Türkiye`de aile yapısı-eğitim sistemi içerisinde çocuklarda yaratıcı düşünce oluşturma bağlamında televizyonun rolü

Abstract

ÖZET Bu çalışmada, toplumda yaratıcı düşünceye sahip bireyler oluşturma konusunda, televizyonun sahip olduğu işlevleri ortaya koymlaya yönelik bir sürece yer verilmiştir. Toplumda gerek sosyo-kültürel, gerekse psikolojik birçok etkiye açık, dolayısıyla da bu etkiler doğrultusunda biçimlenmeye en elverişli olan bireyler çocuklardır. Sürekli bir öğrenme süreci içinde oluşları, bu elverişliliği kat kat arttırmaktadır. Bu nedenle, çalışmanın odak noktasını özellikle okul öncesi ve ilkokul çağındaki çocuklar oluşturmaktadır. Çalışmanın birinci bölümünde, çok geniş kapsamlı bir konu olan yaratıcılığı tanımlama girişimlerine yer verilmiş ve çeşitli yönleri ortaya konmaya çalışılmıştır. Bunun yanında, temelde psikoloji biliminin inceleme konusu olan yaratıcılığın toplumsal boyutu ve bu anlamda gerekliliği ifade edilmiştir. Ayrıca, çocuklara özgü bazı özelliklerin ifade edilmesinin ardından, çocuklar ve televizyon arasındaki iletişimin belirlenmesine çalışılmıştır. Daha sonra gelen ikinci bölüm, çok geniş kapsamlı olan yaratıcılık konusunun belli ölçülerde sınırlanması açısından yaratıcı bireylere özgü bes temel özelliğin belirlenmesi biçiminde i gelinmiştir. Bu özellikler: ¦Hayal Gücü (İmgelem),.Sorunlara Duyarlılık,.Sorun Çözme,.Eleştirel Bakış Açısı, 5Lözgün Olma'dır,Bİu beş temel yaratıcılık ölçütü, aynı zamanda çağdaş eğitim anlayışının bireylerde oluşturmayı amaçladığı özelliklerdir. üçüncü bölümde, kitle iletişiminin günümüzde ulaştığı aşama göz ) önünB alınarak, araştırma süreci içinde sınanmaya çalışılacak genel varsayımlar ifade edilmiştir. Bu varsayımların sınanması aşamalarından birisi, 1995 yılı Mayıs ayı içinde, istanbul'da 13 resmi ilkokulda, 26 kız ve 26 erkek olmak üzere toplam 52 öğrenci ile gerçekleştirilen anket çalışmasıdır. Saha araştırmasının gerçekleştirilmesiyle ilgili tüm aşamalar bu bölümde ifade edilmiştir. Araştırma, çocukların televizyon ile olan ilişkilerini belli ölçülerde tespit etmeye yöneliktir. Araştırma verilerinin değerlendirilmesi, dört temel yönde gelişmiştir: Televizyon izlemede ailenin etkisi; televizyon izlemede sosyal etkinlik ve ilgilerin etkisi; çocukların televizyona yöneliş nedenleri ve televizyonda ne tür programları izlemeyi tercih ettikleri. D&ha sonra, saha araştırması verileri ve AGB Anadolu Araştırma Şirketi'nin (1) izlenme raporları baz alınarak, televizyonda yer alanı dört ayrı program türü, genel varsayımlar ve yaratıcı düşünce ölçütleri esasında değerlendirilmiştir. Bu konuda tek tek program örneklerine yer verilmeye çalışılmıştır. Çocuklar tarafından en çok İlgi gördüğü tespit edilen ve değerlendirmeye alınan dört program türü şunlardır: <1) AGB Anadolu A.S. TV izleme ölçümleri yapan bir araştırma şirketidir. AGB Anadolu, AGB italya grubunun bir parçasıdır. Türkiye'de TV izleme ölçüm araştırmalarına 1989 yılında başlamıştır. 1 Mayıs 1995 tarihi itibarı ile 12 ilde toplam en az 10001 panel hanesinden veri üretilmektedir.1.Yerli Filmler, 2.Çizgi Filmler, 3.Yerli Diziler 4j.Reality Showlar. Araştırmanın sonuç bölümünde, televizyonun eğitim açısından I oluşturabileceği olumsuz etkileri önleyebilmek amacıyla, aile ve eğitim kurumlarının ortak çalışma ile alacakları önlemlere ve yine bu işbirliği ile televizyona karsı sunulabilecek seçeneklere yer verilmistir.

SUMMARY n this research, the function of television in terms of having creative thinking individuals in society has been put / faruiard. in society, children are exposed to both socio-cultural and psychological effects. Therefore, they are liable to be shaped by gvery kind of impacts upon them. The fact that they are in the process of continuous learning, consolidates their vulnarabi1 ity to İ especially pre-school and school age children (third and fifth grad C of t pre= crea necessity of creativity, although it is essentially the subject matt spec comm I cone mul t crea l.Im 2.Se 3.Pr 4.Cr 5.Or he external effects. For that reason, we have concentrated on es). reativity is a multi-dimensional subject. In the first chapter he research, various definitions of creativity have been ented. Also, we have tried to put forward some aspects of tivity. On the other hand, the social dimension and the social er of psychology, have been emphasized. Expressing some of the ific characteristics of children, we have focused on the unication between the children and television. n the second chapter, we have determined five points erning creative thinking in order to be able to restrict this i-dimensional subject. Some of the main criteria of the tive thinking are: agination nsitivity To The Problems obiem Solving Ability itical Thinking iginality.test Moreover, we should point out that, these five criteria are the main targets of the modern educational system. At the begining of the third chapter, the general objectives which are going to be tested throughout this research process, have been presented. Meanwhile, we have considered the present situation of the mass communication, particularly in Turkey. To the validity of the objectives, one of the steps has been the formulation of a field survey. The survey has been a questionnaire including 52 (boys and girls) school children (9 and 12 years of age). The questionnaire was applied in 13 public primary schools of Istanbul in May,1995. All the steps of the survey have been desc-ibed in this chapter. The survey aims at finding out the certain aspects of the relationship between the children and telei/ision. We have evaluated the survey data focusing on four main points such as: The effect of family on television viewing; the (affect of social activities and interests on television viewing; the reasons why children tend to watch television and what kind of TV programs they prefer watching. In the second part of the third chapter, four different program categories have been analysed according to the general objectives and the criteria of the creative thinking which we determined previously. While doing this analysis, we have taken the data of the field survey and the rating reports of AGS Anatolian Survey Company (1) into consideration. (1) &BB Anatolian is a survey company which measures the ratings of Ty programs. ABB Anatolian is a part of AGB Italian group. The company started its studies in Turkey in 1989. The data collection survey includes almost 1000 houses in 12 cities from 1st May 1995 on.According to these two sources, children prefer watching four kind<3 of programs mostly. Also, we have given specific examples fromTV programs in the process of the analysis. The four program categories that we have tried to analyze are as follows: l.Tufkish Films 2.Cartoons 3.Turkish Serials 4.Reality Shows. In the conclusion of the research, we have tried to put forward the precautions that ought to be taken by the families and the school collaboration to eliminite the negative impacts of television on the creative education of the children. On the other hand, the necessity of other choices apart from television (like theatre, books etc.) to provide various areas of creative thinking for children has been focused upon.