Tekstil malzemesinin mekan-çevre içinde sanatsal kullanımı

Abstract

Bu araştırma, tekstil malzeme ve teknikleriyle yapılan çağdaş sanatla ilgili sanat tarihinin belli dönemlerinin ve akımlarının incelenmesi değil, batı sanatçılarının öncülüğünde yapılan son yıllardaki bazı sanat çalışmalarının gerçek sergi mekanlarında görülerek açıklanmasını kapsamaktadır. Ekim 1996 tarihinde, Almanya, Belçika ve Hollanda gibi Avrupa'nın önemli kültür merkezlerinde izlediğim sergilerde özellikle tekstil kökenli malzemelerle üretilmiş çağdaş sanat yapıtlarının analizi, sanatçı bağlamında irdelenmesi, kültürel ve toplumsal koşullarının incelenmesi ön planda tutulmuştur. Böyle bir çalışmanın, yapıtların temellerini, konusal ilişkilerini ortaya çıkaracağı gibi, onu örgütleyen sanatçıların gözlemlerini, düşünce ve bakış açılarının hangi kaynaklardan beslendiğini, yorum ve sanata bakış açılarının hangi düşünsel ve duyumsal kökenlere bağlı olduğunu ortaya çıkaracağı inancını taşıdım. Sanatsal üretimin nesnesi değiştikçe, görme biçimleri değişitikçe, daha doğrusu irdelenen gerçekler ve değer kavramları farklılaştıkça görsel sanat üretimleri ve insanların sanata bakış açılarının da değiştiğini gözlemledim. Bu durum sanat içinde kullanılan malzemenin çeşitliliğini ve kullanılan teknikte olanakların fazlalaşmasını göstermektedir. Tekstil'in özellikle çağdaş sanat için yeni bir ifade aracı olma eğilimi, 60'lı yıllarda kullanılan malzemelerin çeşitliliğinin çoğaldığı ve geleneksel yaratma biçimlerinin ve kendini yeni teknolojilere uyarlamasıyla belirmiştir. Tekstil'in sahip olduğu çok yönlü teknik olanaklar ve kolay biçim alabilmesi onun, hacimsiz geometrik alanlardan koparak sanat mekanlarında çok boyutlu ifadelerin yaratılmasında önemli bir malzeme olmasını sağlamıştır. ivÖrneklerini gözlemlediğim tekstil malzemeleriyle meydana getirilmiş sanat yapıtlarında, ham maddenin özgün niteliklerinin ön planda tutulduğunu, yapıtta malzemenin tüm niteliklerinin strüktür ile uyum içinde kullanıldığını saptadım. Sanatçıların bilinen teknikleri kendilerine özgü yöntemler kullanarak, formuyla, oranlarıyla ve tüm görsel değerleriyle yapıtlarına bir imaj kazandıklarını gördüm.

This research is not an investigation of specific eras or currents of the history of art but covers the explanation of some artifacts seen at their real exhibition spaces, which have pioneered recently by some western artists. At the exhibitions that I saw in the eminent cultural centers of Europe such as Germany, Belgium and Holland in October 1996, it is seen that analysis of conteporary artifacts produced specially from textile originated materials, their examination in the context of artists, studying their cultural and social conditions were more emphasized than ever. I believed that such works would cause to appear the bases of artifacts and their relations with their subjects as well as the observations of the artists that organizes the same and from what sources they have been fed, and their interpretation and aspect of vision are originated from what thinking and sensual roots. I observed that visual art productions and people's view to art change when the object of art production changes, aspects of vision changes moreover, the examined realities and terms of values change. This also shows the variety of the materials used and the increase of technical means. Textile started being a new of expression in the contemprory art in 1960's by the increase of materials used and change of traditional creational sciences as well as its adoption to new techonologies. Variety of technical possibilities and easy way of shaping the textile materials caused it to leave the volumeless geometrical spaces and became multi-dimentional expressions in environments of art. In the samples that I had seen, I determined that the original qualities of raw materials are emphasisized, all the qualities of materials are used in a harmony with the artists caused theri work to own an image, with their form, proportions and all visual values by using the known techniques in a way of their own. VI