Öğrenme güçlüğü olan ve olmayan öğrencilerin fonolojik farkındalık, hızlı-otomatik isimlendirme ve çalışma belleği performanslarının incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada özgül öğrenme güçlüğü olan ve olmayan öğrencilerin sözcük okuma, fonolojik farkındalık, hızlı otomatik isimlendirme ve çalışma belleği performansları karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Çalışmaya özgül öğrenme güçlüğü tanısı olan 20 ve bunlarla yaş, sınıf düzeyi ve cinsiyete göre eşleştirilmiş normal okuma başarısına sahip 20 öğrenci katılmıştır. Öğrencilerin anlamlı ve anlamsız sözcük okuma performansları Kelime Okuma Bilgisi Testi (Turkish Word Reading Test), fonolojik farkındalık becerileri Türkçe Fonolojik Farkındalık Testi, hızlı-otomatik isimlendirme performansları Hızlı İsimlendirme Testi ve çalışma belleği performansları Çalışma Belleği Ölçeği ile değerlendirilmiştir. Gruplar arası puan farklılıklarının incelenmesi için grupların normal dağılım gösterdiği değişkenlerde bağımsız örneklemler için T Testi, normal dağılım göstermediği değişkenlerde ilişkisiz örneklemler için Mann Whitney U testi kullanılmıştır. Gruplar arası farklılıklar için etki büyüklükleri hesaplanmıştır. Ayrıca değişkenler arası ilişkiler incelenmiş, sözcük okumayı yordayan değişkenlerin belirlenmesi için hiyerarşik regresyon analizi yapılmıştır.Sonuçlar özgül öğrenme güçlüğü olan öğrencilerin tüm değişkenlerde akranlarından daha düşük performans sergilediklerini göstermiştir. Gruplar arası farklılaşmanın en büyük olduğu değişkenler fonolojik farkındalık, fonolojik bellek, fonolojik kısa süreli bellek ve rakam isimlendirme hızı olmuştur. Değişkenler arasındaki ilişkiler incelendiğinde hem anlamlı hem de anlamsız sözcük okuma ile en ilişkili olan becerilerin fonolojik farkındalık, rakam isimlendime hızı ve fonolojik kısa süreli bellek olduğu görülmüştür. Yapılan hiyerarşik regresyon analizi sonuçları da sözcük okumanın en güçlü yordayıcısının fonolojik farkındalık olduğunu ve sonrasında hızlı-otomatik isimlendirmenin geldiğini göstermiştir. Fonolojik kısa süreli bellek ise sözcük okuma becerilerinin anlamlı bir yordayıcısı olmamıştır.Bulgular alanyazın doğrultusunda tartışılmış, uygulamaya ve ileride yapılacak araştırmalara yönelik öneriler sunulmuştur.

In this study, word reading, phonological awareness, rapid automatic naming and working memory performances of the students with and without specific learning difficulties were examined comparatively. The study included 20 students with specific learning disabilities. In addition, 20 students with normal reading achievement matched by age, grade level and gender were included.Students' word and non-word reading performances were evaluated with Turkish Word Reading Test, phonological awareness skills were evaluated by Turkish Phonological Awareness Test and rapid-automatic naming performances were evaluated by Rapid Naming Test and working memory performances were evaluated by Working Memory Scale. In order to examine the differences between the groups, Independent Samples T test was applied in the variables in which the groups were normally distributed, and the Independent Samples Mann Whitney U test was used. The effect sizes were calculated for the differences between the groups. Moreover, the relationships between the variables were examined and hierarchical regression analysis was performed to determine the predictors of word reading.The results showed that students with specific learning difficulties exhibited lower performance in all variables than their peers. The variables with the highest difference between the groups are phonological awareness, phonological memory, phonological short term memory and object naming speed. When the relationships between the variables are examined, it is seen that the skills which are most related with both Word and non-word reading are phonological awareness, object naming speed and phonological short term memory. The results of the hierarchical regression analysis showed that the strongest predictor of word reading was phonological awareness, followed by rapid-automatic naming. Phonological short-term memory was not a significant predictor of word reading skills.The findings were discussed in the light of the literature, and suggestions for future research and implementation were presented.