Samatya tarihsel merkezinin koruma ve yeniden düzenlenmesine ilişkin bir öneri

Abstract

V ÖZET Samatya tarihsel merkezinin dış mekanlarındaki özgün karakterinin tarihsel, fiziksel, sosyal yönü, yazılı kaynaklar ve çalışma alanında yapılan tespit ve gözlemlere dayanılarak araştırıldı. Bu araştırma sonunda hazırlanan tez üç bölümden oluşmaktadır. Öncelikle, bölge hakkında genel bilgi verilmiş ve araştırmanın amacı, kapsamı, yöntemi anlatılmıştır. İlk bölümde; fiziki tanım yer almıştır. Bölgenin İstanbul Metropolü içindeki yeri, konumu, topografyası, iklimi ve ulaşım olanakları açıklanmıştır. Samatya'nın tarihsel gelişimi; Bizans Öncesi, Bizans Dönemi, Osmanlı Dönemi ve Cumhuriyet Dönemi olarak dört aşamada ele alınmıştır. Samatya Tarihsel Merkezinin mekân oluşumu; analitik etüdün özünü oluşturan mekân analizi, yapı analizi, sokak analizi ile mekânı şekillendiren sosyo-ekonomik analiz olmak üzere dört bölümde incelenmiş ve tespitleri yapılmıştır. İkinci bölümde; anıtsal yapılar; dini-sosyal yapılar incelenmiş, bölgede özellik taşıyan bu oluşum, tüm detayları ile tanımlanmış ve belgelenmiştir. Sivil mimarlık örneği oluşturan konutlar; yapım tekniği, plan tipi, cephe özellikleri açısından incelenmiş, gruplanmıştır. Özgün yapılaşma sınırları içindeki sokak ve yapı analizleri sonuçlandırılmış ve mevcut sokak siluetleri ile planlar çizilmiştir. Çalışma Alanı içinde yer alan analitik etütlerin ve tespitlerin sonuçları, sentezi oluşturmuştur.VI Üçüncü bölümde; koruma yaklaşımı adı altında; üst plan kararlan, mer'i plan incelenerek, yeni yerleşme düzeni ve fonksiyonlar belirlenmiş, bölgede daha sonra yapılacak olan fiziksel oluşumda mimarı yönlendirecek olan ana elemanlar, bölge karakteri dikkate alınarak tanımlanmıştır. Sonuç bölümünde; öneri koruma planı kapsamında işlevsel, yönetsel ve ekonomik boyut ele alınarak nasıl uygulama yapılacağına yönelik irdelenerek yapılmıştır.

VII SUMMARY The original character on the outside of Samatya pecular town settlement, physical and social grole were researched with the observations which wee done on the side of the written sources and the workrop area The thesis wich was prepared at the end of this research contains three sections. At the first section, general information about the region was given, the aim of the details and the method were explained. In this section; physical definition has been given. The place of the region inside the Istanbul city, position, the topography on the form of paralel ridges through the Marmara Sea and the communication possibilities were explained. Historical development of Samatya was dealed with in the four stage which are before the ages of Byzantium, The Period of Byzantium, The Period of Ottoman Empire, The Period of Republic of Turkey. Revidencal formation of the settlement in Samatya, were researched under the tittle of residencal formation, structure analysis. At the second section; moniumental building; religious and social building were being reserched and defined. Houses which are example of sivil architecture were reserched and made group in the tittle of structure sytem, plan and elevation. Analyses of streets and buildingisinsive the original building limits has been finishet and existing street silhauettes, plans has been drawn. The resut of all this analysis are taked form of synthesis.VIII At the third section; under the title of `suggest protect plan`; upper plan decisions, comparet with current plan. New region, building and functions were maket clear. Main elements what if earns the region of offered new region and building order were defined. At the result section dimensions fonkcions economical and managent about this working of the aim of `Suggest Protect Plan` were explained.