Sosyal afişlerin içerik inşasında grafik tasarımcının sorumluluğu

Abstract

Grafik tasarımcının sorumluluğu ve mesleki tanımı hakkında ortak bir fikir birliği halen tam olarak oluşmasa da, kitlesel iletişim yönü ile toplumsal etkiye sahip olduğu kesindir. Bu bakımdan, grafik tasarımcının sorumluluklarının ve ortaya çıkardığı tasarımların içeriğinin akademik ortamda incelenmesi gerekliliği ortaya çıkmaktadır. 21. yüzyıla girilmesiyle birlikte her iki konu başlığının da, özellikle akademik çevrelerde dikkate alınması ve araştırmalara dâhil edilmesi umut veren gelişmeler olmakla birlikte, araştırmalar sırasında ülkemizde yapılmış akademik çalışmaların yetersiz olduğu belirlenmiştir. Grafik tasarımın iletişim araçlarından biri olarak sıklıkla kullanılan ve toplumsal etkisi hala geçerli olan afiş üzerinden; 'grafik tasarımcının sorumluluğu' ve 'içerik inşası' konularının biraradalığı ve tasarım sürecinde ortaya çıkan sorumluluklar göz önünde bulundurularak konu ile ilgili çözüm önerisi sunulmuştur.Dört bölümden oluşan tezin: Birinci bölümünde, `sorumluluk` kavramı grafik tasarım alanı ve grafik tasarımcı üzerinden incelenmiştir. `Mesleki` `toplumsal` ve bir `kavram` olarak ele alınan sorumluluk, grafik tasarım alanı üzerinden değerlendirilmiştir. Sorumluluk üzerine tartışmalarının tarihsel süreci incelenerek, grafik tasarım alanında 21. yüzyılda genişleyerek farklı tartışma alanları yaratan sorumluluk konusunun, grafik tasarıma, grafik tasarım mesleğine, topluma etkisi ve eğitimi üzerinden ayrıntılı olarak incelenmiştir. Bu bağlamda `First Things First` manifestolarının, grafik tasarım alanında uzun süre devam eden etkileri dikkate alınarak, manifestolar üzerinden de sorumluluk konusu araştırmaya dâhil edilmiştir.İçerik inşası üzerine temellendirilen, ikinci bölümde, güncel araştırmalardan yola çıkılarak, içerik inşası 1980'ler ve postmodernizm ile birlikte 'göstergebilim' üzerinden incelenmiş ve yapılan değerlendirmeler sonucu içerik inşasının kişisel yorumların ötesinde akademik ortamda bilimsel zeminde ele alınabileceği önerisi sunulmuştur.Üçüncü bölümde, sosyal afişlerin 21. yüzyılda toplumsal sorunları çözmede ve ortak bilinç oluşturmada rolü incelenmiş ve ikinci bölümde elde edilen bilgiler doğrultusunda, göstergebilimden de yararlanılarak sosyal afiş örnekleri üzerinden çözümlemeleri yapılmıştır. Tezin uygulama bölümünde, grafik tasarımcının sosyal sorumluluğu bağlamında sosyal bilinç oluşturmaya yönelik afiş tasarımı önerileri sunulmuştur. Ayrıca, grafik tasarımın 'içerik inşası'nda grafik tasarımcıların sorumlulukları üzerine güncel veriler ışığında bir manifesto taslağı önerilmiştir.

Even though any sort of consensus hasn't been made on responsibility of a graphic designer and on the occupational definition, It is for certain that graphic designers have great deal of influence on masses and the community through mass communication which reveals an obligation to observe the designs that are produced and the responsibility of a graphic designer. Though it is encouraging for both of the topics to be taken into consideration by the academes and to be integrated into the researches in the 21st century, it has been found out that we have lack of academic studies on these topics in our country. Regarding one of the oldest graphic design means of communication which is 'poster' whose influence on the community is still active, topics such as ; 'the responsibility of a graphic designer' and 'building a content' have been combined and suggestions on solutions about the topics, have been presented considering the responsibilities that come out during the design process. In the first part, the concept of 'designer's responsibility in the field of graphic design' has been studied. The concept of responsibility which has been approached as 'Occupational' , 'Social' and as a 'Concept', has been extended through the field of graphic design. Researching the historical process of 'responsibility debates', It has been aimed to elaborate the same topic which caused new types of debating materials to come out in the field of graphic design in the 21st century considering the duties of a graphic designer, the designer's designs(productions), the designer's influence on the society. The effects of the manifesto 'First Things First' that lasted for a long period of time in the field of graphic design, brought forth the need to do research by including the 'responsibility' topic in the study. In the second part which is made up of the ' Building the Content' topic, conceiving the latest studies, the suggestion to 'study the content building together with the 1980s post-modern period considering the 'Semiotics' which will automatically lead the content building to be studied academically with a scientific background rather than just being interpreted personally', has been put forward. In the third part, the role of 'poster' in supplying solutions for the social problems and in raising awareness, has been studied. In addition, Social posters have been analyzed by considering the 'Semiotics' in accordance with the datas obtained in the second part. In the application section of the thesis, poster design was prepared in the context of the social responsibility of the graphic designer. It is also proposed to draft a manifesto in the light of the fact that the content of graphic design is updated on the responsibilities of graphic designers.