Fen bilgisi öğretmenlerinin okul dışı (Doğa deneyimine bağlı) çevre eğitimine yönelik özyeterlik algıları, çevresel tutumları ve çevre bilgilerinin incelenmesi: Mersin ili örneği

Abstract

Bu çalışmanın amacı Fen Bilgisi Öğretmenlerinin `Doğa Deneyimine Bağlı Çevre Eğitimi`ne yönelik özyeterlik algılarını, çevre bilgilerini ve çevresel tutumlarını çeşitli değişkenler açısından incelemektir. Araştırmanın katılımcı grubunu Mersin ili merkez ve çevre ilçelerinde Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı ortaokullarda Fen Bilgisi öğretmeni olarak görev yapmakta olan 102 kişi oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak Doğa Deneyimine Bağlı Çevre Eğitimine Yönelik Özyeterlik Algısı Ölçeği (DÖAÖ), Çevre Bilgisi Testi ve Çevresel Tutum Ölçeği kullanılmıştır. DÖAÖ, öğretmenlerin okul dışı (doğa deneyimine bağlı) çevre eğitimlerine yönelik özyeterlik algılarını ortaya koymak amacıyla araştırmacı tarafından geliştirilmiştir. Araştırmada katılımcılardan elde edilen verilerin, yarı yapılandırılmış görüşmelerle desteklenmesi şeklinde yürütülen Açıklayıcı Karma Yöntem kullanılmıştır. Verilerin çözümlenmesinde non parametrik analiz tekniklerinden Mann-Withney U, Kruskal Wallis H, ve korelasyon analizleri SPSS. 17 paket programı kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Görüşmelere ait nitel veriler üzerinde ise içerik analizi yapılmıştır. Analizler sonucunda Fen Bilgisi öğretmenlerinin yüksek özyeterlik algısı ve çevresel tutuma sahip olmalarına rağmen orta düzeyde çevre bilgisine sahip oldukları belirlenmiştir. Ayrıca yapılan görüşmeler sonucunda Fen Bilgisi öğretmenlerinin doğa deneyimine bağlı çevre eğitim etkinliklerini neredeyse hiç uygulamadıkları ortaya konmuştur. Bu durumun sebebinin öğretmenden, öğrenciden, yöneticilerden, çevresel ve maddi temelli bir çok problemden kaynaklandığı belirlenmiştir.Anahtar kelimeler: doğa deneyimi, çevre eğitimi, özyeterlik algısı, çevre bilgisi,çevresel tutum

This study aims to investigate Science Teachers' self-efficacy perceptions towards outdoor nature education, environmental knowledge and attitudes in terms of various variables. The participants of this study are 102 Science Teachers working in different secondary state schools in Mersin. Self-efficacy Towards Outdoor Nature Education-Scale (STONE), Environmental Knowledge Test (EKT) and Envornmental Attitude Scale (EAS) are used as data collection tools. STONE was developed by the researcher in order to measure participants' self-efficacy beliefs towards outdoor nature education. In the study Exploratory Mixed Method was conducted as the data collected from the participants were supported through semi-structured interviews. For the data analysis non-parametric Mann Withney U, Kruskal Wallis H tests, and correlation analysis were applied by using SPSS 17 package program. The qualitative data gathered through the semi-structured interviews were analysed with content analysis. The findings revealed that, the Science Teachers have medium level of environmental knowledge although they have a higher level of self-efficacy belief and environmental attitudes. Furthermore,the semi-structured interviews pointed that Science Teachers have almost never conducted outdoor nature education activities. The problems caused by the teachers, the students, the principals and based on environmental and economic situations can be listed as the reasons behind this issue.Keywords: outdoor nature education, self-efficacy belief, environmentalknowledge, environmental attitude