Total larenjektomi olan hastalarda yaşam kalitesinin değerlendirilmesi

Abstract

Larenks kanseri tedavisinde kemoterapi, radyoterapi veya larenjektomi uygulanır. Erken evrede parsiyel larenjektomi yapılarak larenks kısmen korunurken, ileri evrede larenksin tüm yapılarının alındığı total larenjektomi cerrahisi yapılmaktadır. Total larenjektomi ile hasta konuşmasını yitirmekte ve buna bağlı olarak yaşam kaliteleri değişmektedir. Yaşam kalite ölçekleri hastanın genel sağlık durumunu, psikolojisini ve sosyal ilişkilerini en iyi belirleyen değerlendirmelerdir. Bu çalışmada da total larenjektomi olan hastaların iyileşme süreçlerinin daha verimli olabilmesi için Dünya Sağlık Örgütü Yaşam Kalite Ölçeği (WHOQOL-BREF) ve Türkçe FACT-H&N (Functional Assessment of Cancer Therapy) anket formları kullanılarak yaşam kaliteleri incelenmiştir.Çalışmamıza 48-78 yaşları arasında toplam 55 hasta dahil edilmiştir. Katılımcılara, FACT-H&N ve WHOQOL-BREF ölçekleri doldurulmuştur. Elde edilen bulgular doğrultusunda, ses ve konuşma gelişimi olanlar ve olmayanlar arasında. Alanlarında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur. Cerrahi sonrası geçen süre 2 yıl altı ve 2 yıl üstü olarak karşılaştırıldığında alanlarında istatistiksel anlamlılık bulunmuştur. Bu çalışmanın sonucunda yaşam kalite değerlendirmelerinin kliniklerde rutin olarak uygulanması önerilmektedir. Total larenjektomi hastalarının ses yönetimini ve rehabilitasyonunu desteklemek için, hastaların psikolojik durumları da dikkate alınarak, ses ve konuşma terapisinin önemi konusunda öneri ve destek verilmelidir.

Chemotherapy, radiotherapy or laryngectomy is used for laryngeal cancer treatment. In the early stage, partial laryngectomy is performed and the larynx is partially preserved. In the advanced stage, total laryngectomy surgery, which removes all parts of larynx is performed.With total laryngectomy, the patient loses his or her speech and accordingly the quality of life changes. Quality of life scales are the best assessments of the patient's general health status, psychology and social relations.In this study, the quality of life of the patients with total laryngectomy was investigated by using the World Health Organization Life Quality Scale (WHOQOL-BREF) and Turkish FACT-H&N (Functional Assessment of Cancer Therapy) questionnaire forms in order to provide more efficient healing process. A total of 55 patients between the ages of 48-78 were included in our study. FACT-H&N and WHOQOL-BREF scales were completed by patients.According to the findings, a statistically significant difference was found in the emotional, ENT, activity and physical health areas between the ones with and without voice and speech development. When the time after surgery was compared with 2 years and 2 years above, statistical significance was found in the emotional areas.As a result of this study, it is recommended that life quality assessments should be routinely applied in clinics. To support the voice management and rehabilitation of patients with total laryngectomy, advice and support should be given on the importance of voice and speech therapy, taking into account the psychological conditions of the patients.