İstanbul çocuk mahkemelerine gelen çocukların sosyo-kültürel çevresi üzerine bir inceleme

Abstract

ÖZET Bu araştırma, suç işleyen çocukların sosya-kültürel çevrelerini incelemeyi amaçlamıştır. Çalışmada, önce suç ve çocuk suçluluğu kavramları tanımlanarak, suç olgusunu açıklayan teorilere yer verilmiştir. Ayrıca, Türkiye'de 1981 - 1991 yılları arasında ıslahevlerine giren çocuklarla ilgili sayısal bilgiler ve beş çocuk mahkemesinin 1993 yılında baktıkları davaların dökümü resmi belgelerden yararlanarak gösterilmiştir. Araştırmada denek grubunu İstanbul I. ve II. Çocuk Mahkemelerinde 1994 Kasım ve Aralık aylarında duruşmalara gelen 200 çocuk oluşturmaktadır. Bu çocukların kişisel ve ailesel özellikleriyle, onların diğer yakın çevrelerini oluşturan arkadaş grupları, okul yaşamı ve çalışan çocukların iş ortamları ayrıntılı olarak incelemniştir. Araştırmalım bulgularım kısaca şöyle özeleyebiliriz. Suç işleyen çocukların %98'i erkektir. En fazla işlenen suç türü %72 ile hırsızlıktır. Suç işleme en fazla 15 yaş grubundaki çocularda görülmektedir. Bu çocukların %76'sı ilkokuldan sonra öğrenimlerine devam etmemiştir. Doğum yerlerine baktığımızda %50.5'i İstanbul doğumludur. Diğerleri ise başka yerlerde doğmuştur. Çocukların ailesel özellikleriyle ilgili ise şu bulgular elde edilmiştir. Ailelerin %98'i son 20 yıl içinde İstanbul'a yerleşmiştir. Çocukların %73.5'i çekirdek aileden gelmektedir. Araştırmada parçalanmış aile oram %14 olarak çıkmıştır. Ailelerin %64'ü dörtten fazla çocuğa sahiptir. Yine bu ailelerin %43'ünde anne-baba kavgası yaşanmaktadır. Çocuklara uygulanan disiplin yöntemlerinin ise, oldukça yanlış olduğu gözlenmiştir. Çocukların %52'si şiddetuygulanarak cezalandırılmaktadır. Suç işleyen çocukların %36'sı evden bir kaç defa kaçmıştır. Çocukların ebeveynlerinin de eğitim durumlarının oldukça düşük olduğu görülmüş. Babalarının %84.2'si ilkokul mezunu, annelerinin %40'ı okul-yazar dahi değildir. Çocukların da %64'ünün okulda başarısız olduğu görülmektedir. Ayrıca %34.5'i okulda ceza almıştır. Ailelerin ekonomik duruma bakıldığında ise babalarının tamamına yakınının işçi olduğu annelerinin ise büyük oranmııı çalışmadığı görülmüştür. Çocukların ailelerinin %26'sında başka suç işleyenlerde vardır. Babalann %3 8.5 'inin sık sık alkol alma alışkanlığı olduğu anlaşılmıştır. Bu küçüklerin %63.5'inin arkadaşlarının ile birlikte suç işlemiştir. Görüşülen çocukların %65.5'i çıraklık, seyyar satıcılık gibi işleri yapmaktadır. Oturdukları konut türü ve bölgelerine bakıldığında %87'nin gecekondu semtlerinde oturduğu, %5.5'ininde evsiz olduğu görülmektedir. Bu çocukların TV ve sinemada şiddet ağırlıklı programlan daha fazla izledikleri anlaşılmaktadır.

SUMMARY 200 children who have been involved in criminal activities came before Istanbul I. and II. Juvenile Courts are the subject of this research. The analysis of the social environment of these children from a sociologic point of view is aimed. The interviews were done by means of questionaires containing 68 multiple choise questions. The theoretical part of the work is mostly allocated to the theories of child crime in particular and crime in general. Furthermore, the dhata concerning the number of children that have been in reformatory between 1981 and 1991 and the information about the establishment and functioning of the child tribunal is given in the teheoretical part. According to the findings 98% of these children are male, and the age of criminal involvement is mostly arownd 15. 75 % of them did not continue their studies after primary school. Most crimes are committed (78.5 %) against property. The findings concerning the birthplace show that %50 of these children were bora outside of Istanbul and nearly all of their parents have come to live in Istanbul during the recent 20 years. 73.5 % of the children are from a nucleus family structure, and 14 % of them have separated or divorced parents. 64 % of the children's families have more than children. 45 % of the families have family quarrel and 52 % of these children are being punished with violence. 36 % of them have escaped several times from their homes. 84.2 % of the fathers of these children are primary school graduated, and 40 % of the mothers are illeterate. Nearly all the fathers are workers. It appears that there are more than one criminal in 26 % of these families, and 35 % of the fathers drink alcohol excessively. 64 % of the crime commiting children are unsuccessful in their schools, and 34.5% of them have got punishment in school. 65.5% of these children admitted that they have beenplaying a role in the criminal activities of their comrades, and 63.5 % of them committed crimes collectively. 65.5% of the interviewed children do jobs such as apprenticeship, streetselling etc. 87 % of these children are the resident in the outskirts of the city in squatting houses, and 5.5 % of them are homeless. It is understood that these children wathc violent films on tv and cinemas.