7. sınıf Türkçe ders kitabı okuma metinlerindeki birleşik sözcükler ve birleşik sözcüklerin öğretimine yönelik etkinlik önerileri

Abstract

Birleştirme, yaşayan dilin bir gereksinimi olan yeni sözcük ihtiyacını karşılayan bir üretme biçimidir. Birleştirme yöntemi ile en az iki sözcük bir araya gelip yeni bir sözcük oluşturulur ve bu sözcük yapısal olarak birleşik sözcük adını alır. Bu çalışmada, 2018-2019 Eğitim- Öğretim Yılı'nda 7. sınıfların Türkçe dersi için kullanılmakta olan Dersdestek Yayınları'na ait ders kitabında yer alan okuma metinlerindeki birleşik sözcükleri, bu sözcüklerin alt türlerini ve kullanım sıklıklarını belirlemek; birleşik sözcüklerin yazımı hakkında alanla ilgili uzmanların görüşlerini araştırmak, konunun daha iyi kavratılması amacıyla yeni etkinlik önerileri tasarlamak amaçlanmıştır. Bu kapsamda, öncelikle çalışmanın temel konusu olan birleşik sözcükler hakkında alan yazını incelenmiş, yazımı konusunda uzmanların anlaşmazlığa düştüğü ve ortak düşünüşte olduğu noktalar belirlenmiştir. Konu ile ilgili kitapta yer alan etkinlikler incelenmiş, bu etkinliklerin çeşitliliği, yeterliliği ve düzeyi tartışılmıştır. Betimsel nitelikteki bu çalışmada, doküman analizi yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanın örneklemini MEB tarafından 2018- 2019 Eğitim- Öğretim Yılı'nda kullanılması öngörülen Dersdestek Yayınları Ortaokul ve İmam Hatip Ortaokulu Türkçe 7 Ders Kitabı oluşturmaktadır. Kitapta yer alan okuma metinlerindeki birleşik sözcükler, çalışmanın veri grubunu oluşturmaktadır. Tespit edilen veriler araştırmacı tarafından hazırlanan sınıflandırma tablosuna işlenmiş, verilerin frekans değerleri alınmıştır. Çıkan sonuçlar tablo hâline dönüştürülerek çalışmanın sonuç bölümünde yorumlanmıştır.

Compounding is a kind of producing new words needed for a developing language. With compounding method, two words come together and create a new word, which is called compound word structurally. In this study, it is aimed to designate the compound words that are used in 7th grades course book edition of Dersdestek in 2018- 2019 academic year and the subtypes and frequency of usage of these words; to search the opinions of experts about writing of these words and to think of new activity suggestions in order to teach more efficiently. With in this context, first of all, the body of literature about compounding words that are subject matters of this paper is investigated, the points that the professionals disagree or agree about the spelling of compound words are established. The activities about the subject in the course book are studied and the variety and sufficiency of these activities are discussed. The method of document analysis is used in this descriptive work. The sampling of the study consists of the 7th grades course book edition of Dersdestek that provided for secondary school by ministry of National Education in 2018- 2019 academic year. The compound words in reading texts taking part in the text book compose the data group of the paper. The established data is processed in observation form by researcher and the frequency and percentage of data are detected. In conclusion of the study, the results are interpreted by converting into charts.