Obermann Vadisi üzerine bir çalışma

Abstract

ÖZET Romantizm 1789 Fransız Devrimi'nteı getirdiği yaşamın tüm alanlarında özgürlük arayışr ve bertmerkezer dünya görüşünün ivme kazandırdığı bir sanat akımıdır. Rousseau'dan Hegel'e, alman E,TA Boflmann'dan Lamartine'e, Caspar Friedrich'ten Deiacfobc'ya pek çok düşünü*; edebiyatçı ve ressam tarafından benimsenmiştir. Sözün gücünü yitirdiği anda devreye girebilen ve duygulara direkt hitap etme olanağına üst düzeyde sahip olan müzik de bu akımda büyük bir atılım gerçekleştirebilmiştir. Romantik edebiyat, klasisizmin tersine kurallar çerçevesinde ve sıkı bir disiplinle kendini denetleyerek eser yaratmayı reddediyordu. Duygular ve düşünceler olduğu gibi zaman - mekan birliğine rağbet etmeksizin doğal akışla dile getirilmeliydi. Bu edebi prensip olduğu gibi müziği de etkiledi: Sonat ve füg gibi müzikteki klasisizmin vazgeçilmez formları bir yana bırakılarak doğaçlama sürecinde ortaya çıkan `notalarla şiir yaratma` istemi ön plana çıktı. Bu anlayışın en önemli temsilcilerinden Franz Uszt yazdığı program müziklerinde, hemen her zaman kendisine, dönemin büyük şair ve yazarlarından birilerinin yapıtların! esin kaynağı olarak gördü.VI `Obermann Vadisi` de böyle fefr eserdir, Senancour'un `Obermann* ?adam taşiyan örtü noraıamadan `Ranzndes-vaches'' basiikh kesiti kendisine konu edinmiştir. Liszfin `Gezi YfHan - İsviçre` adlf süitinin en önemii parçasıdır. Bu parçada insan ruhunun, doğanın gücü ve güzelliği karşısında coşması ve yükselişi seslerle betimlenir. üszt bu bestestyle çağının ötesinde armoni ve piyano tekniği arayıştan ortaya koymuştur. ANAHTAR KELİMELER : Romantizm, mistisizm, edebiyat, doğa, program.

vn SUMMARY The romanticism is an art movement that has been accelerated by the search of liberty and the selfcentered world concept in all areas of the life that the French Revolution of 1789 has brought along. It has been appropriated by many thinkers, men of letters and artists like Rousseau, Hegel, the german writer E.TA Hoffmann, Lamartine, Caspar Friedrichand Delacroix. The music that has the utmost possibility to interfere where words loose their power and can reach directiy the feelings of a person, has also accomplished a great step forward. The romantic litterature was, on tie contrary of the classicism, rejecting the attitude of creating works based on rules and in a %ht discipline. The feelings and the opinions ought to be expressed in a natural way, without paying attention to tfie time - place unity principle. This IHterary viewpoint has influenced the music as well: The forms like sonata and fugue that the classicism couldn't do without have been left aside and me wish of `creating verses with notes` which came out in the process of improvisation, has come to the fore. Franz Liszt which is one of the most important representatives of this concept has seen in almost every occasion, the works of art of great poets and writers of his era as a source of inspiration for his program musics.vra `The vale of Obermann` is such a work. The section named `Ranz- des-vaches1' öf Senancoyfs novel enfitfed `Obermaral` has been chosen as subject for it This is the most important piece of piano in Liszf s suite called `Travelling yeaFs - Swiss attKarf. lit this piece, the entesiasra© and tte elevation of the souls in 1he presence of the power and the beauty of the nature are described with sounds. Liszt, with this composition, has brought out searches in the fields of harmony and piano fcechiwcjues far fern his era. ANAHTAR KELİMELER : Romanticism, mysticism, litterature, nature, program.