Günümüzde grafik tasarım sorunlarının çözümünde minimalizm ilkelerinin önemi üzerinden Nuri Bilge Ceylan filmleri için afiş tasarımları

Abstract

Minimalizm ilkelerinin ortaya çıkışını sağlayan etmenler, tarihsel süreç içinde 14. yüzyıla kadar gitse de, ilkeler günümüzde dahi etkilerini sürdürmektedir. Buna bağlı olarak, ilkelerin günümüz tasarım problemleri karşısında sunacağı çözümlerin değerinin neler olduğunun tanımlanması, tezin çıkış noktasını oluşturmaktadır. Bunun yanı sıra, grafik tasarımcının minimalist bir çözüm gerektiren problem karşısında, minimalizm ilkelerini önemsemesinin daha `uygun` olacağına dair çözümlemeler yapılmıştır ve uygunluğu sağlama yöntemi minimalizm ilkeleri içinde `biçim işlevi izler` ifadesiyle yer almaktadır. Söz konusu ilke, grafik tasarım ve minimalizm ilişkisini güçlendiren yöntemlerden sadece biridir. Ayrıca, `grafik tasarımda minimalizm ilkelerinin önemine dair` bir tezin yazılmadığı bilgisine ulaşılması da bu konunun seçilmesinde etkili olmuştur.Tez yedi bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde öncelikli olarak, minimalizmin ortaya çıkışında etkileri olan, sanat ve tasarımla, yaşama biçimleriyle ilişkisi kurulabilecek inanç sistemleri ve prensipler sunulmuştur. Daha sonra, 20. yüzyılın başında minimalizmin sanatta ortaya çıkışını sağlayan hareketler, akımlar, fikirler üzerinde durulmuştur. Bu bölümde son olarak, minimalizm adının konulduğu 1960'lar ve sonrasında farklı disiplinlerde gerçekleşen minimalizm ilkelerinin etkilerine yer verilmiştir. İkinci bölümde, birinci bölümden hareket edilerek çözümlenen minimalizm ilkelerinin yapısına ve içeriğine dair bilgiler sunulmuştur. Öncelikli olarak ilke tanımının sanatta ve grafik tasarımda farklı karşılıklara denk düştüğü belirtilmiştir. Minimalizm ilkelerinin temel amacının ne olduğuna ilişkin çözümlemeler yapılmıştır. Buradan yola çıkılarak, birinci bölümde yer alan bilgilerin de desteğiyle, minimalizm ilkelerinin ne olduğu ve günümüzdeki karşılıkları ifade edilmiştir.Üçüncü bölümde, tezin temel amacına uygun olarak, yirminci yüzyılın başından itibaren grafik tasarımın yönünü belirleyen ve minimalizmle ilişkisi olan hareketler, fikirler üzerinden grafik tasarımda minimalizm ilkelerinin ne olduğunun bilgisine ulaşılmıştır. Daha sonra ilkelerin neden önemli olduğuna değinilmiş ve günümüzde geçerliliğini sürdüren, içeriği genişleyen veya değişime uğrayan ilkelerin neler olduğu ifade edilmiştir. Dördüncü bölümde, afiş tasarımına ilişkin -tezin uygulama bölümünde afiş tasarımları yapılmış olması nedeniyle- alan içinden ve minimalist sinema üzerinden bir inceleme yapılmıştır. Beşinci bölümde, Nuri Bilge Ceylan sinemasının minimalizm ile olan ilişkisi açıklanmıştır. Son olarak uygulama bölümünde, Ceylan'ın sinemasında minimalizm ilkeleri ile ilişkisi olduğu bilinen üç filmi için -yönetmenin ve sinema eleştirmenlerinin görüşleri dikkate alınarak- afiş tasarımları yapılmıştır.

Although the factors leading to the emergence of minimalism principles date back to 14th century, effects of minimalism principles persist today. Accordingly, defining the importance of solutions to be proposed by these principles for the design problems of today constitutes the starting point of this thesis. Moreover, it was analyzed that it would be more `proper` for a graphical designer to adopt minimalism principles for the problems requiring a minimalist solution; and the way of ensuring properness is worded as `forms follow function` within the minimalism principles. This principle is just one of the ways enhancing the relation between graphic design and minimalism. Besides, lack of a thesis on `the importance of minimalism principles in graphic design` also played a role in choosing this subject matter. This thesis is composed of seven sections. First section focuses on belief systems and principles which affected the emergence of minimalism and which may be related to arts, design and life styles. Later on, movements, currents and ideas leading to the origination of minimalism in arts at the beginning of the 20th century were addressed. This section finally covers the period of 1960s when minimalism was termed and subsequently, the effects of minimalism principles in different disciplines. Depending on the first section, second section provides information about the nature and content of the analyzed minimalism principles. Firstly, it was explained that the definition of principle differs in the fields of arts and graphic design. Analyses were made about the main aim of the minimalism principles. Based on these, and backed by the information in the first section, minimalism principles were defined and their contemporary equivalents were stated. In the third section, in compliance with the main aim of the thesis, minimalism principles in graphic design were identified based on the movements and ideas related to minimalism and which directed minimalism since the beginning of the twentieth century. Then, the reasons making these principles important were mentioned, and the principles, which persist today as well as the ones whose scopes have broadened or changed, were stated. In the fourth section, an analysis related to poster design was made based on the field itself and the minimalist cinema – as the practical section of the thesis requires poster designing – and the relation between the poster and content of the film was explained through examples. Fifth section defines the relation of Nuri Bilge Ceylan's cinema with minimalism. Finally, in the practical section, posters were designed for three films of Nuri Bilge Ceylan, known to be related with minimalism principles - based on the views of the film directors and critics.