Figüratif resimde `anıştırmalar`

Abstract

ÖZET Günümüz sanat ortamında; absürdü aşan zırva tanımlamaların tüm yoldan çıkarmaların, şımarık, yozlaşmış olanan fışkırdığı gözlemleniyor. Özellikle yaşadığımız coğrafya üzerinde düşün sel alt etkisi hazırlanmamış yapıtların bolluğu, arabeskde- koratif imânın egemenliği altındadır. Klasik resim tavrının ardında sakladığı satın alınabilir obje mimesisi. Onun dokunabilirlik, parlaklık, katılık gibi nitelikler yansıtabilmesi, nesneyle özdeşleştirme olanağını sağlar. Nesnenin biçimine olan öykünmeci eğitim açık hava resimleri ve özellikle de empresyonist sanatçılar ile kırılmıştır. Rönesans resmindeki aristokrasinin. şımarık kumaş tacirleri edasıyla salınmaları (bugünkü Kapalıçarşı esnafı gibi), her tarafta asılı kumaşlar ardına gizlenmiş bir geometri. Kapalı komposizyon uslübu, Klasik Yunanın Section D'or ölçülmesinin bir sonucu. Barok sanat neyse ki, kendini kapalılıktan kur tardı, daha pentürel lezzete ulaştı. 17. yüzyıl sanatının fizikselleşen pentürel tavrına açık hava resminin başkaldıran- imalarla avand-garde yükselişi; Modern resmin deneyselliğinin, analitik çözüştürmenin hazırlayıcısı oluştur. Kübist devrimin hazırlıkları 19. yüzyılda Cezanne ve Courbet tarafından başlatılmıştır. Geleneksel pentürün devamında, kavramsal pentür yerini almıştır. Metafiziksel resim, pers pektif kuralları keyfî betimlemesiyle klasik resme göndermeler yaparak modern değilmiş iması yapar. 2. Dünya Savaşından sonra, yeni form, yeni üslup arayışları sanatı daha entellektüel mizaçların ürünü yaptı. Kurumlaştırdı, elitleştirdi. -2-`Düşünmek benim için plastiktir` diyen J.Beuys, kıyametin müjdecisi oluyordu. Ekspresyonizmin keyfî biçim bozmalarını, modern sanatın ulaştığı çözümlemelerini 1961'de bir manifesto yayınla yan George Baselitz ve Eugen Schöneback `yerel bir görüş` 70'lerin sonunda da Markus Lupertz `millî` kavramlarıyla karşılarlar. 80'li yılların sanatı metitatif, ritüel, mitolojik düşlemler kuran bilinçaltı ve düş evrenine giren, ironik, kurmaca kavramlarını da yeniden gündeme getirmiştir. Buna bağlı olan bir başka şey de var: Yeni imajları dile getirmek. Bizim imajlarımız çoktan yaratılmıştır. Dergi'lere, tanınan malların reklamlarını, turizm broşürlerinde hep aynı manzaraları görürüz. Uygun bir dil yaratmayan toplumlar ise, dinazorlar gibi yok olmaya mahkûmdur. Bu son derece ciddi bir konudur. `Burada belirtmek gerekir ki, mitolojik sözün özdekleri (doğal dil, fotoğraf, resim, afiş, kural, nesne vb.) başta ne kadar farklı olurlarsa olsunlar, söylen konusu olur olmaz, yanlızca gösteren işlevini görmeye başlarlar. Söylen için işlenmemiş ilk özdekten başka bir şey değildir. Artık onlar; birliklerini oluşturan, tümünün basit dil statüsüne indirgenmeleridir. Yazı olsun, resim olsun, bu özdeklerin tümünde söylen, bir göstergeler bütününden, bir toptan göstergeden, bir gösterge bilimsel (ing. semantic) zincirlerin son halkasından başka bir şey görmez.` R.Barthes Anıştırma (ima) baştan başa bir anlam tekniğidir. Dünyayla bir anlaşma, günlük dile boyun eğme, ama hemen arkasından, dünyanın sunduğu göstergelerin dolaysız anlamı önünde çekim serlik, kuşku, korku vardır anıştırmalarda. Anıştırma çözücü bir güçtür, benzerliği belirtmesiyle çözmesi bir olur. -3-

SUMMARY In the art environment of today, it has been observed that the nonsense definitions that go beyond the absurd and spouting of one that is spoilt and degenerated. Especially, in the geography we lived, the plenitude of art works which their imaginary inferior influence that have not been prepared are under the domination of arabesque decorative belief. The purchasable object :imitatlt»n that hides beyond the classical painting attitute. Its qualities like birghtness, solidity and being touchable that they can be reflected provides it to be purify with the object. The imitative tendency towards the form of the object was broken with the open-air paintings and especially with the empresyonist artists. The oscillations of the aristocracy in the Renaissance painting, with a spoilt cloth merchants manner (like todays Covered Bazaar tradesman) created a geometry hiden behind clothes that are hanged everywhere. The obscure composition style is the result of the classical Greek section D'or measurement. Meanwhile the baroque art saved itself from obscurity, it reached penturel taste. The avand-garde rising of open-air painting with a revolting allusions against the penturel attitute that was becoming physical, prepared the experimantel modern painting and analytic dissociation. The preparations for Cubist Revolution were started by Cezanne and Courbet in the 19th century. The conceptual pentur took place in the duration of traditional pentur. -A-With its arbitrary description, the perspective rules of metaphysical painting establish an implication of modern by reflecting something from the classical painting. After 2nd Wolrd War the new style and searching of the new style made the art product of the more intellectual temperaments. It was then theoretical and elite. J.Beuys by saying `to think is a plastic for me` was becoming the harbinger of the doomsday. George Baselitz and Eugen Schöneback who publish a manifest in 1961 meets the abritrary form ruins of Expressionism with a `local view` concept and at the end of the 70th Markus Luperts with his `national` concept. The art of 80th brought ironic and forming concepts into the fachion that they form the art with a metitative, rituel and mythological image and bring into the dream world. There is an another thing that depends on this. To express the new images. Our images already have been created. We always see the same views, the advertisement of the best known goods, in the tourism brochures or in the magazines. Communities that never establish a suitable language always subject to disappear like dinasours. This is extremely a serious subject. It is necessary to mention it here that, the matters of mythologic word (natural language, photograph, picture, poster, rule, object etc.) begin to be performance function only as soon as they became the subject of speech although they are different at the beginning. It is nothing else for the word except the first raw matter. Now they are the reduction of the whole, establishing each other, to the -5-ordinary language status. The word in all these matters do not meet anything else except from the whole part of the performance or from the last ring of the semantics chain R.Barthes. The implication is a technique of meaning from the beginning to the end. There is an agreement with the word and to yield the daily language but immediately after that there is absten tion, suspicion, fear in the allusion infront of the direct meaning of the performance that the word presents. The allusion is a solving power. It mentions the similiratiy and suddenly solves it. -6-