Obsesif kompulsif bozukluğu olan çocuk ve ergenlerde benlik saygısı ve disosiyatif yaşantılar ilişkisinin sağlıklı kontrollerle karşılaştırılması

Abstract

Amaç: OKB'li çocuk ve ergenlerde benlik saygısı, disosiyatif yaşantıları ve obsesif inanışları sağlıklı kontrollerle karşılaştırılarak OKB'ye özgün süreçlerin anlaşılmasına katkıda bulunmaktır.Gereç ve Yöntem: Çalışma 11-17 yaş arası 51 sağlıklı kontrol ve 41 OKB'li katılımcı ile Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Hastanesinde yürütülmüştür. Tüm katılımcılardan yazılı aydınlatılmış onam alınmıştır. DSM-5'e göre OKB tanısı alan çocuk ve ergenler klinisyen tarafından Okul Çağı Çocukları için Duygulanım Bozuklukları ve Şizofreni Görüşme Çizelgesi-Şimdi ve Yaşam Boyu Versiyonu –Türkçe Uyarlaması (ÇDŞG-ŞY-DSM-5-T) ile değerlendirilerek OKB ve eştanılar bulunmuş ve klinisyen tarafından uygulanan Çocuklar İçin Yale-Brown Obsesyon-Kompulsiyon Ölçeği (ÇY-BOKÖ) ile OKB şiddeti ve belirti türleri belirlenmiştir. Tüm katılımcıların ebeveynleri Sosyodemografik Veri Formu'nu doldururken çalışmaya dahil edilen tüm çocuk ve ergenlere Çocuklar için Anksiyete ve Depresyon Ölçeği-Yenilenmiş (ÇADÖ-Y), Coopersmith Benlik Saygısı Envanteri (CBSE), Ergen Disosiyatif Yaşantılar Ölçeği (EDYÖ) ve Obsesif İnanışlar Ölçeği – Çocuk Formu (OİÖ-ÇF) ölçekleri uygulanmıştır. Veriler SPSS 23.0 paket programı kullanılarak analiz edilmiştir.Bulgular: Çocuk ve ergen grubunda OKB'li hastaların genel benlik saygılarının kontrol grubuna göre belirgin ve anlamlı derecede düşük olduğu (p = 0.002) anne psikopatolojisinin OKB için önemli bir risk faktörü olduğu bulunmuştur (OR= 53.267, 95% CI = 1.387-2045.790, p = 0.033). Genel benlik saygısının düşük olmasının OKB için anlamlı derecede önemli bir yordayıcı olduğu (Risk oranı= 0.847, 95% CI = 0.740-0.970) görülmüştür. Bunun yanında disosiyatif yaşantıların fazla olması obsesyonların (F(1, 39) = 11.140, p = 0.002) ve kompulsiyonların şiddetinin yüksek oluşunu anlamlı düzeyde açıklamıştır (F(1,39) = 10.876, p = 0.002). Ek olarak baba yaşının düşük olmasının obsesyon şiddetini öngördürdüğü bulunmuştur (β = -0.349, t= -2.590, p = 0.014). Genel benlik saygısının ÇK-BOKÖ toplam şiddet puanı (r=-0.370, p = 0.17), OİÖ-ÇF toplam puanı (r=-0.512, p, 0.000) ve EDYÖ toplam puanı (r = -0.588, p = 0.000) ile negatif ve anlamlı bir ilişkisi olduğu görülmüştür. ÇY-BOKÖ skorları ile OİÖ-ÇF (r=0.398, p = 0.000) ve EDYÖ toplam skorları (r=0.440, p = 0.04) arasında ise anlamlı pozitif bir korelasyon bulunmuştur. OİÖ-ÇF skorları ile EDYÖ skorları (r=0.374, p = 0.000) arasında da pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Son olarak EDYÖ toplam skoru ile genel benlik saygısı arasında pozitif yönlü anlamlı bir ilişki saptanmıştır (r=-0.588, p = 0.000). Sonuç: Bu çalışma çocuk ve ergen OKB'sinde benlik saygısı, disosiyatif yaşantılar ve obsesif inanışlar ilişkisi inceleyen ilk çalışmadır. Çalışma, benlik saygısı ve disosiyatif yaşantıların OKB için önemini ortaya koymakta ve özellikle OKB'nin bilişsel kuramını destekleyen kanıtlar sunmaktadır. OKB tedavisinde disosiyasyon gibi hastalığın şiddetini etkileyen ve modifiye edilebilir faktörler dikkate alınmalı ve hastaların tedavi ihtiyaçlarını belirlerken bu faktörler göz önünde bulundurulmalıdır. Anahtar Kelimeler: OKB, benlik saygısı, disosiyasyon, obsesif inanışlar, bilişsel kuram

Aim: We aim to contribute to understanding specific processes of pediatric OCD by comparing juveniles with OCD and healthy control group in terms of self-esteem, dissociative experiences and obsessive beliefs.Material and Method: The study took place in Cerrahpasa Medicine Faculty Hospital with 51 healthy control group and 41 juveniles with OCD between 11-17 ages. All volunteered participants signed informed consent. DSM-5 diagnosed patients with OCD were further applied Schedule for Affective Disorders and Schizophrenia for School-Age Children-Present and Lifetime Version, DSM-5 Turkish Adaptation by a clinician for diagnostic validation and screening comorbidities. The clinician also administered the Children's Yale-Brown Obsessive-Compulsive Scale to evaluate symptom severity and checklist. Parents filled Sociodemographic Form which includes demographics and clinical data. Revised Children's Anxiety and Depression Scale (RCADS), Obsessional Beliefs Questionnaire–Child Version (OBQ-CV), Adolescent Dissociative Experiences Scale (ADES), Coopersmith Self-esteem Inventory (CSEI) were applied to all participants. Data analyzed with SPSS 23.0. Results: The general self-esteem of OCD patients was significantly and significantly lower in children and adolescents than in the control group (p = 0.002). Maternal psychopathology was found to be an important risk factor for OCD (OR = 53.267, 95% CI = 1.387-2045.790, p = 0.033). Low general self-esteem was a significant predictor of OCD (risk ratio = 0.847, 95% CI = 0.740-0.970). In addition, the high level of dissociative experiences explained the high severity of obsessions (F (1, 39) = 11.140, p = 0.002) and compulsions (F (1,39) = 10.876, p = 0.002). Low father age predicted the severity of obsession (β = -0.349, t = -2.590, p = 0.014). There was a negative and significant relationship with the overall self-esteem scores and the total severity score of OCD (r = -0.370, p, 0.17), the total score of obsessive beliefs scores (r = -0.512, p = 0.000) and the total scores of the dissociative experiences (r = -0.588, p = 0.000). A significant positive correlation was found between the CY-BOCS scores and the OBQ-CV scores (r = 0.398, p = 0.000) and the total scores of the ADES (r = 0.440, p = 0.04). A significant positive correlation was also found between the OBQ-CV scores and the ADES scores (r = 0.374, p = 0.000). Finally, a significant positive correlation was found between the total score of the ADES and general self-esteem (r = -0.588, p = 0.000). Conclusion: This study is the first to investigate the relationship between self-esteem, dissociative experiences and obsessive beliefs in children and adolescents with OCD. The study demonstrates the importance of self-esteem and dissociative experiences for OCD and provides evidence supporting the cognitive theory of OCD in particular. Modifiable factors affecting the severity of the disease, such as dissociation, should be considered in the treatment of OCD and these factors should be taken into consideration when determining the treatment needs of the patients.Keywords: juvenile OCD, self-esteem, dissociation, obsessive beliefs, cognitive theory