Ortaokul yöneticileri ve öğretmenlerinin ders denetimine ilişkin görüşleri

Abstract

Bu araştırmanın genel amacı ortaokul yöneticileri ve öğretmenlerinin ders denetimine ilişkin görüşlerini belirlemektir. Bu amaç doğrultusunda ders denetimlerinin öğretmenlerin mesleki gelişimine ve öğretimsel faaliyetlere katkısı, ders denetimi faaliyetinin aksayan yönleri ve bu faaliyetin daha etkili hale getirilmesi için ortaya konulabilecek öneriler konusundaki katılımcıların görüşlerinin belirlenmesi hedeflenmiştir. Araştırma kapsamında öncelikle alanyazın taranarak denetimin, eğitimde denetimin ve ders denetiminin kuramsal ve tarihsel boyutları ortaya konulmuştur. Araştırma betimsel tarama modelinde bir araştırmadır. Araştırmada nitel araştırma yöntemleri arasında yer alan olgubilim (fenomenoloji) deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Tekirdağ ili Çerkezköy ilçesindeki devlet ortaokullarında görev yapan ders denetimi geçirmiş 30 öğretmen ve ders denetimi yapmış 10 okul yöneticisi oluşturmaktadır. Araştırmada verilerin toplanması amacıyla yarı yapılandırılmış görüşme formları kullanılmıştır. Yapılan görüşmelerde katılımcıların izni ile ses kaydı alınmış ardından kayıtlar deşifre edilmiştir. Elde edilen veriler betimsel analiz ve içerik analizi yöntemleri ile analiz edilmiştir. Analiz edilen veriler doğrultusunda kodlar ve alt temalar belirlenerek temalar oluşuturulmuştur. Yapılan analizlerin neticesinde okul yöneticilerinin ders denetimlerinde en fazla öğretim süreçlerine dikkat ettiği, öğretmenlere rehberlik şeklinde geibildirim sağladıkları, ders denetimlerinin amacının eksikleri giderme ve iyileştirme olduğu araştırmanın bulguları arasında olduğu görülmüştür. Ders denetimi sürecinde amaç, dikkat edilenler ve geribildirim konusunda öğretmenlerin müdürlerden farklı düşündükleri görülmüştür. Ders denetimlerinin aksayan yönleri değerledirildiğinde okul yöneticilerine göre yalnızca denetçi ve uygulamanın standartlık boyutları ortaya çıkarken, öğretmenlere göre denetimlerde planlılığın, sürekliliğin, standartların olmadığı ve okul yöneticilerinin denetim konusunda yetersiz kaldıkları dolayısıyla bu eksikliklerin uygulamanın etkililiğini düşürdüğü bulgusuna ulaşılmıştır. Alternatif bir ders denetimi konusundaki bulgular değerlendirildiğinde denetçilerin alanında uzman olması gerektiği, çoklu veri kaynağına dayalı bir öğretmen değerlendirme modeli geliştirilebileceği, ve denetimlerin belirli aralıklara sürekli olarak yapılması gerektiği sonuçları ortaya çıkmıştır.

The general objective of this study is to determine the views of secondary school teachers and administrators on course supervision. Within the scope of this objective, it was aimed to determine the the views of participants about the contribution of course supervisions to teachers' proffesional development and instructional activities, the hitches occured during the process and suggestions to make the process more effective.Within the research, theoretical and historical dimensions of supervision in education were revealed by reviewing the literature first of all. The study is a descriptive scanning study. Phenomenological research design that is among qualitative research methods was used in the study. Participants consisted of 30 teachers who had a course supervision and 10 school administrators who conducted a course supervision, working in state schools in Çerkezköy district of Tekirdağ province. Semi-structured interview questionnaires were used to collect data in the research. By permission of the participants, their speech was recorded in the interviews and it was transcribed into writing. Data collected were analyzed with descriptive analysis and content analysis techniques. Within the scope of data analyzed, themes were created by determining the codes and subthemes.In the consequence of analyses performed it was seen that school administrators' paying attention to teaching processes the most in course supervisions, their prodiving feedback teachers as guidance and the fact that the aim of course supervisions is to compensate faults and remediation were among the findings. It was seen that the teachers dissented from administrators about aim, things paid attention and feedback in the course supervision process. While only the inspector and standardization dimensions arised when the failing sides of course supervisions were evaluated, it was concluded that there is lack of arrangements, sustainability and standarts; and administrators' being inadequate for course supervisions decreases the effectiveness of course supervisions according to teachers. When the findings about an alternative course supervision were evaluated, the facts that the inspectors must be experts in their fields, that a teacher evaluation system that is based on multiple data resources and that the course supervisions must be conducted constantly at intervals were found.