Alman dışavurumculuğunda farklı plastik bakış açıları

Abstract

ÖZET Almanya yüzyılın başında, Avrupa kıtasındaki bilimsel, teknolojik, sosyal ve kültürel değişimden oldukça etkilenen ülkelerden biri olmuştur. Sosyal değişim, Sanayi Devrimi sonrasında halkın kırsal kesimden kentlere göçü ile yaşanmaya başlamış, soylu, kentli, köylü ve ruhban sınıfından oluşan sosyal yapı değişerek burjuva ve işçi sınıflarım ortaya çıkarmıştır. Hızla gelişmekte olan kentler, yeni ve zor yaşam koşullarım da birlikte getirmekte, insanın doğadan uzaklaşmasına neden olmuştur. Ayrıca Almanya, yüzyılın başında çeşitli iç sorunları ve Balkan ülkeleriyle bozulan ilişkileri nedeniyle savaşın eşiğinde bulunmaktadır. Almanya'daki bu bunalımlı dönem sanatçıları da etkilemiştir. Müzik edebiyat ve plastik sanatlar alanında ürünler veren sanatçılar, kendilerini ezen bu düzenden kurtulmak, geleneksel olana başkaldırmak ve özgürlüklerini aramak istemişler ve bunu eserlerine yansıtmışlardır. Almanya'da, özellikle plastik sanatlarda, sanatçıların kendi duygu ve düşüncelerini özgürce dışavurma yolunu seçmeleri sonucu, Dışavurumculuk akımı gelişmeye başlamıştır. Her sanatçı resmin plastik öğelerini kendi dileği doğrultusunda kullanmış, böylelikle farklı plastik bakış açılan ortaya çıkmıştır. Avusturya'da da etkili olan bu akım, Almanya'dakinden daha farklı bir yön izlemiştir. Genel olarak ele alındığında, akımın Birinci Dünya Savaşı sonunda etkisini kaybetmeye başladığı görülmektedir. Geleneksel olana başkaldırması ve soyut çalışmalara başlangıç olması nedeniyle sanat tarihinin önemli bir dönemi olarak değerlendirilmektedir. 97

SUMMARY Germany, in the beginning of the century, was one of the countries which received its share from the impact created by the scientific, technological, social and cultural transformation in Europe. The social transformation was initiated by the flow of population from the rural areas into the cities in the wake of the industrial revolution. Thus, the social structure consisting of the nobility, the city dwellers, the peasants and the clergy underwent a radical transformation and brought a cleavage between the bourgeoisie and the workers. The cities which developed rapidly brought along the new and difficult living conditions, causing the citizens to be removed away from nature. Moreover, Germany was, at the beginning of the century, faced with many domestic struggles and found itself on the brink of a war as a result of its deteriorating relations with its Balkan neighbours. Artists also were among those who received the impact of Germany's critical situation. Musicians, men of letters and plastic artists wanted to free themselves from this new order which opressed them, by revolting against the traditional values and reflected all these in their creations. Men engaged in literature, music and especially in plastic arts, chose to express their feelings and thoughts as freely as possible and the consequence was the birth of the Expressionism. Every artist had recourse to his own pleasure in choosing the plastic elements of his creations giving rise to varying plastic viewpoints. This tendency, which was marked especially in Austria, followed a direction other than in Germany. In general, it can be said that this trend started to lose its influence during the post-war period. Nevertheless, its revolt against traditions and the fact that it paved the way towards the abstract art still make it one of the important periods of the history of art. 98