Araştırma temelli öğrenme yaklaşımına dayalı dijital öykü oluşturmanın öğretmen adaylarının direnç davranışlarına ve öğrenme yaklaşımlarına etkisi

Abstract

Bu çalışmada araştırma temelli öğrenme yaklaşımına dayalı dijital öykü oluşturmanın ve dijital öyküyü öğretime entegre etmenin öğretmen adaylarının direnç davranışlarına ve öğrenme yaklaşımlarına etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Ayrıca, öğretmen adaylarının araştırma temelli öğrenme yaklaşımına dayalı dijital öykü oluşturma deneyimlerine ilişkin görüşleri araştırılmıştır. Bu amaç doğrultusunda karma model kullanılmıştır. Araştırmanın nicel boyutu yarı deneysel modellerden ön test-son test eşleştirilmiş kontrol gruplu desene göre tasarlanmıştır. Çalışma grubu Mersin Üniversitesi'nde 2013-2014 öğretim yılında Okul Öncesi Öğretmenliği Programıında öğrenim gören Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı dersini alan 50 öğretmen adayından oluşmaktadır. Deney grubunun araştırma temelli öğrenme yaklaşımıyla dijital öykü oluşturmaları ve dijital öyküyü Mersin Üniversitesi Uygulama Kreşi ve Anaokulunda öğretime entegre etmeleri sağlanmıştır. Kontrol grubu ise açıklayıcı öğretim yaklaşımına dayalı olarak dijital öykü oluşturmuştur. Çalışmada öğretmen adaylarının direnç davranışlarının belirlenmesi amacıyla araştırmaya yönelik direnç ölçeği ile teknoloji destekli öğretime yönelik direnç ölçeği araştırmacı tarafından geliştirilmiştir. Araştırmaya yönelik direnç ölçeği geliştirme çalışması için Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesinde öğrenim gören 1097 öğretmen adayına ulaşılmıştır. Teknoloji destekli öğretime yönelik direnç ölçeği geliştirme çalışmasının araştırma grubunu Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesinde öğrenim gören 1082 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Ölçeklerin yapı geçerliklerinin belirlenmesi amacıyla açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Açımlayıcı faktör analizi çalışmaları SPSS 17 programında gerçekleştirilirken, doğrulayıcı faktör analizi çalışmaları Lisrel 8.2 programında gerçekleştirilmiştir. Ölçeklerin güvenirlikleri; Cronbach Alfa katsayısı ve test tekrar test güvenirlik katsayısı hesaplanarak sağlanmıştır. Ölçek geliştirme çalışmaları sonucu elde edilen bulgular öğretmen adaylarının araştırmaya ve teknoloji destekli öğretime yönelik dirençlerini belirlemede geçerli ve güvenilir araçlar olduğunu göstermektedir. Araştırmada uygulama öncesi ve sonrası veri toplamak amacıyla araştırmaya yönelik direnç ölçeği, teknoloji destekli öğretime yönelik direnç ölçeği, öğrenme yaklaşımları ölçeği, açık uçlu anket formları ve görüşme formları kullanılmıştır. Ayrıca dijital öykü hazırlama sürecinde `senaryo yazımı`, `görsel ve işitsel ögelerin belirlenmesi`, `programın belirlenmesi ve öykünün dijitalleştirilmesi` ve `dijital öykünün öğretime entegrasyonu` aşamalarında deney grubunun görüşleri günlükler yardımıyla alınmıştır.Araştırmanın nicel verileri ilişkili ve ilişkisiz örneklemler için t testi, Mann Whitney U testi, Kruskal Wallis H testi, Shapiro Wilk testi, tek yönlü varyans analizi ile çözümlenmiştir. Nitel verilerin analizi için tümevarımsal içerik analizi kullanılmıştır. Nitel veri seti Nvivo 7 programında analiz edilmiştir. Çalışmanın sonunda araştırma temelli öğrenme yaklaşımıyla dijital öyküyü oluşturan ve öğretime entegre eden deney grubu ile açıklayıcı öğretim yaklaşımıyla dijital öykü oluşturan kontrol grubu arasında araştırma direnci ve derin öğrenme yaklaşımı açısından anlamlı bir fark olduğu ve deney grubunun araştırma direnci son test ölçümlerinde düşme, derin öğrenme yaklaşımı son test ölçümlerinde yükselme olduğu sonucuna varılmıştır. Araştırma temelli öğrenme yaklaşımıyla dijital öykü oluşturan ve dijital öyküyü öğretime entegre eden öğretmen adaylarının araştırmaya ve teknoloji destekli öğretime yönelik direnç ön test ve son test ölçümlerinde fark olduğu ve bu farkın son test ölçümlerinde düşüşe neden olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca deney grubunun derin öğrenme yaklaşımı ön test son test ölçümlerinde fark olduğu ve bu farkın son test ölçümlerinde artışa neden olduğu sonucuna varılmıştır.Araştırma sonuçlarına göre, araştırma direncine neden olan etmenler genellikle öğretim elemanlarının rehberlik görevini üstlenmemesi ve açıklayıcı olmaması, öğrenenlerin olumsuz duyuşsal özelliklere sahip olması, etkileşimli öğrenme ortamının sağlanmaması ve araştırma sıklığıdır. Öğretmen adaylarının görüşlerine göre, araştırmanın olumlu sonuçlarını keşfetmenin, araştırmaya yönelik olumlu tutum geliştirmenin, içeriğin öğrenen için faydalı ve güncel olmasının, özgün ürün oluşturmanın, araştırma sürecinden zevk almanın ve bilgi kaynaklarına ulaşmanın, öğretim elemanının etkili rehberlik rolünün, etkileşimli ve işbirlikli öğrenme ortamının araştırma direncini olumlu etkilediği sonucuna varılmıştır. Öğretim elemanının niteliği, farklı teknoloji destekli öğretim uygulamalarına yer verilmemesi ile öğretimdeki yanlışlıklar, öğrenenin düşük teknoloji yeterliliği, teknoloji destekli öğretime yönelik olumsuz algı teknoloji destekli öğretime yönelik direnç kaynağı olarak gösterilmiştir. Ayrıca teknoloji destekli öğretimin olumlu etkisini ve dijital öykünün eğitsel yararlarını gözlemlemenin, teknoloji destekli öğretim uygulamalarını deneyimlemenin, öğretim elemanlarının öğretmen adaylarına yakın davranışları ile rehberlik rolünü üstlenmelerinin öğretmen adaylarının teknoloji destekli öğretime yönelik dirençlerinde azalmaya neden olduğu sonucuna varılmıştır.Anahtar Kelimeler: Araştırma temelli öğrenme, dijital öykü, teknoloji destekli öğretime direnç, araştırmaya direnç, öğrenme yaklaşımı

In the study it is purposed to identify the effects of not only composing digital story based on inquiry based learning approach but also integrating digital story into instruction on prospective teachers' resistance behaviours and their learning approaches. Moreover, their experiences on composing digital story based on inquiry based learning approach are researched. Mixed method was used in accordance with this purpose. The quantitative part of the study was designed according to quasi-experimental model which matching pretest-posttest control group design belongs to. The study group was composed of fifty prospective teachers having been educated at preschool teaching department at Mersin University in 2013-2014 academic year and having taken the course called Instructional Technologies and Material Design. Experimental group had chance to compose digital story based on inquiry based learning approach and integrate digital story into instruction at practice kindergarten and preschool at Mersin University. Control group composed digital story via expository teaching. The researcher developed resistance scales towards research and technology based instruction in order to determine prospective teachers' resistance behaviours on her own. 1097 prospective teachers at Education Faculty at Mersin University were reached for the purpose of the development of resistance scale towards research. The research group of the study on the development of resistance scale towards technology based instruction consisted of 1082 prospective teachers having been educated at Education Faculty, Mersin University. Exploratory and confirmatory factor analysis were carried out to determine validity of the resistance scales. While exploratory factor analysis studies were made with the program called SPSS 17, Lisrel 8.2 was used to make confirmatory factor analysis. Cronbach Alpha and test-retest reliability coefficients were calculated to decide on the reliability of the resistance scales. The findings, obtained as a result of scale development studies, indicate the scales are valid and reliable tools determining prospective teachers' resistance towards research and technology based instruction. Resistance scales towards research and technology based instruction, learning approach scale, questionnaires and interview forms were used in order to collect data before and after experimental process. Moreover, experimental group's views on the steps called `writing scenario`, `finding visual and audial elements`, `deciding on the software and digitalizing the story` and `integration of digital story into instruction` in the process of composing the digital story were identified via diaries. Whilst analysis of the quantitative data was obtained from dependent and independent samples t-test, Mann Whitney U, Kruskal Wallis H, Shapiro Wilk and one way Anova tests, qualitative data were analyzed at Nvivo 7 program through an inductive content analysis. In the comparison of the experimental group having composed digital story based on inquiry based learning approach and integrated the digital story into instruction and the control group having composed digital story via expository learning approach the results indicated that there were significant differences in terms of research resistance and deep learning approach, an decrease in experimental group's posttest scores on research resistance and an increase in the same group's deep learning posttest scores. It was concluded there was a difference between pretest and posttest resistance scores of prospective teachers having been composed digital story based on inquiry based learning approach and integrated the digital story into instruction and the difference leaded to a decrease in their posttest scores. Also, it was resulted pretest and posttest scores of experimental group on deep learning were significantly different and the difference was caused from an increase in posttest scores. According to the results of the research, what caused prospective teachers' research resistance were generally academicians' not taking the guidance role, learners' negative affective features, not interactive learning environment, frequency of research, etc. From prospective teachers' point of view, discovering positive effects of research, having positive attitudes towards research, useful and popular content, creating an original product, taking pleasure in research, reaching information sources, academicians' effective guidance role, interactive and cooperative learning environment had affected their resistance towards reseach positively were observed. Academicians' qualifications, not integrating technology into instruction in a different way, wrong instructional applications, learnes' low technology competence, negative perceptions on technology based instruction were shown as the sources of resistance. In addition, it was concluded that observing the positive effects of technology based instruction and educational advantages of digital story, experiencing technology based education, academicians' behaving sympathetically to prospective teachers and taking guidance role leaded to decrease in the prospective teachers' resistance towards technology based instruction.Key Words: Inquiry based learning, digital story, resistance towards technology based instruction, research resistance, learning approach.