Asetik asitin sulu çözeltilerinden sıvı membranlarla ayrılmasında membran faz etkisinin incelenmesi

Abstract

Karboksilik asit olan asetik asidin (etanoik asit, C 2 H 4 O 2 ) endüstride kullanımalanları çok geniş olup, endüstride fermantasyon yöntemiyle üretimi işlemin doğal olmasınedeniyle tercih sebebidir. Bu nedenle, üretilen asidin sulu fermantasyon ortamındanayrılmasının yanı sıra asetik asidin endüstrideki kullanımı sonunda oluşan seyreltik çözelti, yanürün veya atık suların saflaştırılması işlemi ekonomik açıdan büyük önem taşır. Bu çalışmada,asetik asidin sulu ortamdan ayrılmasında, klasik sıvı-sıvı ekstraksiyona alternatif olarak yığın(kütlesel) sıvı membranların kullanımı incelenmiştir. Karşılaştırma yapabilmek için ayrıcareaktif ekstraksiyon denemeleri de gerçekleştirilmiştir. Reaktif ekstraksiyon denemelerindereaktan olarak trioktilamin, çözücü olarak da 1-oktanol, etil nonanoat ve diizobutil ketonkullanılmıştır. Reaktif ekstraksiyon denemelerimde farklı reaktan konsantrasyonları ve farklıçözücülerin ayırma etkinliği üzerindeki etkileri incelenmiştir. Yığın (kütlesel) sıvı membrandenemelerinde ise sıyırma fazı türü ve konsantrasyonu ile farklı çözücü türlerinin ayırma işlemiüzerine etkileri incelenmiştir. Her iki yöntem için elde edilen sonuçlar karşılaştırılmıştır.

Acetic acid (ethanoic acid, C 2 H 4 O 2 ), which is carboxylic acid, producedby fermentation process is preferred and widely used in industry. Therefore, besides separatingthe produced acid from the aqueous fermentation medium, the process of purification of dilutesolution and wastewater formed after the use of acetic acid in the industry is of great economicimportance. In this study, the use of bulk (mass) liquid membranes as an alternative to classicalliquid-liquid extraction in the separation of acetic acid from aqueous media was investigated.For comparison the bulk (mass) liquid membrane result, reactive extraction of aqueous aceticacid was also investigated. In reactive extraction experiments, trioctylamine was used as thereactant, and 1-octanol, ethyl nonanoate, and diisobutyl ketone were used as solvent. The effectof different reactant concentration and different solvent on separation efficiency for reactiveextraction was investigated. In bulk (mass) liquid membrane experiments, the effects ofstripping phase type and concentration, and different solvent types on separation process wereexamined. Results of both processes were compared.