Takım sporu yapanlarla bireysel spor yapanların sosyal beceri düzeylerinin karşılaştırılması

Abstract

Bu çalışmanın amacı Mersin Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulun 'da öğrenim gören, takım sporu yapanlar bireysel spor yapan öğrencilerin sosyal beceri düzeylerinin karşılaştırılmasıdır. Takım sporu ve bireysel sporla uğraşmanın sosyal beceri düzeylerine etkilerinin farklı olabileceği düşüncesi çalışmanın çıkış noktasını oluşturmaktadır. Ayrıca cinsiyetin ve sınıf düzeylerinin sosyal beceri düzeylerine etkisinin araştırılması da alt amaçlar olarak belirlenmiştir. Bu amaç doğrultusunda, Çalışma grubuna Mersin Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu'nda öğrenim gören, aynı zamanda bireysel ve takım sporlarında mücadele eden 47 kadın ve 65 erkek olmak üzere toplam 112 öğrenci-sporcu katılmıştır. Veriler, Riggio (1986) tarafından geliştirilen ve Yüksel (1998) tarafından Türkçeye uyarlanan `Sosyal Beceri Envanteri` ile toplanmıştır. Envanter; 90 maddeden oluşmaktadır. Ölçeğin 6 alt boyutu bulunmaktadır. Her bir alt ölçek 15 maddeden oluşmaktadır. Ölçekten toplanan veriler SPSS paket istatistik programında analiz edilmiştir. Karşılaştırmalarda 0.05 değeri anlamlılık düzeyi ele alınmıştır. Elde edilen verilerin analizinde bağımsız gruplar için t-testi, Kruskall Wallis ve Çift Yönlü ANOVA testi kullanılmıştır. Çalışmaya katılan sporcu öğrencilerin Sosyal Beceri Envanteri alt boyut ortalama puanlarının cinsiyete göre farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek üzere yapılan analiz sonuçları, sosyal kontrol ortalama puanlarının cinsiyete göre farklılaştığını ve kadın sporcuların sosyal kontrol alt boyut ortalama puanlarının erkek sporculara göre daha yüksek olduğunu ortaya koymuştur. Sporcu-öğrencilerin alt ölçek ortalama puanlarının spor türüne göre farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek üzere yapılan t testi sonuçları; sosyal beceri envanterinin altı alt boyutunda da spor türü açısından anlamlı bir fark olmadığını ortaya çıkarmıştır. Sporcu-öğrencilerin alt ölçek ortalama puanlarının sınıf düzeyine göre farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek üzere yapılan Kruskal-Wallis Testi sonuçları duygusal anlatımcılık, duyuşsal kontrol, sosyal anlatımcılık, sosyal duyarlık ve sosyal kontrol alt ölçek puanlarında anlamlı bir fark olduğunu (p < .05); sadede duyuşsal duyarlık alt ölçeğinde anlamlı bir fark olmadığını ortaya koymuştur. Sonuçlar incelendiğinde ise duyuşsal anlatımcılık, duyuşsal kontrol, sosyal anlatımcılık, sosyal duyarlık ve sosyal kontrol alt boyutlarında 1. Sınıf öğrencilerinin en yüksek ortalama puana sahip oldukları gözlenmiştir. Çalışmaya katılan sporcu öğrencilerin sosyal beceri envanteri alt ölçek ortalama puanlarının cinsiyete ve spor türüne göre değişip değişmediğini gösteren iki yönlü ANOVA analiz sonuçları incelendiğinde yalnızca duyuşsal kontrol alt ölçeğinde cinsiyet ve spor türü değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık olduğu bulunmuştur. Bu bulgu, cinsiyet değişkeninin ve spor türü değişkeninin ayrı ayrı duyuşsal kontrol puanları üzerinde etkisi olmasa da cinsiyet ve spor türü değişkeni etkileşiminin duyusal kontrol puanları üzerinde anlamlı etkiye sahip olduğunu ifade etmektedir.Anahtar kelimeler: Spor, Takım Sporları, Bireysel Sporlar, Sosyal Beceri, Sosyal Beceri Envanteri

The purpose of this study was to compare the level of social skills of the undergraduate students at Mersin University in the School of Physical Education and Sports involved in team sports and individual sports. The main hypothesis was that there was a significant difference between these two groups in terms of social skill levels. Additionally, investigating the effects of gender and educational levels on social skill levels was also determined as sub-goals. To test the main hypothesis, a total of 112 student- athletes (47 female and 65 male), participated in this study. Data were collected by 'Social Skills Inventory` developed by Riggio(1986) and adapted to Turkish by Yüksel(1998). There are 6 subscales that each involves 15 items and data collected from the participants was analyzed using SPSS statistical program. The significance level was set at p< 0.05. Descriptive statistics, t-test for independent groups, Kruskall Wallis and Two- Way ANOVA tests was conducted to data. Results of the analysis indicated that the mean scores of social control changes with respect to gender and this score was higher for female athletes compared to male counterparts. Moreover, t-test results showed that the mean scores of 6 subdimensions of social skills scale does not change with regard to types of sports. Kruskall Wallis test showed that there was a significant difference between groups in terms of emotional expressivity, emotional control, and social expressivity, social awareness, and social control at 0.05 significance level. Only emotional awareness did not indicate a significant difference between groups. First year students had the highest scores in terms of emotional expressivity, emotional control, social expressivity, social awareness, and social control.The results of Two Way ANOVA analysis showed that there was a significant difference between males and females in terms of emotional control. The result was the same for the students involved in different types of sports. According to these results, it could be speculated that the interaction effect of gender and types of sports generated a significant effect while these variables did not cause any significant result for values of separate emotional control groups.Keywords: Sports, Team Sports, Individual Sports, Social Skills, Social Skills Scale