Beslenme alışkanlığının yeniden düzenlenmesinin yaşam kalitesi üzerine etkisi

Abstract

Yaşam kalitesi; DSÖ (Dünya Sağlık Örgütü) tarafından bireyin yaşadığı kültür ve değer sistemleri bütünü içerisinde hedefleri, beklentileri, standartları, ilgileri ve endişeleri ile ilgili yaşamdaki durumunu algılayışı olarak tanımlanmaktadır. Yaşam kalitesi, bireyin refah seviyesinin gelişmekte olan genel bir parametresidir. Yaşam kalitesi bireyin fiziksel, psikolojik ve sosyal işlevselliğinin bireysel algısıyla oluşan çok faktörlü bir kavramdır. Genel amaçlı sağlık ölçeklerinden SF-36 (Kısa Form-36) en sık kullanılan yaşam kalitesi ölçeklerinden biridir. Bu çalışma ile Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Aile Hekimliği polikliniğine beslenme alışkanlığının düzenlenmesi amacıyla başvuran bireylere başvuruda ve beslenme alışkanlığının düzenlenmesinin 3 ay sonra SF-36 yaşam kalitesi ölçeği uygulanarak beslenme alışkanlığının yeniden düzenlenmesinin yaşam kalitesine etkisinin araştırılması amaçlanmıştır.Vakalar genel olarak değerlendirildiğinde SF-36 yaşam kalitesi ölçeğinin değerlendirdiği tüm yaşam kalitesi parametrelerinde düzelme olduğu görüldü. Bunlardan genel sağlık algısı, ağrı ve canlılık alt ölçeklerinde görülen düzelme istatistiksel olarak olarak anlamlı bulundu. Yaşam tarzı değişikliklerinden biri olan beslenme alışkanlığının düzenlenmesinin yaşam kalitesini anlamlı düzeyde arttırdığı belirlendi.Çalışma sonunda toplam obez vaka sayısının 70'den (%54,2) 53'e (%41,0) düştüğü görülmüştür. Hipertansiyonlu vakalarda; kontrol altına alınamayan vaka sayısının 38'den 24'e düştüğü görülmüştür. Yaşam tarzı değişiklerinden beslenme alışkanlığının düzenlenmesinin kronik hastalıkları azaltma ve kontrol altına almada olumlu etkileri olduğu saptanmıştır.Günümüzde sağlık hizmetleri hastalıkları önlemek ve tedavi etmenin yanında bireylerin yaşam kalitesini yükseltmeyide amaçlamaktadır. Bir toplumun yaşam kalitesi düzeyi o topluma sağlanan sağlık hizmetlerinin kalitesinin önemli göstergelerinden biridir. Bu nedenle sağlık hizmetlerine ilişkin değerlendirmelerde bulunurken hastalıklara ilişkin parametrelerin yanısıra, yapılan müdahalelerin yaşam kalitesine olan etkilerininde değerlendirilmesi anlamlı olacaktır.Anahtar kelimeler: yaşam kalitesi, beslenme alışkanlığı.

Effect of Dietary Habit Intervention on Quality of LifeWHO (World Health Organization) described quality of health as perception of life state related with targets, expectations, standards, interests and concerns connected to individuals' cultures and value components. Quality of life is a general parameter of individual's developing welfare level. It is a multidirectional concept concerning individual's physical, psychological and social functionality. SF-36 (Short Form-36) is a frequently used quality of life scale that evaluates general health status. In this study patients who referred to outpatient clinic of Family Medicine Department of Mersin University for arrangement of eating habits were included. SF-36 quality of life scale was performed to these patients at the time of application and after 3 months. Effects of this diet intervention on quality of life were analyzed.It was found that all subscale points of SF-36 were improved positively after dietary intervention. The alterations in 'general health perception', 'pain' and 'vitality' were statistically significant. It was conluded that dietary intervention has positive effects on quality of life.Patients' body mass index and blood pressure measurement data were collected at the beginning and after three months of the study. It was found that number of obese patients decreased from 70 (54,2%) to 53 (41,0%) after the study. At the beginning of the study number hypertensive patients was 38, after three months of dietary intervention this number decreased to 24. This has showed that healthy dietary intervention contributed positive effects on chronic diseases.Nowadays health care services not only aim preventing and treating diseases but also aim to improve individuals' quality of life levels as well. In fact quality of life parameters may be used to evaluate quality of health care services. For this reason during management of diseases and patients, it would be usefull to evaluate the effects of intervention decisions on quality of life.Key words: quality of life, dietary habit.