Alan değişikliğiyle özel eğitim okullarında çalışan sınıf öğretmenleri ile özel eğitim öğretmenlerinin mesleki doyum düzeylerinin incelenmesi: (Mersin ili örneği)

Abstract

Toplumların sürekliliğinin sağlaması açısından eğitim önemlidir. Günümüzde çağı yakalamanın yolu insanı eğitmektir. İnsanı eğitmede ise en önemli görev öğretmene aittir. Öğretmenlik bireylerin ve toplumların şekillenmesinde önemli bir meslektir. Öğretmenlik akademik bilginin yanı sıra sevgi, ilgi, sabır, hassasiyet, heyecan gibi duyguları da yoğun bir şekilde yaşatmayı gerektiren bir meslek dalıdır.Öğretmenlik mesleği, eğitimin her kademesinde hizmet alan bireylere daha etkili bir şekilde hizmet vermek için çeşitli branşlara (alanlara) ayrılmıştır. Bu alanlardan ise biri sınıf bir diğeri de özel eğitim öğretmenliğidir. Sınıf Öğretmenliği ilkokuldaki eğitim, öğretim, yönetim gibi görevleri icra etmekle yükümlü iken özel eğitim öğretmenliği engelli bireyin özelliklerine göre daha geniş bir alana yayılmış vicdan, hoşgörü, samimiyet ve fazlasıyla da sabır gerektiren bir meslektir.Özel gereksinimli bireyler, fiziksel özelliklerinin yanı sıra bilişsel ve duyuşsal alanda da bireysel farklılıklar taşımaktadır. Özel eğitim gerektiren bireylere eğitimde fırsat eşitliğinin sağlanması, bu bireylerin Türk Milli Eğitim sistemini doğrultusunda eğitilmeleri, iş ve meslek edinmeleri, toplum tarafından kabul görmelerinde öğretmen en etkili kişilerden biridir.Bu çalışmada alan değişikliğiyle özel eğitim okullarında çalışan sınıf öğretmenleri ile özel eğitim öğretmenlerinin mesleki doyum düzeyleri incelenmiştir. Araştırmaya gönüllü olarak, Mersin İli ve ilçelerindeki Milli Eğitim Müdürlüklerine bağlı Özel Eğitim Sınıfları ileÖzel Eğitim Uygulama Merkezi I. II. III. Kademe ve Özel Eğitim İş Okullarını kapsayan okullardaalan mezunu ve alan değişikliği ile çalışan toplamda 261öğretmen katılmıştır. Araştırmada mesleki doyum ile cinsiyet, kıdem, mezun olunan okul, çalışılan okul ve alan değişikliği yılı gibi alt değişkenler arasındaki ilişki incelenmiştir. Araştırmada genel tarama modeli kullanılmıştır. Çalışmanın evrenini 2016-2017 eğitim öğretim yılında Mersiniline bağlı 12 ilçede bulunan özel eğitim sınıfı ve özel eğitim okullarında görev yapmakta olan öğretmenler oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise bu kurumlarda çalışan %40'ı erkek (N=105), %60'ı kadın (N=156) toplamda 261 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmanın verilerinin toplanmasında araştırmacı tarafından hazırlanan `Kişisel Bilgi Formu` ile Kuzgun, Sevim ve Hamamcı (2005) tarafından geliştirilen `Mesleki Doyum Ölçeği` kullanılmıştır. Verilerin analizinde betimsel istatistiksel yöntemler, korelasyon analizi, ki-kare testi ortalama karşılaştırmaları ve tek yönlü varyans analizi kullanılmıştır.Araştırmanın sonuçlarına göre alan değişikliğiyle özel eğitim okullarında çalışan sınıf öğretmenleri ile özel eğitim öğretmenlerinin mesleki doyumları düzeylerine bağlı olarak özel eğitim öğretmenlerinin mesleki doyum ortalamasının sınıf öğretmenlerinin mesleki doyum ortalamasından yüksek olduğu ancak bu farkın istatistiksel açıdan anlamlı olmadığı (p > 0.05) cinsiyet, kıdem, mezun olunan okul ve çalışılan okularasında anlamlı bir farklılaşma bulunamazken, (p>0.05), sınıf öğretmenlerinin alan değişikliği yılı arasında anlamlı bir farklılaşma görülmüştür (p<0.05). Elde edilen sonuçlar doğrultusunda çeşitli önerilerde bulunulmuştur.

Education is important in ensuring the continuity of society. Today, the way to catch the age is to train people. The most important task in educating people belongs to the teacher. Teaching is an important profession in shaping individuals and Societies. In addition to academic knowledge, teaching is a profession that requires intensive living of feelings such as love, interest, patience, sensitivity and excitement.Teaching profession is divided into several branches(areas) to provide more effective service to individuals who serve at all levels of Education. One of these areas is classroom and another is private education teacher. While Primary School teacher is obliged to perform such tasks as education, teaching and management, special education teacher is a profession that requires more conscience, tolerance, sincerity and more patience than the characteristics of the disabled individual.In addition to physical characteristics, individuals with special education also have individual differences in cognitive and sensorial areas. Providing equal opportunities in education to individuals requiring special education, educating these individuals in line with the Turkish national education system, acquiring jobs and professions, and being accepted by the community are among the most effective teachers.In this study, occupational level of teachers and private education teachers working in private education schools were investigated with the field change. On the voluntary basis of the research, Special Education Application Center for special education with special education classes in the provinces of Mersin province and districts I. II. III. A total of 261 teachers working with graduate and field change participated in the schools covering level and private education business schools.In this study, the relationship between occupational satisfaction and sub-variables such as gender, seniority, graduated school, working school and field change year was investigated. General scanning model was used in the research. In the 2016-2017 academic year, teachers working in special education classrooms and special education schools in 12 districts affiliated to Mersin constitute the universe of the study. The sample of the study consisted of 261 teachers (40% Male (n=105), 60% female (n=156)) working in these institutions. The `personal data form` prepared by the researcher and the `professional saturation scale` developed by Kuzgun, Sevim and Hamamcı (2005) were used in the data collection. Descriptive statistical methods, correlation analysis, Chi-square test and one-way variance analysis were used in the analysis of data.According to the results of the research, the field of special education classroom teachers and special education teachers working in schools with a change of the professional depending on their level of satisfaction, special education teachers ' professional satisfaction professional satisfaction of classroom teachers is higher than the average of the average, but this difference was not statistically significant (p > 0.05) of gender, seniority, school, and found no significant differentiation between the schools studied (p>0.05), the change in the field of classroom teacher was observed a significant difference between years (p<0.05). In line with the results, various recommendations have been made.