi çocuk, okul öncesi dönem, 3-6 yaş dönemi, ebeveyn eğitimi, sağlık eğitimi, hemşire.Danışman: Prof.Dr. Rana YİĞİT, Mersin Üniversitesi, Hemşirelik Anabilim Dalı, Mersin.

This research was conducted as a descriptive study for the purpose of determining the parents needs related to preschool period children health education. This research was conducted between April 2017- July 2017. The survey was conducted in four different provinces of Mersin (Akdeniz, Mezitli, Toroslar, Yenişehir) Cennetana Kindergarten, Mezitli Kindergarten, Provincial Service Union Kindergarten and Yenişehir Municipality Kindergarten with the parents of 366 pre-school children who agreed to participated in the research. Parental information form prepared by the researcher and Health Education Scale for Preschool Children developed by Emine Hande Aydos in 2013 were used for the data collection. Data obtained in the research were analyzed using the SPSS 20 (Statistical Package for Windows). The average age of the parents participating in the survey is 33,94 ± 6,113 years. It was determined that parents had at least 1, at most 8 children with an average number of 2,5 ± 1,26. It was determined that 27,9% of mothers were high school graduates and 73 % did not work outside the home. 32,5% of fathers were graduated from a university, %23,8 were self-employed and % 35 have moderate monthly income. The number of children that parents was 2,49 ± 1,262. The longest of residence for 72,1 % of parents was the city. The average age of the children is 5,25 ± 0,7668 years, 47,3% girls and 52,5% boys. 44, 8 % of the children are in pre-school education for 1 year.As a result of the research, a statistically meaningful relationship was founded between age of parent and Nutrition and Mental Health And Social Relations subscales; between mother's learning status and Personal Safety and First Aid subscales; between monthly income level of the family and Personal Security and First Aid, Clean and Self Care subscales; between the number of children of the parents and the Sleep and Self Care and Sleep subscales. There is no significant difference in terms of the place where the parents live the longest variable.A statistically significant relationship was found between age and Personal Safety and First Aid, Cleaning and Self-Care, Mental Health and Social Relations, Neglect and Abuse subscale scores of the variables of the child. There was a statistically significant relationship between the gender of the child, Personal Security and First Aid, Nutrition, Cleaning and Self Care, Neglect and Abuse subscales. It was found that there was a significant relationship between the duration of pre-school education and the subscale scores of Personal Security and First Aid and Mental Health and Social Relations of the child.Keywords: Preschool child, preschool period, 3-6 years period, parent education, health education, nurse.Advisor: Prof. Rana YİĞİT, Department of Nursing, University of Mersin, Mersin.