Ortaokul beden eğitimi öğretmenlerinin algılanan ve gözlenen beden eğitimi öğretim stili tercihleri ve stillere yönelik değer algıları

Abstract

Bu araştırmada beden eğitimi öğretmenlerinin öğretim stili tercihleri, stillere yönelik değer algıları ve derslerinde kullandıkları öğretim stillerini cinsiyet ve kıdem yılı (1-10, 11-20, 21 ve üzeri) değişkenlerine göre karşılaştırmak amaçlanmıştır. Araştırmanın örneklemini Adana'nın 86 farklı ortaokulunda görev yapan 58 kadın (x̅yaş= 39.29±6.55) 62 erkek (x̅yaş= 41.11±7.40) olmak üzere toplam 120 beden eğitimi öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırma kapsamında 120 öğretmenin 1'er dersi videoya kaydedilmiş, kayıt öncesinde öğretmenlere `Beden Eğitimi Öğretmenleri Öğretim Stilleri ve Değer Algıları Anketi` (BEÖSDA) uygulanmıştır. Videoya kaydedilen derslerde öğretmenlerin öğretim stillerini ne kadar süre kullandıklarını belirlemek amacıyla `Öğretim Stilleri Belirleme Aracı` (ÖSBA) kullanılmıştır. Verilerin analizinde Mann-Whitney U, Kruskal-Wallis ve tanımlayıcı istatistikler kullanılmıştır. BEÖSDA'ya göre öğretmenler en fazla Komut (x̅= 4.30, SS= 0.66) ve Alıştırma (x̅= 3.91, SS= 1.02), en az ise Öğrencinin Başlatması (x̅= 2.56, SS= 1.21) ve Kendi Kendine Öğretme (x̅= 2.14, SS= 1.18) stillerini kullandıklarını beyan etmişlerdir. En fazla değer verilen stiller Komut (x̅= 12.62, SS= 2.00) ve Alıştırma (x̅= 12.57, SS= 2.35), en az değer verilen stiller ise Öğrencinin Başlatması (x̅= 9.31, SS= 3.73) ve Kendi Kendine Öğretme (x̅= 8.08, SS= 4.10) stilleridir. Öğretmenlerin öğretim stilleri tercih durumlarına yönelik beyanlarının kıdem yıllarına göre anlamlı bir fark oluşturmadığı, cinsiyetlerine göre ise istatistiksel olarak sadece Öğrencinin Başlatması stilinde fark ortaya çıktığı tespit edilmiştir. Öğrencinin Başlatması stilini erkek öğretmenler (Med= 3.00) kadın [(Md= 2.00), U= 1413.50, p= .038] öğretmenlerden daha fazla tercih ettiklerini belirtmişlerdir. ÖSBA'ya göre öğretmenlerin derslerinde en fazla Komut (x̅= 54.64, SS= 22.68) stilini kullandıkları; Alıştırma (x̅= 9.46, SS= 16.81), Eşli Çalışma (x̅= .08, SS= .64), Öğrencinin Tasarımı (x̅= 6.44, SS= 16.70), Öğrencinin Başlatması (x̅= .61, SS= 4.45) stillerini çok az kullandıkları, Kendini Denetleme, Katılım, Yönlendirilmiş Buluş, Problem Çözme-Tek Doğru, Problem Çözme-Farklı Yollar Üretimi ve Kendi Kendine Öğretme stillerini ise hiç kullanmadıkları, Yönetsel Etkinlikleri de (x̅= 28.07, SS= 12.84) dersin önemli kısmında kullandıkları tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Beden eğitimi, Mosston yelpazesi, öğretim stilleri, öğretim stili değer algıları.

This study aimed to compare physical education teachers' teaching style preferences, value perception towards styles, and styles that they used in their classroom settings based on gender and seniority (1-10, 11-20, 21 and above). The sample of the study involved a total of 120 physical education teachers, 58 of whom were women (x̅age= 39.29±6.55) and 62 of whom were men (x̅age= 41.11±7.40) working in 86 different secondary schools in Adana. During research from 120 teachers their only one lesson's was video-recorded and `Physical Education Teachers' Perceptions of Teaching Styles` (PETPTS) was conducted to teachers before video-recording. `Instrument for Identifying Teaching Styles` (IFITS) was used in order to identify how long the teachers used the teaching styles in the video-recorded lessons. Mann-Whitney U, Kruskal-Wallis and descriptive statistics were used in data analysis. PETPTS results show that the teachers used Command (x̅= 4.30, SS= 0.66) and Practice (x̅= 3.91, SS= 1.02) at the highest level and Learner Initiated (x̅= 2.56, SS= 1.21) and Self-Teaching (x̅= 2.14, SS= 1.18)at the lowest level. The most valued styles are Command (x̅= 12.62, SS= 2.00) and Practice (x̅= 12.57, SS= 2.35), while the least valued styles are Learner Initiated (x̅= 9.31, SS= 3.73) and Self-Teaching (x̅= 8.08, SS= 4.10) styles. The results show that the teachers' statements regarding the teaching style preference did not constitute a significant difference considering their seniority and that the only statistical difference was observed in Learner Initiated style considering gender. Male teachers (Med= 3.00) preferred Learner Initiated style more than female teachers did [(Md= 2.00), U= 1413.50, p= .038]. IFITS results show that the teachers used Command style (x̅= 54.64, SS= 22.68) at the highest level, while they used Practice (x̅=9.46, SS= 16.81), Reciprocal (x̅=.08, SS= .64), Learner's Individual Designed Program (x̅= 6.44, SS= 16.70), Learner Initiated (x̅= .61, SS= 4.45) styles at a lower level. They never used Self Check, Inclusion, Guided Discovery, Convergent Discovery, Divergent Production, Self-Teaching Styles but used Management (x̅=28.07, SS= 12.84) significantly in their lessons.Keywords: Physical education, teaching styles, value perception of teaching styles, Mosston spectrum.