Kahramanmaraş yöresi keçiciliğinin yapısal durumu ve yetiştiricilik özellikleri

Abstract

5. ÖZET Bu çalışma, Kahramanmaraş ve çevresinde keçi yetiştiriciliğinin durumu ve özelliklerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. 150 aile işletmesi incelenmiş, bunlardan 109 sağlıklı anket alınabilmiştir. Değerlendirmeye Merkez, Türkoğlu, Pazarcık ve Andırın ilçeleri dahil edilmiştir. Elde edilen sonuçlar aşağıda sıralanmıştır. 1. Keçi yetiştiriciliği genellikle orman içi ortak mer'alarda yapılmakta, yetiştiricilerin önemli bir kısmı Kahramanmaraş Merkez ilçede Ahır dağına veya Adana Osmaniye ilçesine 3-4 aylığına yaylaya çıkmaktadırlar. 2. Keçiler ev altında veya kapalı ağıllarda barındırılmaktadır. 3. Kahramanmaraş ve çevresinde Kıl keçileri hakimdir. Bazı işletmeler Kilis veya melez genotipler yetiştirmektedir. 4. Değerlendirmeye alınan işletmelerde ortalama 108.5+6.6 baş keçi varlığı belirlenmiştir. Keçiler köy sürüsüne katılarak 1-2 çobanlı ortak sürüler oluşturulur. 5. Sürüler yaklaşık üçte bir oranında yenilenmektedir ve damızlıklar çoğunlukla işletmelerin kendi kaynaklarından sağlanmaktadır. 6. Teke katımı genellikle Eylül ayı sonu ile Ekim ayında yapılmaktadır. Tekelerini devamlı sürülerinde bulunduran işletmeler teke katımından bir süre önce ayırmaktadırlar. Teke katımı serbest usulde yapılmakta, ortalama 38.4+1.3 gün sürdürülmektedir. Teke başına keçi sayısı ortalama 16.7'dir. 7. Doğumlar genellikle Şubat ayının sonu ile Mart ayı içinde olmaktadır.47 8. İncelenen işletmelerde oğlak besisi az yapılmaktadır. 9. Sağıma başlama tarihleri Mart-Mayıs, sağım sonu tarihleri de Eylül-Kasım arasında yoğunlaşmaktadır. Genellikle iki sağımcı, günde iki sağım yapmaktadır. 10. Keçiler Nisan-Mayıs aylarında mer'aya çıkarılıp ortalama 7.6+0.2 ay kalmaktadırlar. 11. Yetiştiricilerin bir çoğunun sağlık koruma için yeterli tedbirleri aldığı anlaşılmıştır. 12. Keçilerde,yavru atma oranı % 7.8 sütten kesime kadar yaşama gücü % 92.3 olarak hesaplanmıştır. Yavru atma ve oğlak ölümü daha çok bakım ve idare hatalarından kaynaklanmaktadır. 13. Kısırlık oranı % 9, tekeye katılan keçi başına oğlak sayısı 0.92 olarak hesaplanmıştır. 14. Sütten kesim, pazarlama, ergin keçi ve ergin teke ağırlıkları sırasıyla 10.6+0.2, 19.5+0.4, 44.0±0.8, 62.5+2.3 kg olarak belirlenmiştir. 15. Günlük süt verimi ve sağım süresi en yüksek 2.97+0.10 kg ve 8.0+0.1 ay; en düşük 1.1+0.06 kg, 5.0+0.2 ay olarak bulunmuştur. 16. En yüksek ve en düşük kıl verimi tekelerde sırasıyla 1.2+0.05 ve 0.68+0.02 kg, keçilerde ise sırasıyla 0.85+0.02 ve 0.44+0.02 kg olarak bulunmuştur.

6. SUMMARY This study has been carried out to determine the structural characteristics of goat farms and performance of goat in Kahramanmaraş. Although the total number of questionnaire are 150, 109 of these can be reliably done and sensitively evaluated. Kahramanmaraş center, Türkoğlu, Pazarcık and Andırın towns are included to this evaluation. The results obtained are shown as follows: 1. The goat breeding is based on pastures in forest. The most of breeders have been grazed at high plateau in Ahır mount of Kahramanmaraş and Osmaniye towns of Adana for 3-4 months. 2. The shelters for all farms are similar. Some of the shelters are under breeder's house. Stone, soil and wood are structural materials. 3. Hair goats are commonly native breeds widely raised around Kahramanmaraş. 4. The average goat number per farms was found out 108.5+6.6. It was associated in village herd which conducted by 1 -2 herdsman. 5. The ratio of herd replacement is approximately 30 %. The breeding animals has been provided from their herds in each farms. 6. Bucks are joined in last September and October. Bucks have been separated for two months before mating by some farms kept with goat and bucks. The average goat number per buck is 16.7. 7. The parturition is in last February and March.49 8. The kid fattening is less in evaluated farms. 9. The initial date of milking is March-May, and the date of end of milking is September-November. 10. The grazing period began in April and May has averagely been continue 7.6±0.2 months. 1 1. It has sufficiently been found prevention of health protection in the most of farms. 12. The abortion and viability from birth to weaning are 7.8 % and 92.3 %, respectively. The abortion and mortality are caused by mistakes of attention and management 13. The barrenness and the number of kids per mating goat are 9 % and 0.92, respectively. 14. The weights of weaning and marketing and the weight of mature goats and bucks are 10.6±0.2 kg, 19.5±0.4 kg, 44.0±0.8 kg and 62.5±2.3 kg, respectively. 15. The highest of daily milk yield and lactation period are 2.97±0.10 kg and 8.0±0.1 months, respectively. The least of daily milk yield and lactation period 1.1±0.06 kg, 5.0±0.2 months, respectively. 16. The highest and the least of hair yield are 1.2±0.05 kg and 0.68±0.02 kg for bucks, and are 0.85±0.02 kg and 0.44±0.02 kg for goats, respectively.