Kanser hastalarında yas belirti ve distres düzeyinin hasta aktiflik düzeyi ile ilişkisinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırma, meme kanseri hastalarının yas belirti ve distres düzeylerinin hasta aktiflik düzeyi ile ilişkisini incelemek amacıyla tanımlayıcı ve ilişki arayıcı desende gerçekleştirildi.İstanbul ilinde bulunan bir devlet üniversitesine bağlı iki tıp fakültesi hastanesinin genel cerrahi meme servislerinde tedavi gören 120 meme kanseri hastası araştırmanın örneklemini oluşturdu. Veriler; Bilgi Formu, Uzamış Yas Bozukluğu Ölçeği, Distres Termometresi ve Hasta Aktiflik Düzeyi Ölçüm Aracı kullanılarak toplandı. Veri analizinde; tanımlayıcı istatistiksel testler, pearson korelasyon analizi ve multiple regresyon analizi kullanıldı.Hastaların yaş ortalamasının 53,59±11,63 olduğu belirlendi. Hastaların hasta aktiflik düzey puan ortalamalarının 59,15±9,93 olduğu, %7,5'inin aktiflik düzeyinin; 1. düzey, %32.5'inin 2. düzey, %48,3'ünün 3. düzey, %11,7'sinin 4. düzey olduğu belirlendi. Hastaların yas belirti düzeyi puan ortalamalarının 23,98±8,87, distres düzeyi puan ortalamalarının 4,12±3,03 olduğu belirlendi. Hastaların yas belirti düzeyi ile distres düzeyi arasında pozitif yönde; yas belirti düzeyi ile hasta aktiflik düzeyi arasında negatif yönde; distres düzeyi ile hasta aktiflik düzeyi arasında negatif yönde anlamlı ilişki olduğu belirlendi. Hastaların yas belirti ve distres düzeyinin hasta aktiflik düzeyine etkisine yönelik yapılan regresyon analizinde anlamlı ilişki bulundu (F=4,284, p=0,016). Yas belirti düzeyindeki bir kat artışın hasta aktiflik düzeyinde 0,2 kat azalmaya (B= -0,219), distres düzeyindeki bir kat artışın hasta aktiflik düzeyinde 0,4 kat azalmaya neden olduğu (B= -0,409) belirlendi.Sonuç olarak, meme kanseri hastalarında yas belirti ve distres düzeyi arttıkça hasta aktiflik düzeyi azalmaktadır. Hemşireler hastaların yas belirti ve distres düzeylerini azaltacak uygulamalarla hasta aktiflik düzeyini yükseltebilir ve böylece hastanın bakım sürecinde aktif olmasını sağlayabilirler.

The study was carried out in descriptive design in order to investigate the relationship among grief level, distress level and patient activation level of breast cancer patients. A total of 120 patients with breast cancer who were treated at the general surgical breast services of two medical faculty hospitals in Istanbul were the sample of the study. Datum were collected with the use of Patient Information Form, Prolonged Grief Disorder Scale, Distress Thermometer and Patient Activation Measure. In datum analysis; descriptive statistical tests, Pearson correlation analysis and multiple regression analysis were used.It was determined the average age of patients is 53.59±11.63. The average of the patient activation level score determined as 59.15±9.93. The patient activation levels determined as 7.5% of the patients had first level of activation, 32.5% of the patients had second level of activation, 48.3% of the patients had third level of activation and 11.4% of the patients had fourth level of the activation. The average of the grief symptom level score determined as 23.98±8.87. The average of the score of distress thermometer determined as 4.12±3.03. It was found that there is a positive correlation between symptom grief level and distress level of the patients. It was found that there is a negative correlation between the symptom grief level of the patients and the patient activation level. It was found that there is a negative correlation between distress level of the patients and patient activation level.As a result, the patient activation level decreases as grief and distress levels increase. Nurses can improve the patient activation levels with interventions which can reduce the grief and distress levels, and thus they can provide the patient to be more active in the care process.