Kıyı turizmi yatırımlarının mimari tasarımla ilişkisi ve tesis randımanı; bu randımanın artırılması üzerine bir yaklaşım: Thalassoterapi enstitüleri

Abstract

ÖZET `Kıyı Turizmi Yatırımlarının Mimari Tasarımla İlişkisi ve Tesis Randımanı; Bu Randımanın Artırılması Üzerine Bir Yaklaşım: Thalassoterapi Enstitüleri` konulu yüksek lisans tezim, yılın altı aylık periyodunu kapalı olarak geçiren kıyı konaklama tesislerinin rantabl çalışmasının en etkili yolunun, tarihte kıyı konaklama tesisinin orijinini teşkil eden thalassoterapi enstitüsü ile ilişkilendirilmesi olduğuna bağlayan, çağdaş yaklaşımlar ışığında ele alınmıştır. Teknolojinin hızla ilerlediği, ışık hızıyla düşünen yapay beyinlerin herşeyi yönlendirdiği, yeni fikirlerin çabuk eskidiği, yaratıcılığın en büyük fark olarak ortaya çıktığı böyle bir ortamda ticari anlamda tutunabilenler, bulunulan zaman diliminin en ötesini görüp, adımlarını bu doğrultuda atanlardır. Çünkü, yapılan yanlışın düzeltilmesi, çoğu kez yeni bir yatırımdan çok daha fazla süre ve kapital kaybına neden olmaktadır. Bu söylenenler, ticaretin her türlüsü için geçerlidir; tabii ki turizm için de... Gelirinin dörtte birini turizmden sağlayan, Akdeniz'in en yeni ve en vasıflı tesislerine sahip Türkiye, bazı sektörel sıkıntılar içindedir. Bu çalışmada incelenen, projelendirme aşamasında alman kararlarların tesislerin işletilmesine etkileridir. Çalışmanın amacı ise, mevcut tesisler ile bundan sonra projelendirilecek olan tesislerin kurgularının doğru kararlar üzerinde şekillendirilmesini sağlamaktır. - Çalışmanın birinci bölümünde, turizm kavramı ve turizmin tarihçesine detaylı olarak değinilmektedir. Çünkü amaç, mimarları turizmle ilgili klasik şartlanmalardan uzaklaştırmak, turizmin özünü tanıtmak, seyahat etme ve mekan değiştirme ihtiyacının temelini anlatmaktır. Bir anlamda amaç, mimara herşeyi yeniden irdeleme gereğini hissettirmektir. Yine birinci bölümde bahsedilen, turizmin Dünya ve Türkiye ekonomisindeki yeri konusu, turizm sektörünün gelecek yüzyılda ne derece önem kazanacağım ve alman her kararın ülkenin bu pazardaki yerini nasıl etkileyeceğini aktarmaktadır. Bunun paralelinde, Avrupa'da turizmin gelişim süreci ve Türkiye'nin turizm gerçeklerini ortaya koyan Turizm İstatistikleri incelenmektedir. Türk turizminin sürdürülebilirliği için çare olarak görülen değişik turizm alternatifleri hakkında yorumlar, gerçek sürdürülebilir turizmin nasıl olabileceği ve bir turizm politikasının gerekliliği konusu, bu bölümün son başlıklarıdır. - Doğal kaynakların çok değerli ve sınırlı kaynaklar olduğu, kaynak kullanımı ve kaynak koruma - geliştirmenin önemi, birinci bölümün sonucunda belirtildikten sonra ikinci bölümde, en önemli doğal kaynaklardan olan kıyılardan bahsedilmektedir. Kıyının coğrafi, ekolojik ve peyzaj verilerine göre tanımlan, zihinlerdeki kıyı kavramını deniz ile kara arasındaki çizgi kavramından başka boyutlara taşımakta ve kıyının önemini vurgulamaktadır. Kıyı planlaması ile ilgili olarak, Fransız'ların Languedoc-Roussillon kıyı düzenleme örneğinden bahsedilmekte, şu anda bu bölgenin nasıl işlediği hakkındaki dokümanlar da EKLER bölümünde sunulmaktadır. VIKıyıların öneminden bahsedildikten sonra, Dünya'da gittikçe önem kazanan çevre bilinci ve Çevre Yönetim Standartları'ndan (ISO- 14000) bahsedilmektedir. Artık pazarda fiyatın ilk belirleyici olmadığı, gittikçe kirlenen dünyada müşterinin, hijyenden çevre konusuna kadar geniş bir alanda emniyet ve güvenlik istediği, gönüllülüğün esas olduğu bu sistemlerin uygulanmasının sadece müşteri için değil, sahip olunan doğal kaynakların korunması için de gerekli olduğu vurgulanmaktadır. - Doğal kaynakların korunması, aynı zamanda üzerine inşa edilen yapıların fonksiyonlarının doğru ve çevreye en az zarar verecek şekilde tasarlanması, yapının en çok verim ile kullanılmasıyla mümkün olabilmektedir. Bu amaçla, Üçüncü bölümde Türkiye'de mimarların bilgi eksikliği olan turizm yatırımı ve proje kavramları, turizm yatınmlarının özellikleri ve turizm yatırımlarının geliştirilmesi konularına değinilmektedir. Çünkü projenin oluşturulması ile birlikte, -başta Turizm Bakanlığı olmak üzere- devlet daireleri ile ilişkiler ve yatırımcıya devlet tarafından sağlanan hakların takibi görevi de mimarındır. Bu bölümde son olarak mimari tasarımla tesis randımanının ilişkisi ele alınmış ve kıyı turizminin aslının tarihte deniz suyu kaplıcalarına dayandığı gerçeği ile, çözüm önerisi olarak dördüncü bölümde anlatılacak olan thalassoterapi konusu ile ilişki kurulmaktadır. - Dördüncü bölümde, kıyı tesislerinin randımanlarının artırılması amacı ile önerilen deniz suyu tedavi merkezleri anlamındaki thalassoterapi enstitüleri ve thalassoterapi anlatılmaktadır. Deniz suyunun ve deniz ortamının özellikleri, deniz termal uygulamaları ve thalassoterapi enstitüsü planlamasından bahsedilmektedir. Ayrıca konu sosyal ve ekonomik açıdan incelenmekte, mevcut tesislerin yaşatılması için neden gerekli ve doğal kaynaklar açısından Türkiye'nin bu konu için ne denli uygun olduğu konularına değinilmektedir. - Beşinci ve son bölümde, Monte-Carlo Thermes Marins Deniz Suyu İle Tedavi Merkezi başta olmak üzere, Fransa'dan bazı örnekler verilmektedir. Türkiye'nin tek thalassoterapi merkezi olan Club Lykia World'den de bahsedilmekte, konu EKLER bölümünde verilen fotoğraf ve şemalarla pekiştirilerek sonlandınlmıştır. VII

SUMMARY My master thesis on `The Relationship Between The Architectural Design Of Touristic Institutions Near Shores and Their Profitability; An Approach For Increasing The Profitability: Thalassotherapy Institutes` examines the most effective way of activating the institutions that are closed for six months period by planting Thalassotherapy centers under the contemporary light of architectural design. While the technology develops rapidly, new ideas can older easily, and creativeness makes a difference, people who are successfull are the ones who has vision and step on the right way. Because; to correct the wrong things mostly may cause more time and capital than needed for a new investment. It is always true in every case of business; also for tourism sector. Turkey is country that has a high income level of tourism which is one fourth of its total income, has some problems in this sector. The case studied in this thesis, are the effects of decisions taken during planning level for the administrations of these institutions. The aim of this research is to figure out the structures of the existing and planned institutions with right decisions. - There are five main parts in this thesis project. In the first part, the concept and history of tourism is introduced. Because the aim of the study is to avoid being classical conditioned of architects about tourism and introduce the main topics of travelling, and need of changing places for the people. In other words the aim is to show the need of observing every detail for the architects from the beginning. In this first part, the importance of tourism sector in the world and Turkish economy, the future conditions of this sector in the next century and how each decision taken will effect the place of the country in the sector is discussed. Parallel to this concept, the developing period of tourism in Europe, and the statistical data of Turkish tourism are observed. The comments about the tourism alternatives about the solutions for the problems of Turkish tourism and the need of a politics are the last subtitles discussed in this part. - The importance of the limited natural resources and materials using, protection and developing are introduced in the second part, the most important natural sources-shores are mentioned.The definitions of shores in geography, ecology and landscape, the importance of shores are given. The information about shore planning, especially the French project Languedoc-Roussillon are given with enclosed detailed documents. After mentionning the importance of shores, `environment conscienceness` and Environment Control Standarts (ISO 14000) which is becoming more popular each day all around the world are mentionned.lt is stated that; in this market, price is not the first determinator and in this polluted world, the costumers are more conscious about hygiene safety and security and it is all for not only customer satisfaction but VIIIalso for protecting the natural resources and for the next generation. - The protecting natural resources, designing plants with right functions and with the least damage for the nature can only be possible by using the plants in the most efficient and productive way. In this way, in the third part the subjects that Turkish architects have no information about: touristic investments and project concepts, the characteristics of touristic investments and developments are discussed. Because, the relations with the government -mostly with the Ministry of Tourism-, the following the rights that is given by government to investors, are the job of architect. In this part, finally the relationship between architectural design and institution profitability and the solution of thalassotherapy are related to the fourth part. - In the fourth part, thalassotherapy and its institutes are introduced. The sea water and the properties of sea conditions, thermal sea applications and planning of thalassotherapy centers are defined. Further more, the subject is observed in social and economical ways and Turkey's suitable condition for this subject is mentionned. In the fifth and last part, some examples from France, like Monte-Carlo Thermes Marins Sea Water Therapy Center, are given. There is also information about the only thalassotherapy center in Turkey, Club Lykia World. The subject comes to an end with some enclosed figures and photographs, in the part of EXTENTIONS. IX