Çağdaş plastik sanatlarda tinsel öğe sanatçı olarak şaman ve simyager arketipi

Abstract

Günümüzde plastik sanatlar çağcıl yaşamın ve girif ilişkiler ağının içinde, mesleki uzmanlaşmanın üzerini örtmeye başladığı, sanat ediminin gizil enerjisini yitiriyor mu? Yüzyıl başlarında Batı geleneğinden kopuş ve özerkleşme çabalan içinde sanatçılar yeni kaynak arayışlarına girmişlerdir (Antropolojik katkılarla). `Simyacı`, `Şaman`, Arketipi, Ekspresyonizm ve özellikle Dada' da ilk yansımaların buldu. Dünyevileşen kültür, yakın zamana dek gökkubbede ikamet eden yüce tinini yitirmesiyle, kurduğu yeryüzü ütopyasında katı bir yeni-eski sistem oluşturdu. Soyut sanatın yüce tini de, sanat pazarında metalaşınca paha biçilmez bir estetik objeye dönüştü. Çağımız sanatçısı yaşamla yeniden organik bağ kurarken çeşitli davranış biçimleri edinmektedir. Sanat, çağın hızına yetişme çabası ve demokratikleşme adına, biricimliğini terkederken iyi niyetli çabalara rağmen, hemen tüketilen herhangi bir nesneye dönüşmüştür. Her türlü üretimin satmalınabildiği, karadeliğe hızla kayan bir dönemde, her türlü yön duygusunun kaybolduğu bu dönem aslında yeni bir kutsallığın, tinin başlangıç safhasıdır. Sanatçıyı, sanatçı kılan şey onun gerçek karşı duruş halidir. Çağdaş sanatta, şaman ve simyacı arketipinin sanatçı olarak ritüeli hala devam ettirdiğine dair bir tesbit yapabiliriz kanımca. Şimdi yüzyıl sonundayız, `fin de siecle`.

Today, is visual arts, bearing the intricate network of bondages, being wrapped up by occupational specialization, losing its concealed energy? In the beginning of the century, artists who aimed a break-off from Western tradition and endeavoring for autonomy, seeked new resources (By contribution of Antropology) the Archetypes of `Alchemist` and `Shaman`, found its first reflections in Expressionism and particularly in Dada. Culture being secularised, lost its divine spirituality, residented in the celestial vault, established a new-old-rigid-system as a secular Utopia. As the sublime spirituality became a mechandise in the art market, peggiorized to be an invaluable aesthetical object. Contemporary artist, acquires new patterns of attitude, meantime trying to re-establish organic links between life and herself (himself). Art, in the name of democratisation and with the efforts of cathching up with time, abondoned its uniquennes, despite of all good intentions, has turned up to be an ordinary commodity. In a period where everything could be easily merchandised, we are all siliding to the core of the blackhole. In this epoch where every aspect of direction has vanquished and disoriented, could well mean a starting state of a new sacredness and spirituality. The quality which renders an artist to be-an-artist is her (his) genuine status of resistance. Now we are in the fall of century, `Fin de siecle`