Sağlıklı kontrollarda ve kronik böbrek hastalarında glutatyon , glutatyon redüktaz, glütatyon peroksidaz,glutatyon transferaz düzeylerinin otomasyona uyarlanmış yöntemlerle belirlenmesi

Abstract

Biyolojik sistemlerde hem normal metabolizmanın yan ürünü olarak, hem de yabancı maddelerin etkisiyle meydana gelebilen serbest radikaller bazı hücre elemanlarına hasar verirler ve değişik hastalıklarda etkilerini gösterebilirler. Bunların zararlı etkilerinden korunmak için organizmada radikal tutucuları ve enzimsel savunma sistemleri bulunmaktadır. Serbest radikallerin reaktif yapıları ve çok kısa ömürlü olmaları nedeniyle doğrudan tayinleri çok güçtür. Bu yüzden serbest radikal reaksiyonlarının ürünleri ve radikallere karşı olan savunma sistemleri incelenerek bu konuda bilgi sahibi olunabilmektedir.Çalışmamızda, savunma sisteminde önemli bir yeri olan glutatyon ve ilgili enzimlerin düzeylerinin saptanması amacıyla, mevcut manuel metodların Technicon RA-1000 otoanalizörüne uygulanması hedeflenmiştir. Yöntemler hazırlandıktan sonra, öncelikle 40 kişilik kontrol grubundan alınan tam kan örneklerinde glutatyon, glutatyon redüktaz, glutatyon peroksidaz, glutatyon transferaz düzeyleri saptanarak normal değerler belirlenmiştir. Ayrıca, geliştirilen yöntemler lipit peroksidas- yonuna duyarlı olduğu gösterilmiş olan kronik böbrek yetmezliğindeki kişilerden alman örneklere uygulanmıştır.Kronik böbrek yetmezliğindeki hemodializ uygulanan hastalarda, glutatyon düzeyleri ile glutatyon redüktaz ve glutatyon transferaz aktivitelerinde kontrol değerlerine göre artış, glutatyon peroksidaz aktivitelerinde ise azalma saptanmıştır. Elde edilen sonuçlar, hastalarda serbest radikallere karşı savunma sistemlerinde değişiklikler olduğunu ortaya koymaktadır. Değişikliklerin üremik hastalarda, plazmada dolaşan toksik maddelere bağlı olduğu düşünülmüştür.Yöntemlerin otomasyona uygulanmasıyla, manuel yöntemlere göre, az miktarda örnek ve ayıraç kullanarak, kısa sürede doğru sonuçlar alınması mümkün olabilmektedir. Araştırma amacıyla başka hasta grublarında da bu tayinler gerçekleştirilebilir. Technicon RA-1000 için önerilen bu yöntemler kolaylıkla diğer otoanalizörlerde de uygulanabilir.

Free radicals which may be formed endogenously or from external influences, are capable of damaging cellular components and may contribute to various disease entities. Organisms contain protective mechanisms, i.e. several enzyme systems and chemical free radical scavengers. Direct detection of free radicals is a difficult procedure because of their high reactivity and very short life span. Therefore in order to investigate these reactions, determination of the reaction products and/or protective mechanisms is preferred.This study was planned for developing automated methods for glutathione and releated enzyme assays, which have important role in protective mechanisms. Whole blood samples collected from 40 control subjects, were assayed by means of the developed methods and normal ranges were determined. The assays were also performed in blood samples from patients with chronic renal failure who are known to be susceptible to lipid peroxidation.Patients with chronic renal failure undergoing hemodialysis showed increased levels of glutathione, glutathione reductase, glutathione transferase and decreased levels of glutathione peroxidase compared to the controls. These results are in accordance with the view that protective mechanisms against free radicals changes in patients suffering from chronic renal failure.By using automated methods it is possible to obtain accurate results in a short time with less sample and reagent volume. The methods developed for Technicon RA-1000 may easily be adapted to other autoanaiyzers.