Cumhuriyet sonrası devlet işletmelerinde kurumsal kimlik

Abstract

124 OZE Türkiye'deki devlet işlet melerinin görsel tarihi ile kurumsal kimlik yapılarını incelemek, başlangıçta sıkıcı ve tekdüze gelebilir. Ancak, incelenmeye başlanıldığında, yeni bir Cumhuriyetin ve yeni bir sanatın, - grafik sanatların - ilginç ve inişli çıkışlı gelişimi gözler önüne serilme ye başlar... Devlet işletmeleri, Cumhuriyetin temellerini sağlamlaştırmış, Grafik Sanatlar adına ilk ürünlerin oluşmasını da sağlamışlardır. Bu kurumlar oluşum yıllarında, grafik sanatçılarımız ve ressamlarlarımızla - ki bu sanatçılara öncüler olarak nitelendirebiliriz - daha sonraları ise reklam şirketleri ile çalışmışlardır. Oluşum yıllarındaki ürün zenginliğinin aksine, daha sonra bir suskunluk dönemine giren devlet işletmeleri; Türkiye'de 1980 sonrası yaşanan değişikliğin etkisiyle görsel yenilenme adına çalışmalar ortaya koymuşlardır. (Emlakbankası'nın gerçekleştirdiği kurumsal kimlik değişimi ile diğer bankalardaki amblem değişimi ve şube düzen lemeleri) Son on yılda durgunluğa ve ekonomik çıkmaza giren devlet işlet meleri, ülke ekonomisine ve grafik sanatların gelişimine verdiği katkıları veremez olmuştur. 1995 yılına bu oluşumla giren devlet işletmeleri, çıkan yasa ile özelleşmeyi beklerken; gerek ekonomik ve idari, gerek görsel açıdan olumsuz bir konumda gözük mektedirler.

125 SUM MARY To conduct a research about the visual histories and corporate structures of the state-owned corpo rations in Turkey, might, at first, seem tedious and uninteresting. Still, as the research develops, the opposite proves true. The uneven and yet interesting developments of a new Republic and a new art - the graphic arts - begin The state-owned corporations of Turkish Republics, while fortifying the bases of the new regime - which of course, was their primary objec tive -, have also contribeted to the formation of the first examples of graphic arts. These corporations have first commissioned graphic arts works to graphic designers and painters, the pioneers of graphic arts. Later on, they have started working with advertising agencies. Contary to the abundancy of graphic arts examples during the formation years, the state-owned corporations have then gone through a period of silence; followed by visual rennova- tions in the 1980's, in accordance with the economic renawal (The cor porate identity renawal of Emlak Bank, followed by other ) During the last decade, the Turkish state-owned corporations have become living examples of economic stagnancy and their con tributions to both the economy and the graphic arts have ended. Entering 1995 with such ne gative attributes, the state-owned corparations are now awating the privatisation process.