Hattat Kamil Akdik`in hayatı ve eserleri

Abstract

VI ÖZET Ahmed Kâmil Efendi 26 Cemaziyelewel 1278 (29 Kasım1861)'de İstanbul'un Fındıklı semtinde doğdu. Tersane-i Amire Erzak Ambarı baş katibi Süleyman Efendinin oğludur. Evlerinin yanması sebebiyle Fatih semtine taşınıp ilk tahsilini Zeyrek'te Saliha Sultan Mektebinde yapmıştır. Mektepteki hocası Süleyman Efendiden ilk hat öğrenimine başlamıştır. Fatih Rüşdiyesini bitirdikten sonra resmi vazifesine dahiliye muhasebesinde başlamıştır. Bu sıralarda Hattat Sami Efendiye intisap etmekle dört yıl sonra sülüs-nesih yazılarından icazet almıştır. Miladî 1884 tarihli bu icazetname, Topkapı Sarayı Kütüphanesinde sergilenmektedir. Daha sonra Divan-ı Hümayun Kalemine, sonra (M. 1894) yılında Mühimme kalemine nakledilen Kamil Efendi, hocasının arzusuyla `Kâmil` mahlasını `Haşirrfe çevirdi. (H. 1302-1307) yılları arasında 'Ahmed Haşim' imzalı yazılarına rastlanır. Bir müddet sonra, hocası Sami Efendiden Tuğra çekmesini, divani ve celi divani yazılarını öğrenip bir yıl sonra `Nâme-nüvis` lige getirildi. Hocası Sami Efendi (M.1909)'da emekliye ayrılınca Kâmil Efendi yerine Nişan-ı Hümayun Kalemi Mümeyyizi ve Hututı Mütenevvia hocası oldu (M. 1914). Açılan Medresetül Hattatin'de sülüs, nesih, (M.1918)den sonra Galatasaray Sultaniyesi'nde rik'a dersleri vermiştir. (M.1922)'de Bab-ı Ali'nin lağvı nedeniyle Divanı Hümayundaki vazifesinden emekliye sevk edildi. Bu arada Hattat Mektebinde öğretmenliğini harf inkılâbına kadar sürdürmüştür. (M. 1936) yılında Güzel Sanatlar Akademisinde Hüsnühat öğretilmesine müsaade verilince, yeniden hat muallimliğine başladı. Orada vefatına kadar devam etmiştir. (M.1915)'te Reisül Hattatin unvanına layık görülen Ahmed Kâmil Efendi, biri (M. 1933), diğeri (M. 1940)' ta olmak üzere iki kere Mısır'a davet edilerek Prens Mehmet Ali Paşanın yaptırdığı sarayın ve içindeki caminin yazılarını yazmıştır. Hayatı boyunca hattı yazarak ve öğreterek sayısız kıt'alar, murakkalar, hilyeler ve celî levhalar yazdığı gibi, bir çok öğrenci de yetiştirmiştir. Hat sanatının klâsik tarzını koruyarak günümüze kadar ulaşması, onun büyük fedakarlığındandır. Çok mütevazı ve iyi huylu olduğundan dolayı herkes tarafından sevilmiştir. 23vn Temmuz 1941 gecesinde vefat eden Kâmil Akdik, Eyüp Gümüşsüyü Mezarlığına defn olundu. Cenaze merasimine İsmail Hakkı, Necmettin Okyay gibi büyük hattatlar katılmıştır. Mezar taşının kitabesine oğlu ressam Şeref Akdik tarafından şu ibare yazılmıştır: `Haza Kabr-ul Merhum el-Hac Kâmil Akdik el-maruf bi Reisül-hattatin aleyhi Rahmetullah`

vnı RESUME Ahmet kamil efendi est ne le 26 cemaziyelewel 1278 de l'Hegire(29 Novembre 1861) a Istanbul, dans le quartier fındıklı â lecole primaire.il commenca a etudier avec le maître callig raphe Süleyman efendi. Lorsqu'il ac heva, ses etudes, secondaires,il fut, nomme au Service comptable du mi n istere de I' interieur. II commenca par etudier le sülüs et le nesih aupres de Sami efendi ;quatre ans plus tart, en1301 de l'Hegire(1884),â lademande de Sami Efendi, il composa un hilye qui lui donna son diplome lorsqu'il fut nomme au secretariat des Affaires importantes du conseil imperial son maitre calligraphe lui suggera de changer son nom de plume * Kami Ten` Haşim`, ce qui lui donnait une signature plus simple et plus agreable.C est pourquoi.apartir de 1304 de l'Hegire (1887) et pendant quelques annees.il signa Ahmed Haşim ;il reprit ensuite le nom de Kamil. Au Conseil imperial il apprit avec Sami Efendi â tracer la tuğra et â ecrire dans les styles divani et celi divanı ; lânnee suivante, il fut Nomme namenüvis (redacteur de la correspondance ).Dans le meme Temps, il succeda a son professeur comme secretaire au departement Imperial du Nişan du conseil imperial et y enseigna toutesLes ecritüres en usage. II fut egalement charge denseigner le sülüs Et le Nesih a lecole des calligraphes qui ouvrit en 1322 deLHegire (1914) et le Rıka au lycee de Galatasaray â partir de 1337 de l'Hegire (1918). En 1341 de l'Hegire (1922), le gouvernement imperial de la sublime porte fut dissous, entrainant la perte de son emploi au conseil imperial II continua â travailler â l'ecoledes calligraphes jusqu a la reforme de I alphabet. En 1355de l'Hegire(1936),ildevint professeur de calligraphie â I Xcademie des beaux-arts (actuelle Uni versite Mimar Sinan).function qu'ii occupa jusqua sa mort, avec Une abondante production. A deux reprises, il fut intive â visiter l'Egypte, la premiere en 1351 de I 'Hegire (1933) et la seconde en 1358 de l'Hegire (1940). Durant ces sejours,il realisa de nombreuses oeuvres, notamment des calligraphies qui peuvent etre admirees a la mosquee du prince Muhammad Ali Pacha auDC Caire, dans le palais Manyal, et dans la salle ^exposition des calligraphies du palais. Ahmet Kamil Akdik est mort dans sa maison du quartier de Fatih Gelenbevi a Istanbul dans la nuit du 29 cemaziyelahir 1360 de I'Hegire (23 jui İlet 1941).II fut inhume au cimetier de Gümüşsüyü a Eyüp..Ahmet Kamil Efendi est le dernier calligraphes â avoir reçu,21 Aout 1915,le titre de calligraphe en chef titre qui etait donne aux calligraphes de premier rang pour leur anciennete et leur talent. Hacı Kamil travailla jusqu'a la fin de sa vie, conservant une bonne vision et une main tres süre. II laisse une production abondante et uniqe. Bien que Kamil Efendi ait approfondi avec succes ses etudes en Sulus et en Nesih avec Sami Efendi. ecrivit de nombeuses collections de composition caHigraphique. II n a ecrit quun seul Coran.