1800 mhz radyofrekans radyasyonuna maruz bırakılan sıçanların beyin dokusunda monoamin oksidaz a (mao-a) ve katekol-o-metiltransferaz (comt) genlerinin ekspresyon düzeylerinin araştırılması

Abstract

Elektromanyetik dalgalar veya parçacıklar halindeki enerji aktarımı olan radyasyon, maddedeki etkisine göre iyonlaştıran ve iyonlaştırmayan olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. İyonlaştıran radyasyon atom ve moleküllerden elektron koparabilirken, iyonlaştırmayan radyasyon atomik bağları kıracak yeterli enerjiye sahip değildir. Buna karşın, ısınma, kimyasal reaksiyon değişimleri, hücreler ve dokularda elektrik akımının indüklenmesi yoluyla biyolojik etkilere yol açtığı bilinmektedir. Çevremizde doğal ve yapay elektromanyetik alan (EMA) kaynakları bulunmaktadır. Doğal elektromanyetik alan kaynakları yerkürenin elektromanyetik alanı ve şimşeklerle oluşan elektrik yüklerinin oluşturduğu elektromanyetik alanlardır. Yapay EMA kaynakları ise yüksek gerilim hatları, elektrikli ev aletleri, cep telefonları, baz istasyonları, radyofrekans yayan televizyon ve radyo vericileridir. Teknolojideki gelişmelerle birlikte doğal olmayan elektromanyetik alan maruziyeti gittikçe artmaktadır. Bununla birlikte EMA maruziyetinin insan sağlığına etkileri tartışmalı bir konu haline gelmiştir. Monoamin oksidaz a (MAO-A) nöradrenalin, dopamin ve serotonin gibi nörotransmitterlerin yıkımında önemli rol oynar. MAO-A bipolar bozukluk, şiofreni ve anksiyete gibi bazı psikiyatrik hastalıklarla ayrıca şiddete ve suça eğilim ile de ilişkili bulunmuştur. Katekol-o-metiltransferaz (COMT) adrenalin, nöradrenalin ve dopamini içeren katekolaminlerin inaktivasyonu ile ilgilidir. COMT anksiyete, şizofreni ve depresif bozukluk için aday gen olarak değerlendirilmiştir ve COMT polimofizmi ile obsesif kompulsif bozukluk (OKB) arasında anlamlı bir ilişki olduğu gösterilmiştir. Bu çalışmada, 8 hafta boyunca günde 2 saat süreyle günümüzün en önemli EMA kaynaklarından biri olan cep telefonlarının radyofrekans radyasyonu olan 1800 MHz radyofrekans radyasyonuna (RF)'ye maruz bırakılan Wistar cinsi dişi sıçanların beyin dokularındaki monoamin oksidaz a (MAO-A) ve katekol-o-metiltransferaz (COMT) genlerinin sentez düzeyleri Real-Time PCR ile araştırılmıştır. Çalışma sonucunda, COMT geninin ekspresyon düzeyinin, sham ve kontrol grubuna göre EMA'ya maruz kalan grupta arttığı (p = 0,006) ancak MAO-A gen ekspresyonu açısından gruplar arasında farklılık olmadığı (p= 0,297) bulunmuştur.Anahtar Kelimeler: 1800 MHz, Cep Telefonu, Beyin, MAO-A, COMT, Gen Ekspresyonu

Radiation, which is the energy transfer in the form of electromagnetic waves or particles, is divided into ionizing and non-ionizing depending on the effect of the material. While ionizing radiation can break off electrons from atoms and molecules, non-ionizing radiation does not have enough energy to break atomic bonds. However, it is known that warming causes changes in chemical reactions, biological effects through induction of electric current in cells and tissues. There are natural and artificial electromagnetic field (EMA) resources in the vicinity. The sources of natural electromagnetic fields are the electromagnetic field of the earth and the electromagnetic fields generated by the electric charges generated by the lightning. Artificial EMA sources are high voltage lines, electrical appliances, mobile phones, base stations, radio-frequency televisions and radio transmitters. Along with improvements in technology, exposure to unnatural electromagnetic fields is increasing. However, the effects of EMA exposure on human health have become controversial. Monoamine oxidase (MAO-A) plays an important role in the destruction of neurotransmitters such as neuroadrenaline, dopamine and serotonin. MAO-A has also been associated with some psychiatric disorders such as bipolar disorder, diabetes and anxiety, as well as with violent behavior and suicidal tendencies. Catechol-O-methyltransferase (COMT) is involved in the inactivation of catecholamines containing adrenaline, neurodrenaline and dopamine. COMT has been evaluated as a candidate gene for anxiety, schizophrenia and depressive disorder and has been shown to have a significant association between COMT polymorphism and obsessive compulsive disorder (OCD). In this study, Monoamine Oxidase-A (MAO-A) and Catechol-O-Methyltransferase (COMT) in brain tissues of Wistar female rats exposed to 1800 MHz RF, the radiofrequency radiation of mobile phones, one of the most important EMF sources of the day, COMT genes were investigated by real-time PCR system. Studies have shown that the expression level of the COMT gene is increased in the group exposed to EMF (p = 0,006) compared to sham and control group, but that there is no difference between the groups in the expression of MAO-A gene (p = 0,297).Key Words: 1800 MHz, Cell phone, Brain, MAO-A, COMT, Gene Expresion