İmam hatip liselerinde görev yapan öğretmenlerin örgütsel kimlik algıları ile örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişki (İstanbul örneği)

Abstract

Bu araştırmanın amacı, imam hatip liselerinde görev yapan öğretmenlerinörgütsel kimlik algıları ile örgütsel bağlılık düzeyleri arasındaki ilişkiyi incelemektir.Araştırma kapsamında öğretmenlerin kıdem, cinsiyet, meslek dersleri ve kültürdersleri alan değişkenlerinde örgütsel bağlılık düzeyleri ve örgütsel kimlik algılarıincelenmiştir. Araştırma, 2018-2019 eğitim-öğretim yılında İstanbul ilindeki imamhatip liselerinde görev yapan 226 kadın, 124 erkek olmak üzere 350 öğretmenleyürütülmüştür. Araştırmaya katılan öğretmenlere Kişisel Bilgi Formu, ÖrgütselBağlılık Ölçeği ve Örgütsel Kimlik Algısı Ölçeği uygulanmıştır. Araştırma sonucuelde edilen veriler; ilişkisiz örneklem t testi, Mann Whitney U testi, tek faktörlüvaryans analizi, Pearson Çarpım Moment Korelasyonu teknikleriyle çözümlenmiştir.Araştırma sonucunda öğretmenlerin örgütsel kimlik algılarının arttıkça örgütselbağlılık düzeylerinin de arttığı sonucuna varılmıştır. Ayrıca alanlar içinde de meslekdersleri öğretmenlerinin ve kültür dersi öğretmenlerinin örgütsel kimlik algıları veörgütsel bağlılık düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Cinsiyetdeğişkeninde örgütsel kimlik algısının ve örgütsel bağlılığın erkek ve kadınöğretmenlerde bir farklılık göstermediği sonucuna varılmıştır. İmam hatip liselerindeçalışan öğretmenleri meslek dersleri ve kültür dersleri olarak alanlarına göredeğerlendirildiğinde ise; örgütsel kimlik algısının meslek ve kültür dersi alanındacinsiyete göre bir farklılık göstermediği sonucuna varılırken; örgütsel bağlılıkta kültürdersi erkek öğretmenlerinin örgütsel bağlılık düzeylerinin kültür dersleri kadınöğretmenlerinkinden daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Meslek dersleri ve kültürdersleri öğretmenlerinin alanlarına göre örgütsel kimlik algıları incelendiğinde meslekdersleri öğretmenlerinin örgütsel kimlik düzeylerinin daha yüksek olduğu görülmüştür.Öte yandan yine alan değişkeni üzerinden öğretmenlerin örgütsel bağlılık düzeylerinebaktığımızda ise meslek dersleri öğretmenlerinin örgütsel bağlılık puanlarının kültürdersleri öğretmenlerinden anlamlı olarak daha yüksek olduğu görülmüştür. Araştırmabulgularına kıdem değişkeni üzerinden bakıldığında ise tüm öğretmenlerin örgütselkimlik algılarında ve örgütsel bağlılık düzeylerinde anlamlı bir farklılık tespitedilmemiştir. Araştırmanın bulgularından yola çıkarak son bölümde sonuçlartartışılmış ve sonraki araştırmalar için öneriler sunulmuştur.Anahtar Kelimeler: Örgütsel kimlik, örgütsel bağlılık, meslek dersleriöğretmeni, kültür dersleri öğretmeni, kıdem, cinsiyet

This research aims to investigate the relationship between organizationalidentity perception and organizational commitment of teachers working in imam hatiphigh schools. In the scope of research, teachers' organizational identity perceptionsand organizational commitment were investigated according to their length of service,sex and their being career teachers or branch teachers. This research was conductedwith 350 teachers, 226 of whom were women and 124 of whom were men, working inimam hatip high schools in the province of İstanbul in 2018-2019 academic year.Teachers were surveyed via `Personal Information Form`, `OrganizationalCommitment Scale` and `Organizational Identity Perception Scale`. The datagathered from the scales was analyzed statistical data via techniques of independentsamples t-test, Mann Whitney U test, one way analysis of variance, Pearson's ProductMoment Multiple Correlation. At the end of the research it was found that there is asignificant relationship between teachers' organizational identity perception andorganizational commitment. While teachers'organizational identity perception levelincreases, their organizational commitment level also increases. Besides, in terms ofteachers teaching fields, there is a significant relationship between organizatioanlidentity perception and organizational commitment of career teachers and branchteachers. It has been found that there is no significant difference in the organizationalidentity perception and organizational commitment of the teachers according to theirsex. On the orher hand when it is analyzed according to teaching fields, there is nosignificant difference in organizational identity perception among career and branchteachers according to their sex. But, male branch teachers have higher organizationalcommitment than female branch teachers. When it was analyzed in terms of teachersteaching field, career teachers have higher organizational commitment and higherorganizational identity perception than branch teachers. In terms of length of service,there is no significant differences in teachers' organizational identity perception andorganizatioanal commitment. The associated findings of research were discussed inthe last chapter and presented the suggestions for the future research.Key words: Organizational identity perception, organizational commitment,career teachers, branch teachers, length of service, sex.