Dansta dış mekan kullanımı

Abstract

ÖZET: Var olan herşeyin hareket ettiği şüphesizdir. Böyle bir başlangıçtan sonra insanın hareket etmesine,bu hare ketleri belirleyip disiplinlere sokmasına,zamanla bu kuralları değiştirme ve genişletme anlayışına girmesine,kendi psikolojisini-düşüncelerini hareketi `araç` olarak kullanıp bunu yanşatmasına ve bütün bunların ortaya çıkarılma evresine kadar geçirilen karma şıklıkları ve sunuş tarzındaki tercihleride anlayınca,sandığımdan çok daha büyük bir dünya ile karşılaştım. İnsanlar sadece bireysel olarak kişiliklerinin özelliklerini yaşamazlar.İçinde bulundukları zaman diliminin verilerini,toplumlarının ve çevrelerinin etkilerinide hayatlarının kapsamanda yaşar ve üretimlerinin içlerinde sunarlar. Böylece birbirlerinden etkilenerek gelişen olaylar ve yaşam biçimleri sürekli değişen bir dünyayı ve yaratımı beraberinde getirir. 20.yüzyıl yaratıcılık akımlarında bu değişimin bireyin öznel bakış açısı üzerinde yoğunlaştığı izlenmiştir.Modern danstada diğer yaratıcılık dallarında olduğu gibi-bireyin ve kendi yaratıcılığının giderek ön plana çıkışırkişisel anlayış yükleme ihtiyacı,ifade ve sunuş biçimlerinin hızla değişimine neden olmuştur. Modern dansla ilgili bu araştırmayı yazarken mümkün olduğu kadar genel bir bakış açısı izledim ve bu süreç içinde öncü olarak beliren koreograflardan sözederek örneklemeye çalıştım. Aksi taktirde var olmuş tüm akımları,dansla ilgilenen herkesi tek tek yazmam gerekecek ve ben kaçınılmaz olarak yetersiz kalacaktım. Modern dansta dış mekan kullanımı araştırmama başlarken, kaynak bulmakta sıkıntı çekeceğimi biliyordum.Tüm kaynakların yabancı dilde yazılmış kitaplar olması çalışmamı daha da zorlaştırdı. Danışmanımın yardımıyla,tercüme yaparak araştırmalarımı gerçekleştirdim.Araştırmam derinleştikçe hem heyecan ve nemde hüzün duydum.Bu bilgileri çok daha önce edinmiş olmayı isterdim, tercüme edilmiş kitapların ve kütüphanelerin olmayışı bana hu olumsuz duygulan yaşattı.Aynı anda da modern dansta ve bilhassa mekan kullanımı konusunda bilgi edindikçe tarihsel akışın gelişimi ve mantığına görebildim.Tarihle kendi aramda ortak yanları fark ede- 26bilmek, benimde bu oluşumun bir parçası olduğumu,bir bütünün içinde varolduğun duygusunu yaşattı. Modern dans akımında,başından beri çeşitli nedenlerle dış mekan kullanımının varlığını bilmekteyiz. 1960lı yıllardan sonra bütün sanat dallarında mekanın ayrı bir birim olarak kabul edildiği ve boyut kazandığı izlenmektedir. Dansa en yakın olan sanat dallarından özellikle plastik sanatlar, tiyatro ve müziktede yaşamla ve halkla bütünleşmek isteğinin dış mekanlara taşma olgusunu geliştirdiğini düşünüyorum. Örneğin bu yapıtlarda doğal ve güncel seslerin,mekan ve olguların yer aldığı görülmektedir. Modern dansa başladığım andan beri kendimi ifade etmeye çalıştığımı,bunun bir sınırı olmadığını ve düşüncelerime giren her verinin benle bütünleşip tekrar dışarıya yansıdığını farkındayım. Bu çalışmanın bendeki en büyük etkisi farkında olduğum ve yaşadığım `şey`lerin,tarihle birleşip netleşerek sınırlarımı genişletmesi oldu.Sistemlerin başlangıç dönemlerini ve keşfedilme ortamlarını anladıkça daha yapacak çok iş var diye düşünmekten kendimi alamıyorum. Bu çalışmayıda yeni bir başlangıç noktası olarak görüyorum. Birbirine eklemlenen veya farklı yönlerde genişleyen modern dans anlayışı ben bu yazıyı yazarken bile genişliyor.Bu zincirin bir halkası olmakta benim hayatıma derinlikler katıyor. 27

Summary There is no doubt that everything in existance is in motion Following the above statement the human movement, deci ding and diciplining the movement, within process changing and developing the understanding according to ones thinking and pschological states and using movement as a vahide for this un folding and miroring self and the whole complexity involved in choise making all the way to presentation, I realised that the world I came across is far bigger then what I was expecting. People simply donit live with their individual characters. En- vironment,time social structure and the motives of a society influ ence and shape their life and their product.This give and take, inf luences the ever changing events and life and the creativity toget her with everything else and reflects the changing trends. In the 20th century the individual point of view was the le ading factor in the changing of artistic styles. In Modern Dance as in other art forms,the individual point of view and the need for self-expression of the artist, created a fast changing pace in the ar tiste trends. In this short over view of Modern Dans I tried to bring out the pioneers and the most influencial choreographers and give examples of their work.Otherwise I would have to include all the trends and the individuals involved in this process which would certainly be a task beyond my capacity. The ever expending and changing concepts of Modern Dan ce is inevitably changing now as I am writing about it.And to be a part of this chain deepens the meaning of my life. 28