Kentsel açık alanların geliştirilmesi ve kalite kriterleri üzerine araştırmalar: Eskişehir örneği

Abstract

Kentsel açık ve yeşil alanlar; kentte yaşayanlara fiziksel, sosyal ve psikolojik, kente ise ekolojik ve ekonomik olarak fayda sağlamaktadırlar. Kentsel açık ve yeşil alanların kent içerisindeki bu fonksiyonlarını yerine getirebilmeleri için; proje aşamasında olan açık ve yeşil alanların nicel ve nitel anlamda kaliteli mekanlar olarak tasarlanması veya mevcut açık ve yeşil alanların nicel ve nitel yönden iyileştirilmesi gerekmektedir. Yapılmış olan bu tez çalışmasında, Eskişehir'de bulunan ve kentin açık ve yeşil alan sistemi içerisinde geniş hacime sahip iki büyük kent parkı olan Kentpark ve Sazova Park örnek alanlar olarak seçilmiştir. Söz konusu iki parkın mekansal kalitelerini ölçmek amacıyla, yapılan literatür araştırması sonucu mekansal kalite kriterleri belirlenmiştir. Belirlenen kriterler bazında mekansal kalitenin tespiti için; bu kriterler çevresinde şekillenen sorulardan oluşan ve mekanı değerlendiren; alanı inceleyen gözlemci için, Alan Fiziksel Değerlendirme Formu ve park kullanıcılarına uygulanmak üzere anket formu oluşturulmuştur. Alan Fiziksel Değerlendirme Formu her park için birer adet uygulanmıştır. 43 sorudan oluşan anketler ise Kentpark için 400, Sazova Park için 400 katılımcıya uygulanmıştır. Anketlerin analizi için, SPSS programında frekans ve ki kare analizi yöntemi kullanılmıştır. Elde edilen bulgular tartışılarak parklara dair öneriler getirilmiştir. Çalışmanın sonucunda Eskişehir ilinin kişi başına düşen yeşil alan miktarının 13 m2 olduğu ve örnek alanlar olan Kentpark ve Sazova Park'ın nitelik ve nicelik yönünden tatminkar değerlere sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Urban open and green spaces provide physical, social and psychological benefits to the citizens and also ecological and economical benefits to the city. Urban open and green spaces at the project phase should be designed as qualified areas or present urban open and green spaces should be reclaimed in terms of quantitative and qualitative.In this study, Kentpark and Sazova Park which are two parks in Eskişehir have been chosen as case area. After literature review, quality criterias were determinated the purpose of spatial qualities of the two parks. Survey form and Space Assesment Form were created based on determinated quality criterias for examining spatial quality. Survey Form was developed for the users of the parks and Space Assesment Form was developed for the observer. The questions on Space Assestment Form were responded by the observer as a result of examining Kentpark and Sazova Park. Survey Form that consists of 43 questions was responded by 400 participants for Kentpark and 400 participants for Sazova Park. Frequency and Chi-square analysis method on SPSS was used for analysis of surveys. The results obtained was discussed and offer suggestions with regard to the parks. The result of this study indicate that Eskişehir has 13 m2 green space per person and Kentpark and Sazova Park are qualified parks in terms of quantitative and qualitative.