Liszt`in I. Weimar Dönemi`nde sonat formunda gerçekleştirdiği devrim: Si Minör Sonat

Abstract

Franz Liszt'in Si Minör Sonatı Beethoven'in 32 Piyano Sonatı'ndan sonra müzik tarihi ve piyano edebiyatında bu form açısından ele alındığında atılan en büyük adımdır: Sonat Allegrosu'nun ve Bölümler'in yerini Leitmotif'lerin yönlendirdiği kesitsel ve döngüsel bir yapı almıştır. Liszt'i çok etkileyen Faust 1 (Goethe), içerdiği karakterlerle eseri klavye üzerinde bir senfonik şiir biçemine döndürmesi hususunda besteciye ilham kaynağı olmuştur. Si Minör Sonat'a Macar Gamları'ndan (Giriş ve Bitiş'teki makamsal kullanım) çok tonluluğa dek pek çok yeni arayış egemendir. Besteci, otoportresi ile saf müzikte gerçekleştirmek istediği form yeniliğini mükemmel bir şekilde sentezleştirmeyi başarmıştır. Piyano virtüozitesi açısından Liszt'in tüm özelliklerini içeren Sonat, yine de bir gösteriye yönelik başyapıt gibi nitelendirilmemelidir. Eser yorumlanırken içerdiği felsefi ve müzikal değerler ön planda olmalıdır. Si Minör Sonat, Faust ve Dante Senfoniler ile birlikte Franz Liszt'in en önemli eserlerinden biri olarak nitelendirilir.ANAHTAR KELİMELER: Sonat, Senfonik Şiir, Faust, Leitmotif, Piyano Virtüozitesi

B-Minor Sonata of Franz Liszt is one of the most important steps taken after 32 Piano Sonatas of Beethoven when considered with respect to musical history and piano literature. Sonata Allegro and Movements are transformed into a sectional and cyclical form driven by Leitmotives. Liszt was tremendously amazed about Faust 1 (Goethe), thus it's characters inspired the composer in transforming the piece into a symphonic poem on keyboard. Numerous new pursuits prevail in B-Minor Sonata from Hungarian Scales (maqams at both of Introduction and Coda) to polytonality. The composer managed to create an excellent synthesis of his self-portrait and form innovation he desired to make in instrumental music. Nevertheless, the Sonata containing all characteristics of Liszt in terms of piano virtuosity should not be considered as a master piece composed with show purposes. Philosophic and musical value should be given priority while its interpretation.B-Minor Sonata, as well as Faust and Dante Symphonies is considered as one of the most important works of Franz Liszt. KEYWORDS: Sonata, Symphonic Poem, Faust, Leitmotive, Piano Virtuosity.