Şizofrenili hastalarda depresif belirtilerin psikolojik değişkenlerle ilişkisi

Abstract

Giriş: Şizofrenide depresif belirtiler oldukça yaygındır. Bu belirtilerin, daha çok ilaç kullanımı, tedavi uyumsuzluğu, hastanede daha fazla yatış, işlevsellikte daha fazla bozulma ve yaşam kalitesinde kötüleşme ile ilişkili olduğuna dair kanıtlar bulunmaktadır. Şizofrenide depresyon gelişimini açıklamak üzere çeşitli ilişkili psikolojik faktörleri araştıran çalışmaların sayısı azdır ve bu çalışmalarda genellikle az sayıda faktör üzerinde durulmuştur. Amaç: Bu çalışmada, şizofrenili hastalarda bazı psikolojik faktörlerin depresyon açısından öngördürücülüğünü araştırmak amaçlanmıştır. Bu amaçla depresyon puanları yüksek ve düşük hastalar; pozitif ve negatif belirtiler, anksiyete, stresle başa çıkma tarzları, sosyal destek ve kontrol odağı türü açısından karşılaştırılmıştır. Yöntem: Şizofreni hastalarına Calgary Şizofrenide Depresyon Ölçeği ile belirlenen depresyonu olan (n=29) ve olmayan (n=31) iki grup Sosyodemografik Veri Formu, Pozitif ve Negatif Sendrom, Beck Anksiyete, Rotter'in İç-Dış Kontrol Odağı, Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek ve Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçekleri uygulanarak karşılaştırılmıştır. Bulgular: Depresyonu olan ve olmayan iki grup arasında sosyodemografik ve klinik özelliklerle sosyal destek puanları ve stresle başa çıkma tarzları açısından farklılık saptanmamıştır. Depresyonu olan ve olmayan gruplar arasında PANSS pozitif, negatif, genel psikopatoloji alt ölçekleri ve PANSS toplam puanları ile anksiyete puanları ve kontrol odağı inancı açısından istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulunmuştur. Sonuç: Bu çalışma, şizofrenili hastalarda negatif, pozitif ve genel psikopatolojik belirti düzeylerinin yüksekliği, dış kontrol odağı ve yüksek anksiyete puanlarının depresyon için öngördürücü olabileceğini göstermiştir. Benzer ya da farklı psikolojik faktörleri daha geniş hasta gruplarında inceleyecek çalışmalar, etkili olabilecek faktörleri erken dönemde saptamak ve müdahale etmek yoluyla morbiditeyi ve hatta neden olduğu yüksek intihar riski nedeniyle mortaliteyi azaltmak imkanı sağlayabilir.

Introduction: Depressive symptoms are very common in schizophrenia. There are evidences that these symptoms are associated with more drug use, treatment incompliance, more hospitalization, greater impairment of functionality, and deterioration in quality of life. The number of studies investigating related psychological factors is scarce and these studies usually focus on a small number of factors. Objective: In this study, we aimed to investigate the predictability of some psychological factors on depression in patients with schizophrenia. For this purpose, patients with high and low depression scores were compared to positive and negative symptoms, anxiety, stress coping styles, social support and locus of control. Method: The two groups, with (n=29) and without (n=31) depression, determined by the Calgary Depression Scale in Schizophrenia were compared. Results: There were no differences between the two groups, with and without depression, in terms of sociodemographic and clinical characteristics, social support scores, and coping styles. Statistically significant differences were found between the groups, with and without depression, in terms of PANSS positive, negative, general psychopathology subscales, PANSS total scores, anxiety scores and locus of control. Conclusion: This study showed that high levels of negative, positive and general psychopathological symptoms, external locus of control, and high anxiety scores may be predictive of depression in patients with schizophrenia. Studies that examine similar or different psychological factors in larger patient groups may provide the opportunity to reduce morbidity and mortality due to the high risk of suicide caused by early detecting and interfering with the factors that may be effective.