Fen bilimleri öğretmen adaylarının fizik öğrenmelerine yönelikmotivasyon ölçeğinin geliştirilmesi

Abstract

Çalışmanın amacı, fen bilimleri öğretmen adaylarının fizik öğrenmelerineyönelik motivasyon düzeylerini belirlemek için geçerli ve güvenilir bir ölçekgeliştirmektir. Bu amaç doğrultusunda Öz-Belirleme Teorisi kapsamında alanyazıntaraması yapılarak kavramsal çerçeveye uygun 115 maddeden oluşan bir maddehavuzu oluşturulmuştur. Bu maddeler iki ölçme uzmanı, iki fizik eğitimcisi uzmanıve bir dil uzmanının görüşleri alınarak değerlendirilmiştir. Uzman görüşleridoğrultusundan 74 maddeye inen ölçek ilk halini alarak Türkiye genelinde altı farklıüniversitede öğrenim gören 631 fen bilgisi öğretmen adayına uygulanmıştır. Eldeedilen verilerle ölçeğin geçerlik ve güvenirlik çalışmaları gerçekleştirilmiştir.Ölçeğin yapı geçerliği için SPSS 21.0 programı kullanılarak açımlayıcı faktöranalizi, LISREL 8.71 programı kullanılarak doğrulayıcı faktör analizi çalışmalarıyapılmıştır. Yapılan geçerlik analizleri sonucunda ölçeğin 22 maddeden oluşan üçfaktörlü yapıya sahip olduğu tespit edilmiştir. Faktörlerin açıkladığı toplamvaryansın % 53.448 olduğu ve maddelerin bulundukları faktördeki yük değerlerinin.555 ve .821 arasında değiştiği görülmüştür. Ölçeğin doğrulayıcı faktör analizisonuçlarının, açımlayıcı faktör analizi sonucunda elde edilen yapıyı desteklediği veuyum indekslerinin mükemmel ya da kabul edilebilir düzeyde olduğu görülmüştür.Ölçeğin güvenirliği için Cronbach alfa iç tutarlık katsayısı incelenmiş, test-tekrar testuygulaması gerçekleştirilmiş; madde ayırt ediciliği için ise alt-üst grup analizigerçekleştirilmiştir. Güvenirlik analizi sonucu ölçeğin Cronbach alfa değerinin .911olduğu; birinci alt faktör olan Öz-yeterlik için .899, ikinci alt faktörü olan TakdirÖdüliçin .832 ve üçüncü alt faktör olan Fizik Öğrenmenin Değeri için .802 olduğutespit edilmiştir. Test-tekrar test güvenirliği analizleri doğrultusunda her ikiuygulama için ölçeğin ve alt faktörlerin puanları arasında pozitif bir ilişki olduğubelirlenmiştir. Çalışma sonunda elde edilen bulgular, fen bilgisi öğretmen adaylarınınfizik öğrenmeye yönelik motivasyon düzeylerini belirlemek amacıyla geliştirilenFizik Öğrenmeye Yönelik Motivasyon Ölçeği (FÖYMÖ)'nin geçerli ve güvenilir birölçme aracı olarak kullanılabileceğini göstermektedir.

The aim of the study is to develop a valid and reliable scale to measurepreservice science teachers' motivation levels in physics courses. For this purpose, atfirst step an item pool was formed based on Self-Determination Theory and literaturereview. 115 item was written in accordance with conceptual framework for itempool. Thereafter, for the validity of these items two measurement experts, twophysics educator experts and a language expert were consulted. The first form of thescale which consisted of 74 items was created in the direction of the experts'opinions. After that the scale was applied to 631 preservice science teachers in sixdifferent university of Turkey. Data from preservices students were analyzed forconstruct validity of scale by SPSS 21.0 and LISREL 8.71. The exploratory factoranalysis (EFA) and confirmatory factor analysis (CFA) was applied to test thevalidity of scale. EFA results show that the scale consists of 22 items which aregrouped under three factors which are Self-Efficacy, Appreciation-Reward and Valueof Learning Physics. EFA results also indicate that the total variance explained bythe factors is 53.448% with factor loading varying from .555 to .821. After EFAAccording to the results of confirmatory factor analysis, the goodness of the indexwere acceptable. Therefore two structure of the scale were found well-matched afterEFA and CFA analysis. For the reliability of the scale, Cronbach alpha coefficientwas calculated and test-retest was applied. As a result of the reliability analysis, theCronbach alpha coefficient of the scale was calculated to be .911. Also Cronbach'salpha coefficient was found to be .899 for Self-Efficacy, to be .832 for Appreciation-Reward, to be .802 for Value of Learning Physics. Test-retest results also indicatedthat there was positive correlation between two applications. At the end of the studythe findings show that the Motivation Scale Towards Physics Learning (MSTPL),which was developed in order to measure the motivation levels of preservice scienceteacher for physics learning, can be used as a valid and reliable scale.