Bir `Vahşet Tiyatrosu` denemesi

Abstract

Özet Bu deneme, 1896-1948 yıllan arasında yaşamış, yaşamını ve yaşarken oluşturduğu düşüncelerini varoluşun temel sorularıyla beslemiş, Fransız tiyatro kuramcısı, şair ve düşünür Antonîn Artaud'yu ve kuramını oluşturduğu Vahşet Tiyatrosu'nu anla maya çalışmanın bir sonucu olarak ortaya çıkmıştır. Bu denemenin amacı; Artaud'nun oluşturduğu tiyatro düşüncesini sahnede bir pratiğe dökmek, pratiği kendi içerisinde Artaud'nun kuramı doğrultusunda olgun laştırmaya çalışmaktır. Ancak bu pratik, daha çok bir süreci; denemenin oluşturulma sürecini, bu süreç içerisinde Artaud'yu, Vahşet Tiyatrosu'nu, Artaud'nun kavramlarını, hareket nokta larını, bu kavram ve hareket noktalarıyla ne yapmak istediğini araştırır ve tartışır. Bu proje, Artaud'nun düşüncelerini mutlak bir sonuca taşımayı amaçlamaz. Bütününden de anlaşılacağı gibi Vahşet Tiyatrosunun mutlak pratiğini de göster mez. Artaud'nun `İnsan anatomisini sonunda dans ettirin` sözünü göz önünde tutarak, doğaçlama danslarla başlattığım bu proje, Artaud'nun bazı metinleriyle birlikte geliştirilmiş ve sonuçta bir oyun haline gelmiştir. Oyunda, ekranın hakimiyeti altmdaki insanın, büyülenmişcesine izlediği görüntü bombardımanı karşısında 'kendisi' olmaktan çıkarak imaj dünyasının bir kuklası haline geldiğini görürüz. Ekranın güdümünde sanal bir gerçekliği yaşamaya başlayan insanın yaşadığı gerçeklik, imaj dünyasının imgesel ve yanılsamalı gerçek liğine dönüşür. Kendi gerçekliğiyle bu, yanılsamalı gerçeklik arasında bir türlü oluşmayan örtüşme onda bir acıyı ve şiddeti doğurur. Ortaya çıkarttığı bu yanılsamalı şiddet onun yıkımını getirir. Son bölümde (Artaud'nun sözleri eşliğinde) kültürel ve teknolojik boyutlarda yaşadığı vahşet in karşısında kendisini yeniden var etmeye çalışan insanm yaşadığı iç vahşeti: Gayreti ve acıyı görürüz. Oyun beş oyun kişisinden oluşmaktadır. Oyun süresi 60 dakikadır. Oyunun metni Artaud'nun; `Dışkısalhğın Arayışı`, `Ahırda Anneler` ve `Mumyanın Mektubu` metinlerinden oluşturulmuştur. Bu denemenin kostüm, dekor ve mask tasarımlarının yamsıra, oyunculuk anlayışı Artaud'nun ritüelistik olana yapmış olduğu vurgular göz önüne alınarak gerçekleştirilmiştir

Summary This study is resulted from an attempt to understand French theatre theorist, poet and philosopher, Antonin Artaud who supported his life and his thoughts with fun damental problems of the existence, and Theatre Cruelty he theorised. Purpose of this article: To put in to practise the thought of theatre Artaud coined and to develop the practise in itself in line with Artaud's theory. But this practice rather explores and discuss the process, forming the article and in this process, Artaud, his theatre cruelty, his concepts, his points of departures, and what he wonted to do these concepts and point of departures. This project doesn't intend to carry Artaud's thoughts to an absolute end. As under stood from the complete study, it doesn't indicate absolute practice of Theatre Cruelty. Having started with improvise dances, this project with regard to the expression of Artaud `Make the human anatomy dance at the end`, developed in relation with some of the Artaud's texts and become a play in the end. In the play: we see human, under the bombardment of the pictures he/she watches bewctchedly, coming out of he/she was, becomes the puppet of the world of image. Being manipulated by the screen humanbeing began to live virtuel reality and this reality is transformed to imaginary and illusory reality of world of image. This impossible overlapping between his/her own realty and that illusory reality resulted in him/her a pain and violence. This illusory violence he/she produced end with his/ her destruction. In the last chapter (in association with Artaud's words) we see the inner savegery, endeavour and pain the human live when he/she tries to survive against to savegery on the cultural and technological level. Play includes 5 play figures. Play time is 60 minutes. The text of play is written in the light of Artaud's `In Search for Excremental`, ` Mothers in Stable` and `The letter of Mummy`. In addition to designation of costume, decor and mask, the mentality of role-making is realized with regard to Artaud's focus on ritualistic.